Mádeniyat hám kórkem-óner mákemelerin shólkemlestiriw hám basqariw páninen seminar temalari

4.Mavzu: Nodavlat notijorat tashkilotlarini davlat ro’yhatga olish. 

Reja: 

1.NNTni davlat ruyxatidan utkazish uchun taqdim etiladigan xujjatlar: 

---

2. NNTni davlat ro’yhatidan o’tkazish uchun taqdim etilgan xujjatlarni ko’rib chiqish. 

3.NNTniqayta ruyxatdan utkazish, davlat ruyxatidan utkazish tugrisidagi guvoxnomaning va ta'sis 

xujjatlarining dublikatini berish. 

4. Aloxida bo’linmalarni xisobga qo’yish 

5. Xalqaro va chet el nodavlat notijorat tashkilotlarini ro’yxatga olish.

 

O’zbekiston  Respublikasi  "Nodavlat  notijorat  tashkilotlari  to’g’risida"gi  Qonunining  2-

moddasiga muvofiq, nodavlat notijorat tashkiloti jismoniy va (yoki) yuridik shaxslar tomonidan 

ixtiyoriylik asosida tashkil etilgan, daromad (foyda) olishni o’z faoliyatining asosiy maqsadi qilib 

olmagan  hamda  olingan  daromadlarni  (foydani)  o’z  qatnashchilari  (a'zolari)  o’rtasida 

taqsimlamaydigan  nodavlat  notijorat  tashkiloti  deyiladi.  Nodavlat  notijorat  tashkilotlarining 

tashkiliy-xuquqiy  shakllari  hisoblangan:  jamoat  birlashmalari,  jamoat  fondlari  (jamg’armalari), 

fuqarolik  jamiyatining  boshqa  institutlari,  notijorat  tashkilotlar  va  O’zbekiston  Respublikasida 

davlat ro’yhatidan o’tgan xalqaro tashkilotlar shular jumlasiga kiradi. 

Barcha nodavlat notijorat tashkilotlari, jamoat birlashmalari va fuqarolik jamiyatining boshqa 

institutlari  O’zbekiston  Respublikasi  qonunlari  asosida  tashkil  etiladi,  adliya  organlarida 

ro’yhatga  olinadi,  qonunlarda  hamda  nizom  (ustav)  larida  ko’rsatilgan  faoliyat  turlarini  olib 

boradilar. 

Ayrim  xususiy  mulk  egasi  tomonidan  mablag’  bilan  ta'minlanadigan  shuningdek,  qonun 

chiqarish  aktlarida  ko’zda  tutilgan  boshqacha  shakldagi  yuridik  shaxslar  notijorat  tashkilotlari 

xisoblanadi.Notijorat  tashkilotlari  tushunchasi  NNT  tushunchasidan  xam  kengroqdir,  chunki  u 

davlat tashkilotlarini ham o’z ichiga qamrab oladi. 

Shuningdek,  O’zbekiston  Respublikasi  qonunlarida  nodavlat  notijorat  tashkilotlarining 

tashkiliy-xuquqiy  shakllariga  bir  necha  ko’rinishdagi  tashkilotlar  kirishi  ko’rsatib  berilgan: 

iste'molchilar, kooperativlar (matlubotchilar) uyushmalari, jamoat birlashmalari, jamoat fondlari 

(jamg’armalari) muassasalari kiradi. 

«Jamoat  birlashmalari  haqida»gi  qonunning  1-moddasiga  muvofiq,  o’z  xaq-xuquqlari, 

erkinliklari va qonuniy talablarini siyosat, iqtisod, ijtimoiy rivojlanish, fan, madaniyat, ekologiya 

va  boshqa  xayotiy  jabhalar  sohasida  o’zaro  amalga  oshirish  uchun  birlashgan,  fuqarolarning 

erkin  xoxish-istaklari  natijasida  paydo  bo’lgan,  ixtiyoriy  ravishda  shakllangan  fuqarolarning 

jamoat birlashmasi jamoat birlashmasi deb e'tirof etiladi. 

Siyosiy partiyalar, ommaviy xarakatlar, kasaba uyushmalari, xotin-qizlar, yoshlar va bolalar 

tashkilotlari, veteranlar va nogironlar, ilmiy, texnik, madaniy-ma'rifiy, jismoniy tarbiya-sport va 

boshqa  ixtiyoriy  jamiyatlar,  ijodiy  uyushmalar,  vatandoshlar  uyushmasi,  assotsiatsiyalar  va 

fuqarolarning boshka tashkilotlari jamoat birlashmalari deb ataladi. 

---

«Jamoat fondlari (jamg’armalari) haqida» gi qonunning 3-moddasiga muvofiq, jismoniy va 

yuridik shaxslar tomonidan ixtiyoriy mulkiy badallar qo’shish asosida tashkil etilgan xayriya, 

ijtimoiy,  madaniy,  ma'rifiy  yoki  boshqa  ijtimoiy  foydali  maqsadlarni  ko’zlaydigan,  a'zoligi 

bo’lmagan nodavlat notijorat tashkiloti jamoat fondi deb e'tirof etiladi. 

O’zbekiston  Respublikasi  FKning  76-moddasiga  muvofiq,  mol-mulk  egasi  tomonidan 

boshqaruv, ijtimoiy-madaniy  yoki  notijorat  yo’nalishidagi  boshqa vazifalarni amalga oshirish, 

tashkilotni to’liq yoki qisman mablag’ bilan ta'minlash ishlari zimmasiga olinsagina, u tashkilot 

sifatida e'tirof etiladi. 

Shuningdek, notijorat tashkilotlari sifatida uy-joy xususiy mulk egalari shirkati iste'molchilar 

kooperativi (O’zbekiston Respublikasi FK 73-moddasi) deb e'tirof etiladi.Ammo "Kooperatsiya 

to’g’risida"  qonunning  3-moddasiga  muvofiq,  yuridik  shaxs  xuquqiga  ega  bo’lgan,  mustaqil 

ravishda xo’jalik ishini yuritayotgan shaxs xam kooperativ xisoblanadi. Bundan kelib chiqadiki, 

kooperativning  asosiy  maqsadi  o’z  a'zolari  uchun  foyda  olishdan  iborat  bo’lib,  bu  NNT 

maqsadlari va vazifalariga zid keladi. Shuningdek, NNTga fuqarolarning o’z-o’zini boshqarish 

organlari  (O’zbekiston  Respublikasi  FK  78-moddasi),  mikrokredit  tashkilotlar  ("Mikrokredit 

tashkilotlari  haqida"gi  qonunning  4-moddasi),  advokatlik  shakllanishlari  ("Advokatura  to’g-

risida” gi qonunning 4-1, 4-2, 4-3-moddalari), Savdo-sanoat palatasi (O’zbekiston Respublikasi 

Prezidenti Farmonining "SSP tuzish haqida"gilar 3-punkti) ham kiradi. 

Shu  bois  nodavlat  notijorat  tashkilotlar  va  ularning  tashkiliy-  xuquqiy  shakllari  bo’lib 

xisoblangan barcha tashkilotlar O’zbekiston Respublikasining "Nodavlat notijorat tashkilotlari 

to’grisida” gi qonun va qonunosti xujjatlari asosida ro’yhatga olinib faoliyat yuritib kelmoqda. 

O’zbekiston Respublikasi taraqqiyotining xozirgi bosqichida nodavlat notijorat tashkilotlari 

va  fuqarolik  jamiyatining  boshqa  institutlari  rolini  yanada  kuchaytirish,  fuqarolik  jamiyatini 

shakllantirish,  demokratlashtirish  va  mamlakatning  jahon  xamjamiyatiga  integratsiyalashuvi 

bo’yicha o’z oldiga qo’ygan maqsadini ro’yobga chiqarishda samarali ishlarni amalga oshirib 

kelmoqda. 

Xususan,  ularning  faoliyatini  tartibga  solish,  xuquq  va  majburiyatlarini  mustahkamlashga 

qaratilgan  bir  kator  kator  qonunlar  qabul  qilindi.  "O’zbekiston  Respublikasida  jamoat 

birlashmalari  to’g’risida»,  "Nodavlat  notijorat  tashkilotlari  to’g’risida",  «Nodavlat  notijorat 

tashkilotlari  faoliyatining  kafolati  to’g’risida",  "Jamoat  fondlari  to’grisida",  "Xomiylik 

to’g’risida", "Vasiylik va xomiylik to’g’risida", "Fuqarolarning o’zini o’zi boshqarish organlari 

to’g’risida”  gi  (yangi  tahrirda),  "Axborot  erkinligi  prinsiplari  va  kafolatlari  to’g’risida”  gi, 

"Davlat xokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining ochiqligi to’g’risida’ gi, "O’zbekiston 

Respublikasida  nogironlarni  ijtimoiy  ximoya  qilish  to’g’risida”  gi  (yangi  tahriri),  "Ekologik 

nazorat to’g’risida" gi, "Ijtimoiy sheriklik to’g’risida" gi  va boshqalar shular jumlasidandir. 

---

Yurtimizda  ko’plab  ijobiy  o‘zgarishlarning  xarakatlantiruvchi  kuchi  bo’lgan  fuqarolik 

jamiyati institutlarining tashabbuslarini qo’llab-quvvatlash asosida sog’likni saqlash, ta'lim, atrof 

muxitni  muxofaza  qilish,  tadbirkorlik  va  kasanachilikni  rivojlantirish,  jamiyatda  xuquqiy 

madaniyatni  oshirish,  barkamol  avlodni  tarbiyalash  sohalarida  yuzlab  loyihalar  xayotga  tatbiq 

etilmoqda    va  ayni  shunday  amaliy  yondashuv  bilan  mamlakatda  boshqa  ko’p  sohalar  qatori 

demokratik islohotlarning muxim tarkibiy qismi bo’lgan fuqarolik jamiyati institutlarini yanada 

mustahkamlash va rivojlantirish, fuqarolarga o’z xayoti va butun jamiyat xayotini boshqarish va 

tashkil etishda faol ishtirok etish uchun keng imkoniyatlar yaratilmoqda.

 

Shu  nuqtai  nazardan,  O’zbekiston  Respublikasining  1-Prezidenti  Islom  Karimovning 

nodavlat  notijorat  tashkilotlari  va  fuqarolik  jamiyatining  boshqa  institutlarini  yanada 

rivojlantirishga ko’maklashish maqsadida 2013 yil 12 dekabrda imzolagan "Fuqarolik jamiyati 

institutlarini rivojlantirishga ko’maklashish borasidagi qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida"' gi 

qarori  muhim  ahamiyatga  ega  bo’ldi.  Ushbu  qarori  nodavlat  notijorat  tashkilotlari,  fuqarolik 

jamiyati  boshqa  institutlarining  ijtimoiy,  sotsialistik  iqtisodiy  faolligini  yanada  oshirish, 

mamlakatni  demokratik  yangilash  va  modernizatsiyalash  bo’yicha  islohotlarni  amalga 

oshirishdagiularning  roli  va  ahamiyatini  kuchaytirish,  «Kuchli  davlatdan  —  kuchli  fuqarolik 

jamiyati  sari»  tamoyilini  izchillik  bilan  bosqichma-bosqich  ruyobga  chiqarish,  shuningdek 

NNTlar  tizimini  keng  rivojlantirish,  ularni  tashkil  etish  hamda  faoliyatini  yo’lga  qo’yish  bilan 

bog’lik  tashkiliy-xuquqiy  mexanizmlar  xamda  tartib-taomillarni  takomillashtirish,  xisobot 

topshirish mexanizmini soddalashtirish masalalarini amalga oshirishga keng imkoniyat yaratdi.  

Ma'lumki, Mazkur qarorga muvofiq O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2014 

yil  10  martdagi  57-sonli  O’zbekiston  Respublikasi  1-Prezidentining  «Fuqarolik  jamiyati 

institutlarini  rivojlantirishga  ko’maklashish  borasidagi  qo’shimcha  chora-tadbirlar  to’g’risida» 

2013 yil 12 dekabrdagi qarorini amalga oshirish chora-tadbirlari haqida» gi qarori qabul qilingan. 

Qarorning ijrosini tashkillashtirish maqsadida O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi: 

nodavlat  notijorat  tashkilotlarini  davlat  ro’yhatidan  o’tkazish  tartibi,  nodavlat  notijorat 

tashkilotlarining ramzlarini davlat ro’yhatidan o’tkazish tartibi,

 

nodavlat notijorat tashkilotlarining chet el fuqarolari bo’lgan xodimlarini, shuningdek ularning 

qaramog’idagi 

oila 

a'zolarini 

akkreditatsiyadan 

o’tkazish 

tartibi 

to’g’risidagi 

nizomlarinitasdiqladi, 

nodavlat  notijorat  tashkilotlari  faoliyatining  xuquqiy  asoslarini  takomillashtirishga  doir 

qo’shimcha  chora-tadbirlar  rejasini  ishlab  chiqib  uni  ijroga  qaratish  to’g’risidagi  qarorni 

Qoraqalpog’iston  Respublikasi,  viloyatlar  va  Toshkent  shahar  hokimliklari,  Respublikaning 

tegishli vazirlik va idoralari jo’natildi. 

---

Mazkur qarorni ijro etish bo’yicha: davlat boshqaruvi organlari va mahalliy davlat xokimiyati 

rahbarlariga nodavlat notijorat tashkilotlarining tashkiliy-xuquqiy mexanizmlarini takomillashti-

rishga, shuningdek fuqarolarning xuquqlari, manfaatlarini ximoya qilish va farovonligini oshirish, 

mamlakatni  ijtimoiy-iqtisodiy,  ijtimoiy-siyosiy  rivojlantirish,  ayniqsa  nodavlat  notijorat 

tashkilotlarining amaliy ko’magiga zaruriyat bo’lgan sohalardagi davlat dasturlarini ishlab chiqish 

va  amalga  oshirishda  samarali  ishtirok  etashiga  yo’naltirilgan  faoliyatiga  har  tomonlama 

ko’maklashishga va qo’llab-quvvatlashga doir ishlarning xolatini xar yilgi majlislarda muntazam 

ravishda muhokama qilish; 

mamlakatni  ijtimoiy,  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlantirish,  eng  avvalo,  ta'lim,  sog’likni  saqlash, 

atrof  muhitni  muhofaza  qilish,  bandlikni  ta'minlash,  aholining  ijtimoiy  nochor  qatlamlarini 

ijtimoiy qo’llab-quvvatlash, sportni rivojlantirish va sog’lom turmush tarzini shakllantirish kabi 

sohalarda  tarmoq,  mintaqaviy  va  xududiy  dasturlarni  ishlab  chiqish  va  amalga  oshirish, 

shuningdek ularni amalda ro’yobga chiqarish masalalari bo’yicha jamoatchilik muhokamalarini 

va  eshituvlarini  muntazam  ravishda  o’tkazish  jarayoniga  nodavlat  notijorat  tashkilotlarini  jalb 

etish amaliyotini qo’llash; 

nodavlat notijorat tashkilotlariga davlat dasturlarini amalga oshirishning borishi to’g’risidagi 

hisobotlarni  eshitish,  ularni  bajarish  samaradorligini  oshirish  yuzasidan  takliflar  kiritish, 

ko’rsatib  o’tilgan  davlat  dasturlarida  nazarda  tutilgan  vazifalar  amalga  oshirilishining  borishi 

yuzasidan  jamoatchilik  nazorati  natijalari  to’g’risida  xulosalar  va  axborotlar  taqdim  etish 

imkoniyatini  bergan  xolda,  ularni  katta  ijtimoiy  ahamiyatga  ega  bo’lgan  davlat  dasturlarining 

bajarilishini  muvofiqlashtirish  va  amalga  oshirilishini  ta'minlash  maqsadida  tashkil  etilgan 

komissiyalar va ishchi guruxlar ishiga jalb etish; 

 

nodavlat notijorat tashkilotlari ishtirokida jamoatchilik muhokamalarini, eshituvlarini hamda 

fuqarolarning xuquqlari va qonuniy manfaatlariga daxldor bo’lgan normativ-xuquqiy xujjatlar 

loyihalarini  ekspertizadan  o’tkazish  yo’li  bilan  jamoatchilik  manfaatlarini  har  tomonlama 

hisobga olish mexanizmlaridan keng foydalanish belgilandi. 

Shuningdek, O’zbekiston nodavlat notijorat tashkilotlari Milliy assotsiatsiyasi, O’zbekiston 

Ekologik partiyasi, O’zbekiston mustaqil ommaviy axborot vositalari va axborot agentliklarini 

qo’llab-quvvatlash  jamoat  fondi  xamda  turli  nodavlat  notijorat  tashkilotlari  faoliyatini 

birlashtiruvchi  boshqa  jamoat  tashkilotlarining  ustavlaridagi  vazifalarni  amalga  oshirishda, 

ijtimoiy,  ijtimoiy-  iqtisodiy  rivojlantirish,  aholi  turli  qatlamlarining  xuquqlari,  erkinliklari  va 

manfaatlarini  himoya  qilish  dasturlarini  xal  etishda  ular  bilan  o’zaro  mustahkam  xamkorlik 

qilish; 

---

notijorat tashkilotlarining O’zbekiston Respublikasi qonunlarida va xalqaro shartnomalarida 

mustahkamlangan xuquqlari va qonuniy manfaatlariga rioya etilishini ta'minlash bo’yicha chora- 

tadbirlar ko’rish yuklatildi. 

Vazirlar  Maxkamasining  qaroriga  muvofiq  nodavlat  notijorat  tashkilotlarini  davlat 

ro’yhatidan o’tkazish tartibi to’g’risidagi nizomga muvofiq nodavlat notijorat tashkilotlarni, shu 

jumladan  ularning  yuridik  shaxslar  xisoblanadigan  alohida  bo’linmalarini  (vakolatxonalari  va 

filiallarini) (keyingi o’rinlarda alohida bo’linmalar deb ataladi), shuningdek xalqaro va xorijiy 

NNTning vakolatxonalari va filiallarini, ayni bir vaqtda ularni davlat soliq organlarida va davlat 

statistika organlarida hisobga qo’ygan xolda, davlat ro’yhatidan o’tkaziladi va qayta ro’yhatdan 

o’tkaziladi; 

Ushbu Nizomning amal qilishi mazkur Nizomning 1-bandida nazarda tutilmagan notijorat 

tashkilotlarini  adliya  organlari  tomonidan  davlat  ro’yhatidan  o’tkazishga  xam  tatbiq  etiladi. 

Quyidagilarni: 

xalqaro,  respublika,  viloyatlararo  NNTni,  xalqaro  va  xorijiy  NNTning  vakolatxonalari  va 

filiallarini, shuningdek qonun xujjatlarida, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti xujjatlarida va 

O’zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasi  qarorlarida  nazarda  tutilgan  xollarda,  alohida 

NNTlarni davlat royhatidan o’tkazish – O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan; 

faoliyatini  viloyat,  tuman,  shaxar,  shaharcha,  qishloq  va  ovul  xududida  olib  boradigan 

NNTni,  shuningdek  ularning  ustavlarida  belgilangan  muayyan  xududlarda  faoliyatini  amalga 

oshiruvchi yuridik shaxslar xisoblanadigan NNTning aloxida bo’linmalarini davlat ro’yxatidan 

o’tkazish – Qoraqalpog’iston Respublikasi Adliya vazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar adliya 

boshqarmalari tomonidan amalga oshiriladi. 

Alohida bo’linmalarni, shu jumladan xalqaro va xorijiy NNT vakolatxonalari va filiallarining 

alohida bo’linmalarini hisobga olish Qoraqalpog’iston Respublikasi Adliya vazirligi, viloyatlar 

va Toshkent shahar adliya boshqarmalari tomonidan amalga oshiriladi. 

Ularning turidan qat’iy nazar, aynan bir nomdagi NNTni davlat ro’yhatidan o’tkazishga yo’l 

qo’yilmaydi. 

Nomi bir xil bo’lgan ikki yoki undan ortiq NNTni davlat royhatidan o’tkazish to’g’risidagi 

a’riza  tushgan  xollarda  boshqalardan  oldinroq  a’riza  bergan  NNT  ro’yhatdan  o’tkazishda 

ustunlik xuquqiga ega bo’ladi. 

 NNTni davlat ro’yhatidan o’tkazish uchun quyidagi miqdorlarda: xalqaro NNT, shuningdek 

xalqaro va xorijiy NNTning vakolatxonalari va filiallari uchun - eng kam oylik ish xaqining un 

baravari, shuningdek 50 AKD1 dollari; 

Respublika va viloyatlararo NNT uchun - eng kam oylik ish xaqining to’rt baravari; 

---

faoliyatini viloyat, tuman, shahar, shaharcha, qishloq va ovul xududida olib boradigan NNT 

uchun - eng kam oylik ish xaqining ikki baravari miqdorida davlat boji undiriladi. 

Nogironlar, faxriylar, xotin-qizlar, bolalar jamoat birlashmalarini davlat ro’yhatidan o’tkazish 

uchun ushbu  Nizomning 6 bandida nazarda tutilgan  summaning 50  foizi miqdorida davlat boji 

undiriladi. 

NNTni qayta ro’yhatdan o’tkazish uchun ushbu Nizomning 6 va 7 bandlarida nazarda tutilgan 

summaning 50 foizi miqdorida davlat boji undiriladi. 

NNTning alohida bo’linmalarini davlat ro’yhatidan o’tkazish va hisobga qo’yish uchun davlat 

boji undirilmaydi. 

NNTning davlat ro’yhatidan o’tkazilgani to’g’risidagi guvoxnoma dublikatini olish uchun eng 

kam oylik ish xaqining bir baravarini miqdorida to’lov undiriladi. 

Bu  Nizomga  muvofiq  undiriladigan  davlat  boji  va  to’lov  qonun  xujjatlarida  belgilangan 

miqdorlarda  O’zbekiston  Respublikasining  Respublika  byudjetiga  xamda  Sudlar  va  adliya 

organlarini rivojlantirish jamg’armasiga o’tkaziladi. 

 NNTni davlat ruyxatidan utkazish uchun taqdim etiladigan xujjatlar: 

NNTni  davlat  ro’yhatidan  o’tkazish  to’g’risidagi  ushbu  nizom  1-ilovasiga  muvofiq  shakl 

bo’yicha  ariza  ro’yhatdan  o’tkazuvchi  organga  ta'sis  s'ezdi  yoki  umumiy  yig’ilish  o’tkazilgan 

kundan boshlab ikki oy mobaynida, jamoat birlashmasi uchun - bir oy mobaynida beriladi. 

 

Jamoat birlashmasini davlat ro’yxatidan o’tkazish to’g’risidagi ariza rahbar organning kamida 

uch nafar a'zosi tomonidan imzolanadi. 

NNTni davlat ro’yxatidan o’tkazish to’g’risidagi arizaga quyidagi xujjatlar ilova qilinadi: 

a)  davlat  tilidagi  ustav  yoxud  yuridik,  shaxs  xisoblanadigan  alohida  bo’linma  to’g’risidagi 

nizom, ikki nusxada Ustav (nizom) tartib raqami qo’yilgan, ip o’tkazib tikilgan va ta'sischi (lar) 

vakil qilgan shaxs imzosi bilan tasdiqlangan bo’lishi kerak; 

b) ta'sis shartnomasi - NNT assotsiatsiyalari (uyushmalari) uchun; 

v)  NNTni  tashkil  etish  to’g’risidagi  ta'sis  s'ezdi  (konfe-  rensiyasi)  ning  yoki  umumiy 

yig’ilishning  bayonnoma  yoxud  ta'sischining  qarori  (respublika  va  viloyatlararo  NNT  uchun 

tegishli alohida bo’linmalar tashkil etish to’g’risidagi ma'lumotlar ham ko’rsatiladi); 

g) NNTning pochta manzili sifatida foydalanish uchun mo’ljallanayotgan ko’chmas mulkka 

yoki undan foydalanishga bo’lgan xuquqni tasdiqdovchi jujjat; 

d) siyosiy  partiyalardan  tashqari,  NNTni  tuzish  tashabbuskorlari  yoxud  ta'sischilari 

to’g’risidagi  ma'lumotlar,  ularda  jismoniy  shaxslar  uchun  -  familiyasi,  ismi,  otasining  ismi, 

tug’ilgan  sanasi,  yashash  joyi  hamda  yuridik  shaxslar  uchun  -  nomi,  pochta  manzili,  soliq 

to’lovchining identifikatsiya raqami (STIR) va davlat ro’yhatidan o’tkazilgan sanasi ko’rsatiladi; 

y) tashabbuskor fuqarolar ro’yhati: 

---

kamida uch ming kishining ro’yhati - kasaba uyushmalari uchun; 

kamida  un  kishining  ro’yhati  -  boshqa  jamoat  birlashmalari  uchun,  siyosiy  partiyalardan 

tashqari; 

j)  «Siyosiy  partiyalar  to’g’risida»gi  O’zbekiston  Respublikasi  qonuni  talablarining 

bajarilganligini tasdiqlovchi xujjatlar - siyosiy partiyalar uchun, shu jumladan: 

siyosiy partiyaning dasturi; 

mazkur  partiyaga  birlashish  xoxishini  bildirgan,  kamida  sakkizta  xududiy  sub'ektlarda 

(viloyatlarda), shu jumladan Qoraqalpog’iston Respublikasi va Toshkent  shahrida  yashayotgan 

kamida yigirma ming nafar O’zbekiston Respublikasi fuqarosining o’zlari imzo qo’ygan ro’yhati, 

saylab  qo’yiladigan  organlarning  a'zolari  to’g’risidagi  ma'lumotlar  (familiyasi,  ismi,  otasining 

ismi, tug’ilgan yili, turar joyi va ish joyi, telefon raqami), rahbar organ a'zolariga vakolatlar, shu 

jumladan  ro’yhatdan  o’tkazish  jarayonida  yoxud  munozaralar  kelib  chiqqan  taqdirda  sudda 

partiya nomidan ishtirok etish xuquqi berilganligi to’g’risidagi partiya oliy organining qarori; 

z) bosh  NNT  davlat  ro’yhatidan  o’tkazilgani  to’g’risidagi  guvohnomaning  notarial 

tasdiqlangan nusxasi - alohida bo’linmalar uchun; 

i)  dastlabki  mablag’larning  shakllanganligini  tasdiqlovchi  xujjat  (vaqtincha  jamg’arib 

boriladigan xisob raqamlariga pul mablag’lari o’tkazilganligi to’g’risidagi bank ma'lumotnomasi) 

- jamoat fondlari uchun; 

k) vasiyatnomaning notarial tasdiqlangan nusxasi - vasiyatnoma bo’yicha tashkil etilayotgan 

jamoat fondlari uchun; 

l) belgilangan miqdorda davlat bojining to’langani to’g’risidagi bank to’lov xujjati. 

Birlashtirish, bo’linish, ajralib chiqish yoki o’zgartirish shaklida qayta tashkil etish yo’li bilan 

tuzilayotgan NNTlar qo’shimcha ravishda quyidagi hujjatlarni taqdim etadilar:  . 

-

 

qayta  tashkil  etilayotgan  tashkilotga  ma'lum  bo’lgan  barcha  kreditorlar  yozma  ravishda 

xabardor qilinganligining va qayta tashkil etish to’g’risida ommaviy axborot vositalarida e'lon 

berilganligining tasdiqnomasi; 

-

 

qayta  tashkil  etilayotgan  tashkilotlarning  barcha  kreditorlari  va  qarzdorlariga  nisbatan 

barcha majburiyatlari, shu jumladan tomonlar da'volashayotgan majburiyatlari bo’yicha xuquqiy 

vorislik  to’g’risidagi  qoidalar  ko’rsatilgan  topshirish  dalolatnomasi  (birlashtirishda  va 

o’zgartirishda) yoki taqsimlash balansi (bo’linishda va ajralib chiqishda); 

-

 

davlat  ro’yhatidan  o’tkazilganligi  to’g’risidagi  guvohnomaning  asl  nusxasi,  shuningdek 

ichki  ishlar  organlarining  tashkilotning  muxri  va  shtampi  yuk  qilinganligi  to’g’risidagi 

ma'lumotnomasi (birlashtirishda, ajralib chiqishda va o’zgartirishda). 

Yuridik  shaxslar  hisoblanadigan  alohida  bo’linmalarni  davlat  ro’yxatidan  o’tkazishda, 

NNTlar bosh tashkilot ustaviga muvofiq ishlab chiqilgan alohida bo’linma to’g’risidagi nizomni 

---

yoxud  bosh  tashkilotning  alohida  bo’linmalarni  tuzish,  tashkil  etish  va  faoliyatini  tugatish 

tartibini, xuquqlari va majburiyatlarini nazarda tutuvchi ustavi nushasini taqdim etadilar. 

O’z faoliyatini turli xududlarda: 

bir yoki undan ortik chet el davlati xududida - xalqaro NNTlar uchun; 

kamida uchta xududiy sub'ektlarda - respublika NNTlari uchun; 

ko’pi  bilan  ikkita  xududiy  sub'ektlarda  -  viloyatlararo  NNTlar  uchun  amalga  oshiruvchi 

NNTlar  ustavlarida  alohida  bo’linmalarni  tuzish,  tashkil  etish  va  faoliyatini  tugatish  tartibi, 

ularning xuquq va majburiyatlari mavjud bo’lishi kerak. 

Alohida  bo’linmani  davlat  ro’yhatidan  o’tkazish  uchun  taqdim  etilgan  xujjatlar  NNTning 

markaziy raxbar organi tomonidan tasdiqlangan bo’lishi kerak. 

NNTni davlat ro’yhatidan o’tkazish uchun taqdim etilgan xujjatlarni ko’rib chiqish. 

NNTni davlat ro’yhatidan o’tkazish uchun taqdim etilgan xujjatlar ular taqdim etilgan kundan 

boshlab bir oy muddatda ko’rib chiqiladi. 

Xujjatlarni olgan tashkilot yigirma kun mobaynida o’z xulosasini taqdim etishi shart. 

Agar  xulosada  NNTni  davlat  ro’yhatidan  o’tkazishni  rad  etish  maqsadga  muvofiqligi 

to’g’risidagi  fikr mavjud bo’lsa, u xolda tashkilot  ushbu Nizom  24-bandining nazarda tutilgan 

xolatlar doirasida o’z xulosasini asoslashi kerak. 

NNTni davlat ro’yhatidan o’tkazish  to’g’risida qaror qabul qilingan taqdirda ariza beruvchiga:

 

 

-

 

ushbu Nizomga muvofiq belgilangan namunada  davlat ro’yhatidan o’tkazish  to’g’risidagi 

guvoxnoma; 

-

 

«ro’yhatdan  o’tkazilgan»  yozuvi  qayd  etilgan,  ro’yhatdan  o’tkazuvchi  organ  muxri  bilan 

tasdiqlangan NNT ustavi beriladi. 

Davlat ro’yhatidan o’tkazish to’g’risida qaror qabul qilingan taqdirda ro’yhatdan o’tkazuvchi 

organ NNTga Davlat  soliq qo’mitasining va Davlat statistika qo’mitasining aniq  vaqt  rejimida 

Internet  tarmog’idagi  tegishli  idoraviy  saytlardan  foydalangan  xolda  olingan  STIR  va  KTUT 

kodlarini beradi. 

Ro’yhatdan  o’tkazish  tartibotlari  (statistika  kodlarini,  STIRni  berish)  tugallangandan  keyin 

davlat  ro’yhatidan  o’tkazilgan  NNT  to’g’risidagi  ma'lumotlar  ruyxatdan  utkazuvchi  organ 

tomonidan tegishli ravishda ushbu Nizomga va muvofiq nodavlat notijorat tashkilotlarining davlat 

reestriga,  Yuridik  shaxs  maqomiga  ega  bo’lgan  alohida  bo’linmalarning  davlat  reestriga  yoki 

Xalqaro va xorijiy NNTlarining vakolatxonalari va filiallari davlat reestriga kiritiladi. 

«Nodavlat notijorat tashkilotlari to’g’risida»gi O’zbekiston Respublikasi  qonuniga muvofiq 

NNTni davlat ro’yhatidan o’tkazish: 

---

-

 

NNTning  ta'sis  xujjatlari  O’zbekiston  Respublikasining  konstitutsiyaviy  tuzumini  zo’rlik 

bilan o’zgartirish, mustaqilligi, yaxlitligi va xavfsizligini buzish, fuqarolarning konstitutsiyaviy 

xuquqlari va erkinliklarini kamsitish, urush, ijtimoiy, milliy, irqiy va diniy adovatni targ’ib etish, 

fuqarolarning sog’ligi va axloqiga qasd qilish maqsadiga ega bo’lganda; 

-

 

xujjatlarning  to’liq  ro’yhati  taqdim  etilmaganda  yoki  ular  zarur  tartibda 

rasmiylashtirilmaganda; 

- xujjatlar ustav qabul qilingan vaqtdan boshlab ikki oy muddat (jamoat birlashmasi uchun - 

bir oy muddat) keyin taqdim etilganda; 

NNT aynan shu nom bilan ilgari ro’yhatdan o’tkazilganda; 

NNTni  tashkil etishning qonunda belgilangan tartibi buzilganda  yoki  uning ta'sis xujjatlari 

qonunga nomuvofiq bo’lganda; 

Ro’yxatdan  o’tkazish  uchun  taqdim  etilgan  ta'sis  xujjatlarida  atayin  noto’g’ri  ma'lumot 

keltirilganligi aniqlangan bo’lsa; 

NNTning nomi yoki ramzi fuqarolarning axloqiga, milliy va diniy tuyg’ulariga daxl qilsa; 

NNTning ta'sis xujjatlari xarbiylashtirilgan birlashmalar tuzishni nazarda tutganda rad etilishi 

mumkin. 

NNTni  davlat  ro’yhatidan  o’tkazish  ta'sis  xujjatlarida  O’zbekiston  Respublikasi 

Konstitutsiyasiga va qonun xujjatlariga zid bo’lgan qoidalar mavjud bo’lgan boshqa xolatlarda 

ham rad etilishi mumkin. 

NNTni  davlat  ro’yhatidan  o’tkazishning  rad  etilishi  rad  etishning  asoslari  bartaraf  etilgan 

taqdirda davlat ro’yhatidan o’tkazishga xujjatlarni takroran berish uchun to’siq bulmaydi. 

NNTni davlat ro’yhatidan o’tkazishni rad etish to’g’risidagi qaror ariza beruvchilarga qaror 

qabul  qilingandan  keyin  uch  kun  mobaynida  yozma  shaklda  xabar  qilinadi.  Ariza  beruvchiga 

davlat bojini kaytarish masalasi bo’yicha murojaat qilish yoxud uch oy, siyosiy partiyalar uchun 

esa - bir oy muddatda rad etish sabablari bartaraf etilgandan keyin, davlat boji to’lamasdan NNTni 

davlat  ro’yhatidan  o’tkazish  to’g’risidagi  ariza  bilan  takroran  murojaat  qilish  xuquqi 

tushuntiriladi. 

Ro’yhatdan  o’tkazuvchi  organning  NNTni  davlat  ro’yhatidan  o’tkazishni  rad  etish 

to’g’risidagi qarori yuzasidan belgilangan tartibda sudga shikoyat qilinishi mumkin. 

 NNTni  qayta  ro’yhatdan  o’tkazish,  davlat  ro’yhatidan  o’tkazish  to’g’risidagi 

guvoxnomaning va ta'sis xujjatlarining dublikatini berish. 

NNTlar ta'sis xujjatlariga o’zgartirish va qo’shimchalar kiritilgan taqdirda NNTning raxbar 

organi  tomonidan  tegishli  qaror  qabul  qilingandan  keyin  bir  oy  mobaynida  ro’yhatdan 

o’tkazuvchi organga quyidagi xujjatlarni taqdim etadilar: 

---

ta'sis xujjatlariga kiritilayotgan o’zgartirish va qo’shimchalarni davlat ro’yhatidan o’tkazish 

to’g’risidagi ariza; 

NNT  vakolatli  rahbar  organining  ta'sis  xujjatlariga  o’zgartirish  va  qo’shimchalar  kiritish 

to’g’risidagi  qarori  (bosh tashkilotning ta'sis xujjatlariga o’zgartirish va qo’shimchalar kiritish 

to’g’risida  belgilangan  tartibda  legallashtirilgan  yoki  apostil  quyilgan  qarori  (bayonnomasi)  - 

xalqaro va xorijiy NNTlarning filiallari va vakolatxonalari uchun); 

ta'sischi(lar)  tomonidan  vakil  qilingan  shaxsning  imzosi  bilan  tasdiqlangan  ikki  nusxada  - 

ta'sis xujjatlariga kiritilayotgan o’zgartirish va qo’shimchalarning matni yoki ta'sis xujjatlarining 

yangi tahriri; 

davlat  ro’yhatidan  o’tkazilgani  to’g’risidagi  guvohnomaning  asl  nusxasi  -  nomi  o’zgargan 

taqdirda; 

belgilangan miqdorda davlat boji to’langani to’g’risidagi bank to’lov xujjati. 

NNTning  nomi  yoxud  NNTni  ro’yhatdan  o’tkazgan  organ  o’zgargan  taqdirda  ham  ushbu 

Nizomga  muvofiq  belgilangan  namunada  davlat  ro’yhatidan  o’tkazilgani  to’g’risidagi  yangi 

guvohnoma  beriladi.  Bunda  davlat  ro’yhatidan  o’tkazish  to’g’risidagi  yangi  guvoxnomada 

qo’shimcha  ma'lumotlar  sifatida  NNT  to’g’risidagi  oldingi  ma'lumotlar,  shu  jumladan  nomi, 

ro’yhatdan o’tkazuvchi organ, ro’yhatdan o’tkazish sanasi ko‘rsatiladi.   

Ro’yhatdan  o’tkazuvchi  organning  o’zgarishi  bilan  bog’liq  xolda  NNT  qayta  ro’yhatdan 

o’tkazilgan taqdirda yangidan ro’yhatdan o’tkazgan adliya organi bu to’g’rida oldingi ro’yhatdan 

o’tkazish joyidagi adliya organini, tegishli ro’yhatdan o’tkazish ma'lumotlari ko’rsatilgan xolda, 

yozma  shaklda  xabardor  qiladi.  Olingan  ma'lumotlar  asosida  oldingi  ro’yhatdan  o’tkazish 

joyidagi adliya organi bu to’g’rida davlat reestriga tegishli yozuvni kiritadi hamda davlat soliq 

xizmati organlarini va davlat statistika organlarini xabardor qiladi. 

Pochta  manzili,  bank  rekvizitlari  o’zgargan  taqdirda  NNT  bir  oy  muddatda  bu  to’g’rida 

ro’yhatdan o’tkazuvchi organga xabar qilishi shart. 

Davlat ro’yhatidan o’tkazilgani to’g’risidagi guvohnoma yoxud ta'sis xujjatlari yuqolganda 

yoki  ular  yaroqsiz  xolga  kelganda  NNTning  arizasiga  binoan  ro’yhatdan  o’tkazuvchi  organ 

tomonidan ularning dublikatlari beriladi. 

 

Alohida bo’linmalarni xisobga qo’yish 

Alohida bo’linmani xisobga qo’yish uchun NNTning markaziy rahbar organi tomonidan qaror 

qabul qilingan kundan boshlab bir oy muddatda alohida bo’linmaga rahbarlik qilish zimmasiga 

yuklangan shaxs tegishli adliya organiga ariza bilan murojaat qiladi. 

Alohida bo’linmani xisobga qo’yish to’g’risidagi arizada NNTning markaziy rahbar organi 

tomonidan tasdiqlangan quyidagi xujjatlar ilova qilinadi: 

---

alohida bo’linmalarni tuzish, tashkil etish va faoliyatini tugatish tartibi, uning xuquqlari va 

majburiyatlari  nazarda  tutilgan  bosh  tashkilot  ustavining  nusxasi  yoki  bosh  tashkilot  ustaviga 

muvofiq  ishlab  chiqilgan  davlat  tilida,  ikki  nusxadagi  aloxida  bo’linma  to’g’risidagi  nizom. 

Alohida bo’linma to’g’risidagi nizom taqdim etilganda bosh tashkilot ustavining nusxasi ilova 

qilinadi; 

NNT  markaziy  rahbar  organining  alohida  bo’linmani  ochish  to’g’risidagi  bayonnomasi 

(qarori); 

NNT  markaziy  rahbar  organining  alohida  bo’linma  rahbarini  tayinlash  to’g’risidagi 

qarorining nusxasi; 

NNT  markaziy  rahbar  organi  tomonidan  alohida  bo’linma  rahbariga  berilgan 

ishonchnomaning nusxasi; 

NNTning  davlat  ro’yhatidan  o’tkazilganligi  to’g’risidagi  guvoxnomaning  notarial 

tasdiqlangan nusxasi. 

Alohida bo’linmani xisobga qo’yish to’g’risidagi ariza zarur xujjatlar taqdim etilgan kundan 

boshlab bir oy muddatda ko’rib chiqiladi. 

 Xalqaro va chet el nodavlat notijorat tashkilotlarini ro’yhatga olish. Xozirgi kunda yurtimizda 

faoliyat yuritib kelayotgan nodavlat notijorat tashkilotlari qatorida AQSH, Fransiya, Germaniya, 

Rossiya,  Gollandiya,  Sloveniya,  Hindiston,  Koreya  va  Qozogiston  kabi  davlatlarning  nodavlat 

notijorat tashkilotlarining vakolatxona va filiallari keng miqyosda faoliyat  yuritib kelmoqdalar. 

Bu  ko’rsatkich  respublikamizda  nodavlat  notijorat  tashkilotlariga  bo’lgan  extiyoj  tobora  oshib 

borayotganidan dalolat beradi.  Zero nodavlat notijorat tashkilotlari inson xuquqlari va qonuniy 

manfaatlarini  ximoya  qilish,  madaniy,  ma'naviy  va  ma'rifiy  maqsadlarga  erishish  va  shu  kabi 

ijtimoiy ahamiyatga molik loyiha va dasturlarni amalga oshirib kelmoqdalar. 

O’zbekiston Respublikasining "Nodavlat notijorat tashkilotlari to’g’risida"gi Qonuniga (2004 

yil  30  aprelda  kiritilgan  qo’shimcha  va  o’zgartishlar)ga  muvofiq  xalqaro  va  chet  el  nodavlat 

notijorat tashkilotlar vakolatxona va filiallarini O’zbekiston xududida ochish va faoliyat yuritishi 

uchun O’zbekiston Respublikasi Adliya Vazirligidan "akkreditatsiya"dan o’tkazish uchun emas, 

balki davlat ro’yhatidan o’tkazish tartibi belgilandi. 

Xalqaro  va  chet  el  nodavlat  notijorat  tashkilotlarining  vakolatxona  va  filiallari  davlat 

ro’yhatiga olingan paytdan boshlab yuridik shaxs maqomiga ega bo’ladilar. 

Bundan  tashqari,  O’zbekiston  Respublikasi  Konstitutsiyasining  muqaddimasida  xalqaro 

xuquqning  umume'tirof  etilgan  qoidalari  ustunligi  tan  olingan.  Bu  norma  "Nodavlat  notijorat 

tashkilotlari  to’g’risida"gi  Qonunning  3-moddasida  o’z  ifodasini  topgan  bo’lib, 

respublikamizdagi bir qator xalqaro va chet el nodavlat notijorat tashkilotlarining vakolatxona va 

filiallari xukumatlararo bitimlarda ko’rsatilgan imtiyozlardan foydalangan xolda faoliyat yuritib 

---

kelmoqdalar.  Xususan,  Amerika  Qo’shma  Shtatlari  va  O’zbekiston  Respublikasi  Hukumatlari 

o’rtasidagi  1994  yilning  1  -martida  imzolangan,  Germaniya  Federativ  Respublikasi  va 

O’zbekiston  Respublikasi  Xukumatlari  )o’rtasidagi  1993  yil  28  aprelda  imzolangan  "Madaniy 

xamkorlik  to’g’risida"gi,  O’zbekiston  Respublikasi  Xukumati  va  Germaniya  Federativ 

Respublikasining  "Konrad  Adenauer  fondi"  o’rtasidagi  1993  yil  9  noyabrda  imzolangan, 

O’zbekiston  Respublikasi  Xukumati  va  Germaniya  Federativ  Respublikasining  "Fridrix  Ebert 

fondi" o’rtasidagi 1998 yilning 19 mayida imzolangan bitimlar shular jumlasidandir. 

Bundan  tashqari,  xalqaro  va  chet  el  nodavlat  notijorat  tashkilotlarining  vakolatxona  va 

filiallariga  maxalliy  nodavlat  notijorat  tashkilotlari  bilan  bir  katorda  O’zbekiston  Respublikasi 

qonun xujjatlari bilan xam bir qator imtiyoz va afzalliklar berilgan. Jumladan, Soliq kodeksiga 

muvofiq bir necha xil soliq to’lovlaridan va byudjetga majburiy to’lovlardan ozod etilganlar. 

"Nodavlat notijorat tashkilotlari to’g’risida"gi qonunda xalqaro va chet el nodavlat notijorat 

tashkilotlari  vakolatxona  va  filiallarining  chet  ellik  rahbarlari,  xodimlari  va  ularning 

qaramog’idagi oila a'zolarini O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan akkreditatsiya 

qilish belgilangan. 

Akkreditatsiya  1  yil  muddatgacha  va  muddati  uzaytirish  xuquqi  bilan  berilib,  chet  ellik 

xodimlar akkreditatsiya kartochkasida belgilangan muddat davomida Tashqi mehnat migratsiyasi 

masalalari  agentligining  ruxsatnomasisiz  mehnat  faoliyatini  amalga  oshirish  xuquqiga  ega 

bo’ladilar. 

Xalqaro  va  chet  el  nodavlat  notijorat  tashkilotlari  vakolatxona  va  filiallarining  chet  ellik 

raxbarlari, xodimlari va ularning qaramog’idagi oila a'zolarining O’zbekiston xududida bo’lish 

tartibi,  xususan  viza  olish  hamda  vaqtinchalik  ro’yhatdan  o’tish  masalalari  Vazirlar 

Mahkamasining  1996  yil  21  noyabrdagi  408-sonli  qarori  bilan  tasdiqlangan  "Xorijiy 

fuqarolarning  va  fuqaroligi  bo’lmagan  shaxslarning  O’zbekiston  Respublikasiga  kelishlari  va 

O’zbekiston Respublikasidan ketishlari tartibi"ga asosan amalga oshirish belgilangan. 

Shuni  ta'kidlash  joizki,  Respublikamiz  xududida  nodavlat  notijorat  tashkilotlari,  shu 

jumladan  chet  el  tashkilotlari  tomonidan  belgilangan  tartibda  davlat  ro’yhatidan  o’tmasdan 

(xisobga  olinmasdan)  turib  faoliyat  yuritishlari  man  etilgan  bo’lib,  O’zbekiston  Respublikasi 

Ma'muriy javobgarlik to’g’risidagi kodeksining 239-moddasida jarima belgilangan. 

Qolaversa, Qonunning 30-moddasiga ko’ra xalqaro va chet el nodavlat notijorat tashkilotlari 

vakolatxona va filiallari hamda ularning xodimlarining siyosiy faoliyatda, shuningdek ustavdagi 

maqsad va vazifalarga to’g’ri kelmaydigan boshqa faoliyatda qatnashishi man etilgan. Shu bilan 

birga ularning siyosiy partiyalar xamda ommaviy xarakatlar tomonidan  o’tkaziladigan  amaliy 

xarakatlar va tadbirlarni moliyalashtirishga, shuningdek bunday tashkilotlarni tuzish tashabbusi 

bilan  chiqishiga  hamda  shunday  tashkilotlar  tuzishni  qo’llab-quvvatlashga  yo’l  qo’yilmasligi 

---

belgilangan. Ma'muriy javobgarlik to’g’risidagi kodeksning 239-moddasiga asosan belgilangan 

tartibda ro’yhatdanutkazilmagan ramziy belgilarni ishla- tishi, ro’yhatdan o’tkazuvchi organning 

roziligisiz tadbirlar o’tkazishi, xuddi shuningdek, nodavlat notijorat tashkilotlari o’tkazayotgan 

tadbirlarga  ro’yhatdan  o’tkazuvchi  organ  vakilining  erkin  kirishini  rad  etish,  o’z  faoliyati 

to’g’risidagi xisobotlarni ro’yhatdan o’tkazuvchi organga taqdim etmasligi, o’z vaqtida taqdim 

etmasligi  yoki  belgilanmagan  shaklda  taqdim  etishi,  xuddi  shuningdek  nodavlat  notijorat 

tashkilotlarining  axborotni,  shu  jumladan  ular  tomonidan  mol-mulk  va  pul  mablag’laridan 

foydalanilishi  to’g’risidagi  tasdiqlovchi  xujjatlarni  taqdim  etmaslik  ularni  ma'muriy 

javobgarlikka tortishga olib keladi. 

Yuqoridagilardan  ko’rinib  turibdiki,  xalqaro  va  chet  el  nodavlat  notijorat  tashkilotlarining 

O’zbekistondagi  vakolatxona  va  filiallari  tomonidan  keng  miqyosdagi  faoliyatni  amalga 

oshirishlari  uchun  normativ-xuquqiy  baza  yaratilgan.  Biroq  mamlakatimizda  olib  borilayotgan 

islohotlar  samarasini  ta'minlashda  nodavlat  notijorat  tashkilotlarni  kengroq  ishtirok  etishi  va 

ularning  rolini  kuchaytirish  uchun  taraqqiy  topgan  davlatlar  tajribasini  inobatga  olib  xamda 

ertangi kun talablaridan kelib chiqib mavjud xuquqiy bazani takomillashtirish takozo etiladi. 

So’nggi  paytda  qonunchilikka  kiritilgan  o’zgartishlarning  biri  bu  avval  xalqaro  va  chet  el 

nodavlat  notijorat  tashkilotlari  tomonidan  Adliya  vazirligiga  ayrim  xujjatlar  legallashtirilgan 

xolda taqdim etish talab etilgan bo’lsa, endilikda ushbu xujjatlarni O’zbekiston Respublikasining 

"Ayrim  qonun  xujjatlariga  o’zgartish  va  qo’shimchalar  kiritish  to’g’risida"gi  2012  yil  10 

apreldagi qonuniga asosan belgilangan tartibda legallashtirish yoki apostil qo’yilgan nusxalarini 

taqdim  etish  talab  etiladi.  Qolaversa,  O’zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  2011  yil  23 

avgustdagi  1602-sonli  qarori  bilan  tasdiqlangan  O’zbekiston  Respublikasi  Adliya  vazirligi 

to’g’risidagi  Nizom  bilan  Adliya  vazirligi  vakolatlari  doirasiga  xalqaro  va  chet  el  nodavlat 

notijorat  tashkilotlari  vakolatxona  xamda  filiallarining  chet  ellik  xodimlarini  akkreditatsiyadan 

o’tkazishdan tashqari mahalliy nodavlat notijorat tashkilotlarining chet ellik xodimlari va ularning 

qaramog’idagi oila a'zolarini akkreditatsiyadan o’tkazish vakolati kiritildi. 

Xullas,  ushbu  qarorda  nodavlat  notijorat  tashkilotlarini  ro’yhatga  olish,  ularning  xisobot 

topshirish  tartiblarini  soddalashtirilganligi,  davlat  organlari  va  nodavlat  notijorat  tashkilotlari 

o’zaro  munosabatlarining  tashkiliy-xuquqiy  mexanizmlarini  takomillashtirish  bo’yicha  chora-

tadbirlar ishlab chiqilganligi, davlat boji va nodavlat notijorat tashkilotlari va ularning ramzlarini 

davlat ro’yxatiga olish uchun to’lanadigan yig’imlar miqdori sezilarli darajada kamaytirilganligi, 

Davlat  ro’yxatiga  olish  bo’yicha  murojaatlarning  adliya  organlari  tomonidan  ko’rib  chiqish 

muddati  qisqartirilganligi  nodavlat  notijorat  tashkilotlarini  yanada  rivojlantirishda  keng 

imkoniyatlar  yaratmoqda.  Yaratilayotgan  bunday  imtiyozlar,  nodavlat  notijorat  tashkilotlarini 

yanada rivojlanishiga muhim omil bo’lib xizmat qiladi. 

---