Microsoft Word hazrati umar ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
151
эди. 
— 
У сени қандай ва қанча урган бўлса, сен ҳам шунча ур! — дея такрорлади Ҳазрати Умар. 
Қамчилаш бошланди. Кўз ўнгида ўғли калтакланаётган Амр қора терга ботиб кетди. Ҳар 
қамчи тушганда, унинг юзлари буришиб кетарди. 
Ниҳоят, одам қамчилашдан тўхтади. У мамнун эди. Чунки анчадан бери ичида илондек 
вишиллаб азоб бераётган, муштлари тугилиб, юз ифодаларининг ўзгаришига сабаб бўлган алам 
ичидан чиқиб кетган эди. 
— 
Ҳаққингни олдингми, мисрлик? 
— 
Ҳа, олдим! 
— 
У ҳолда кетаверишинг мумкин. («Саодат асри») 
У волийнинг ўғлидан бўлса-да, ҳаққини олиб берган Ҳазрати Умарни дуо қилганча хонани 
тарк этди. Бу воқеа келажак авлодлар учун ибрат бўлиб қолди. 
* * * 
Мадинага келган бир қанча савдогарлар Ҳазрати Умарнинг зиёратига киришди. 
— 
Қаерликсиз? 
— 
Химс шаҳриданмиз. 
— 
Жуда соз. Менга шаҳрингиздаги камбағаллар рўйхатини тузиб беринглар. Уларга моддий 
ёрдам бермоқчиман. 
Тижоратчилар ўзлари таниган камбағал одамларни ёзиб бердилар. Ҳазрати Умар рўйхатни 
кўздан кечирар экан, бирдан сергак тортди. 
— 
Саид ибн Амир ким? 
— 
Уми? Волийимиз бўлади. 
— 
Волийингиз камбағалми? 
— 
Ҳа. Худо ҳаққи, у фақир инсон. Ҳафталаб уйида олов ёқилмайди. 
Бу гапдан Ҳазрати Умарнинг кўзлари ёшга тўлди. Ҳолбуки, бир неча йил аввал Абу Убайда 
у кишига: "Сен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дўстларини валоят ва закот ишчиси 
сифатида фойдаланиб, уларни роса овора қиляпсан", деб таъна қилган, Ҳазрати Умар эса: "Мен 
диним мусаффолиги йўлида диндор кишилардан фойдалансам, бунинг нимаси ёмон? Аллоҳ 
амрларини амалга қандай татбиқ қиламан?" дея жавоб берган эдилар. 
Рост-да, ахир Расулуллоҳ алайҳиссалом шахсан ўзлари уларни волий ва закот масъули 
қилиб тайинлаганларида овора бўлмаган, энди Ҳазрати Умар тайин қилса, овора бўлишадими? 
Лекин Абу Убайданинг қуйидаги таклифи ўринли эди: 
— 
Унда, Умар, уларни юқори мансабга тайинлаётганингда кўпроқ маош бериб, пулдан 
бемалол қилиб қўй, токи улар ноқулай аҳволга тушмасинлар ва хиёнат кўчасига кирмасинлар. 
— 
Ҳавотир олма, Абу Убайда, мансабга тайинлаган одамга етарли даражада ойлик маош 
тўлаймиз. 
Ҳозир Химс ҳокими халқнинг тилига тушадиган даражада камбағаллашиб қолибди. Бу одам 
қандай яшайди? Унинг бола-чақаси-чи? Улар қачонгача сабр қилишади? Ҳазрати Умар минг 
динорни санаб, тожирларнинг кўлига тутказди: 
— 
Бу пулларни волийингизга беринг, аҳволини ўнглаб олсин. 
* * * 
— 
Сизга нима бўлди, Саид, жуда ўйчан кўринасиз? Рангингиз ҳам ўзгариб кетибди. 
Саид Ҳазрати Умар юборган пуллар ҳақида гап очди. Хотини юзида табассум жилоланди. 
Саиднинг хотини хурсанд бўлганича бор эди. Ахир шунча кийинчилик ва муаммолар чидаб 

---

Ҳазрати Умар ибн Хаттоб (р.а.). Аҳмад Лутфий Қозончи