Курилишда илмий-техник вазифаларни ечиш усуллари

Курилишда илмий-техник вазифаларни ечиш усуллари

Маърузачи
АБДУВАЛИЕВ
АБДУКАХХОР АБДУЛХАИЕВИЧ
техника фанлари доктори,
профессор

Курилишда илмий-техник вазифаларни ечиш усуллари. Амалиёт 2. Мавзу: Илмий-техник муаммоларни ҳал қилиш босқичларини тахлили.

Режа:

1. Илмий тадқиқотнинг босқичлари

• Илмий тадқиқотнинг босқичларининг тахлили
• Компютерда илмий-техникавий масалаларни ечиш босқичлари

1. Илмий тадқиқот босқичлари.
Ҳар қандай алоҳида тадқиқот бир қатор босқичлар сифатида тақдим этилиши мумкин.
• 1. Тадқиқот мавзусини танлаш.
• 2. Тадқиқот объекти ва предметининг таърифи.
• 3. Мақсад ва вазифаларни белгилаш.
• 4. Тадқиқот номини шакллантириш.
• 5. Гипотезани ишлаб чиқиш.
• 6. Тадқиқот режасини тузиш.
• 7. Aдабиёт билан ишлаш.
• 8. Мавзуларни танлаш.
• 9. Тадқиқот усулларини танлаш.
• 10. Тадқиқот шароитларини ташкил этиш.
• 11. Тадқиқотни амалга ошириш (материаллар тўплами).
• 12. Тадқиқот натижаларини қайта ишлаш.
• 13. Хулосаларни шакллантириш.
• 14. Ишни рўйхатга олиш.
Ҳар бир босқичнинг ўзига хос вазифалари бор, улар кўпинча кетма-кет, баъзан эса бир вақтда ҳал қилинади.
Тадқиқот объекти ва предметининг таърифи. Ўрганиш объекти - бу ўрганиш учун танланган, муаммоли вазиятни ўз ичига олган ва тадқиқотчи учун зарур бўлган маълумот манбаи бўлиб хизмат қиладиган жараён ёки ҳодиса.
Илмий-педагогик тадқиқот объекти болалар боғчаси, мактаб, ўсмирлар спорт мактаби, университет, спорт-соғломлаштириш мажмуаси ва бошқаларда ривожланадиган жараёнлар (ўқув, тарбиявий, ташкилий, ўқув, бошқарув) бўлиши мумкин. Шу билан бирга, тадқиқот объектини чексиз равишда кенг эмас, балки объектив ҳақиқат доирасини кузатиш мумкин бўлган тарзда шакллантириш тавсия этилади. Ушбу доира объектни энг муҳим элемент сифатида ўз ичига олиши керак, у берилган объектнинг бошқа таркибий қисмлари билан бевосита муносабатда бўлади ва фақат объектнинг бошқа томонлари билан солиштирганда бир маънода тушунилиши мумкин.
Тадқиқот мавзуси янада аниқроқ бўлиб, фақат ушбу ишда бевосита ўрганилиши керак бўлган алоқалар ва муносабатларни ўз ичига олади.
Педагогик тадқиқотнинг предмети бўлиши мумкин: таълим жараёнини такомиллаштириш ва ривожлантириш; педагогик фаолият шакллари ва усуллари; ўқув жараёнининг диагностикаси; таълим, тарбия, ўқитишни такомиллаштириш йўллари, шартлари, омиллари; психологик-педагогик талабларнинг табиати ва ўқитувчи ва талабалар, мураббийлар ва спортчилар ўртасидаги ўзаро муносабатлар, педагогик муносабатлар.
Aйтилганлардан келиб чиқадики, объект текширилаётган нарса, предмет эса бу объектда илмий тушунтириш оладиган нарса.