Mádeniyat hám kórkem-óner mákemelerin shólkemlestiriw hám basqariw páninen seminar temalari

  6

 mlrd. so’m, 2013 yilda - 7 mlrd. so’m, 2014 

yilda  -  8,2  mlrd.  so’m  mablag’  ajratildi  va  taqsimlandi  shu  tarzda,  O’zbekiston  Respublikasi 

Davlat byudjetidan NNT, OAV va fuqarolik jamiyatining  boshqa institutlarini qo’llab-quvvatlash 

uchun ajratiladigan mablag’lar xajmi ham izchil o’sib bordi. Taqsimlangan mablag’lar hajmi 2010 

yil bilan taqqoslaganda 1,8 barobarga oshdi va 2015 yil bu ko’rsatkich 2,2 barobarni tashkil qilgan. 

Qayd  etish  lozimki,  2010-2014  yillarda  amalga  oshirilgan  ishlar  natijasida  davlat  byudjeti 

---

mablag’lari xisobidan NNT va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlarini qo’llab-quvvatlashga 

ajratilgan  mablag’larning  taqsimlanishida  nafaqat  miqdor  o’zgarishlar  balki  qator  sifat 

o’zgarishlar yuz berdi.Tanlov asosida davlat grantlari shaklida ajratilgan mablag’larning umumiy 

xajmi  davlat  subsidiyalari  mablag’lari  umumiy  xajmidan  oshdi,bu  davlat  tomonidan  qo’llab-

quvvatlash strukturasidabirinchi sifat o’zgarishi bo’ldi. Agar 2009 yilda davlat tomonidan qo’llab-

quvvatlashning asosiy qismi davlat subsidiyasi ko’rinishida yo’naltirilgan bo’lsa,2014 yilda 65% 

dan  yoki  5  300,0  mln.so’mdan  ko’proq  mablag’  grant  tanlovlarini  o’tkazishga  va  ijtimoiy 

buyurtmalarni 

joylashtirishga 

taqsimlandi.Davlat 

tomonidan 

qo’llab-quvvatlash 

strukturasidagiikkinchi  sifat  o’zgarish  grant  loyihalari  ulushi  va  ularga  ajratiladigan  mablag’ 

xajmining  izchil  o’sishi  hisoblanadi.  Davlat  grantlariga  ajratilgan  mablag’  xajmi  2008  yildagi 

ko’rsatkichlar  bilan  taqqoslanganda  10  barobarga  oshdi.Davlat  granti  va  ijtimoiy  buyurtmasi 

shaklida  xorijiy  va  xalqaro  tashkilotlardan  qo’shimcha  mablag’  jalb  qilish  amaliyotga  joriy 

qilinganligi  uchinchi  muhim  o’zgarish  hisoblanadi.Xisobot  davrida,  Fond  mablag’larni  NNT, 

OAV  va  fuqarolik  jamiyatining  boshqa  institutlariga  ularning  talabnomalari  va  Parlament 

komissiyasining qaroriga muvofiq, oraliq bugun va tuzilmalar ishtirokisiz bevosita va to’g’ridan-

to’g’ri ajratildi. 

Xisobot  davrida  davlat  granti  berish  uchun  29  marotaba  tanlovlar  o’tkazildi.  Mazkur 

tanlovlarda 3121 ta NNT, OAV va fuqarolik  jamiyatining boshqa institutlari ishtirok etib, ular 

tomonidan muhim ijtimoiy va sotsial ahamiyatga molik 3762 ta loyiha taqdim etildi. 

Xar yili tanlovlarda o’rtacha 642 nafardan ortiq NNT, OAV va fuqarolik jamiyatining boshqa 

institutlari ishtirok etdi, ular tomonidan o’rtacha 750 ta loyiha taqdim etildi. 

Qayd etish lozimki, grant tanlovlari o’tkazishning tasdiqlangan dasturiga binoan, 2012-2013 

yillarda Jamoat fondi tomonidan 7 ta, 2014  yilda jami  5 ta grant  tanlovlari o’tkazildi, mazkur 

jarayon 2014  yilda NNT, OAV va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlaridan taqdim  etilgan 

loyihalar soniga ta'sir ko’rsatdi. 

Xisobot  davrida  Parlament  komissiyasi  qaroriga  muvofiq  muhim  ijtimoiy  va  sotsial 

ahamiyatga  molik  1018  nafar  loyihalar  12,4  mlrd.so’m  miqdorida  davlat  grantlari  shaklida 

qo’llab-quvvatlandi. 

 Xisobot  davrida  davlat  granti  mablag’larni  xajmini  2010  yil  bilan  taqqoslaganda  3,5 

baravarga, qo’llab-quvvatlangan loyihalar soni 2,3 baravarga o’sdi. Taqsimlangan mablag’larning 

umumiy xajmida davlat grantlarining xajmi 42,1% ni tashkil etdi. 

Davlat  granti  loyihalarini  amalga  oshirish  xududlarning  aniq  ijtimoiy-iqtisodiy,  sotsial 

muammolarini  xal  qilishga,  aholining  ijtimoiy  faolligini  yanada  yuksaltirishga  qaratilmoqda. 

Qo’llab-quvvatlangan  loyihalar  joylarda  muhim  ijtimoiy  va  umum  ahamiyatga  molik  bo’lgan 

---

sotsial, iqtisodiy, gumanitar va boshqa vazifalarni hal etishga, davlat boshqaruvi va ijro organlari 

bilan  NNTlarning  ijtimoiy  sherikligini  yuksaltirishga,  joylarda  NNT,  OAV  va  fuqarolik 

jamiyatining boshqa institutlari mustaqil  faoliyatini rivojlantirishni rag’batlantirishga, moddiy-

texnik bazasini mustahkamlashga ko’maklashmoqda. 

Davlat  granti  shaklida  mablag’  oluvchi  NNT,  OAV  va  fuqarolik  jamiyatining  boshqa 

institutlari  asosan  yoshlar,  ayollar,  ekologik  nodavlat  notijorat  tashkilotlar,  UzNNTMA, 

EOAVMA,  O’zbekiston  ekologik  harakati,  «Tadbirkor  ayol»,  «Hunarmand»,  nogironlar, 

vrachlar,  kardiologlar  kabi  respublikaning  yirik  NNT  birlashma,  uyushmalarining  a'zolari 

xisoblanadi. 

Ijtimoiy buyurtma shaklida 79 ta loyiha 5,54 mlrd. so’m miqdorida joylashtirildi va 2010-2014 

yillarda ajratilgan mablag’lar umumiy xajmining 18% ini tashkil etdi. 

Loyihalar demokratik qadriyatlarni, inson xuquqi, erkinligi va qonuniy manfaatlarini ximoya 

qilish, jamiyat xayotini yanada demokratlashtirish jarayonlarini kuchaytirishda davlat boshqaruvi 

va ijro organlari bilan NNTlar o’rtasida ijtimoiy sheriklik asosida amalga oshirishga yo’naltirildi. 

Joylashtirilgan  ijtimoiy  buyurtmalar  doirasida  davlat  boshqaruvi  va  ijro  organlari  bilan 

ijtimoiy sheriklikda joylarda kompleks ishlar amalga oshirildi. Xususan, yosh avlodga, jismoniy 

imkoniyati  cheklangan  bolalarga  e'tibor,  g’amxo’rlik,  ularning  oilalariga  xuquqiy,  ijtimoiy  va 

boshqa turdagi ko’mak ko’rsatish yanada kuchaytirildi. Bolalarga va ularning oilalariga manzilli 

ijtimoiy  yordam  samaradorligini  yanada  oshirish  maqsadida  respublika  darajasida  malakali 

ijtimoiy yordam ko’rsatilmoqda. 

«Ehtiyojmandaholi guruhlari bolalarini ijtimoiy ximoya qilish" loyihasi doirasida O’zbekiston 

Respublikasi Vazirlar Maxkamasi, Sog’liqni saqlash, Xalq ta'limi vazirligi  xamda Farg’ona va 

Samarqand  viloyatlari  xokimliklari  bilan  ijtimoiy  sheriklikda  Respublika  bolalar  ijtimoiy 

moslashuv  markazining  Farg’ona  va  Samarqand  shaharlaridagi  filiallari  tashkil  etildi,  mazkur 

filiallar uchun, turli tibbiy, sport va sog’lomlashtirish hamda boshqa inventar jihozlar sotib olindi 

va o’rnatildi, o’quv-uslubiy qo’llanmalar ishlab chiqildi va chop etildi. Shu orqali, Respublika 

bolalar ijtimoiy moslashuvi markazi tizimiga, aholining extiyojmand guruhi bolalariga ijtimoiy, 

xuquqiy  qo’llab-quvvatlash,  tibbiy-  psixologik  sog’lomlashtirish  sohalarida  malakali 

mutaxassislar tayyorlashda ko’maklashildi. 

«Bolalarni ijtimoiy ximoya qilish va oilalarini mustahkamlash» loyihasi doirasida Urganch, 

Samarqand  va  Toshkent  shaharlarida  SOS-maxallalari  tarbiyalanuvchilarining  bilimi,  SOS- 

onalarining  ta'lim  darajasi  yuksaltirildi.  «SOS  Uzbekiston  bolalar  mahallalari»  Assotsiatsiyasi 

faoliyatida yangi axborot texnologiyalari tadbiq etildi. SOS-oilalari kompyuterlar, elektron ta'lim 

materiallari va Internet imkoniyatlari bilan ta'minlandi, bolalarning xar tomonlama ta'lim olishi, 

ma'nan va intellektual- ijodiy rivojlanishi shart-sharoitlari yaxshilandi. 

---

Asosiy  e'tibor  yoshlarning  innovatsion  g’oyalari,  kasbiy  bilim  va  maxoratlarini  oshirishga 

qaratildi.  Ular  uchun  ijtimoiy  maslaxat,  xuquqiy  va  tashkiliy  yordamlar  joriy  etildi.  Mazkur 

yo’nalishda  mamlakatning  oliy  o’quv  yurtlari  bilan  sheriklikda  «Menejer»  loyihasi  amalga 

oshirildi, iqtisodiyot sohalarida mutaxassislarni tayyorlashga qaratilgan qo’shimcha o’quv kurslar 

tashkil  qilindi.Respublika  kollejlari  bitiruvchilarini  tadbirkorlik  faoliyatiga  keng  jalb  qilish 

bo’yicha  maxsus  loyihalar  amalga  oshirildi,  qizlar  o’rtasida  «Usta-shogird»  an'anaviy-amaliy 

mashg’ulotlari tashkil etildi. 

Xisobot davrida mamlakatimizda o’tkazilayotgan siyosiy isloxotlarning, davlat boshqaruvi va 

ijro organlari faoliyatining ochiqdigini va shaffofligini, OAVning barkamol, ma'nan yetuk avlodni 

tarbiyalash va aholining xuquqiy madaniyatini oshirish jarayonlaridagi faol ishtirokini ta'minlash 

asosiy muhim yo’nalishlardan biri bo’ldi. Mazkur yo’nalishda har yili xalqaro va milliy tanlovlar 

- jurnalistika sohasida Xalqaro tanlov - «Oltin qalam» Milliy mukofoti, «Inson xuquqlari jurnalist 

nigohida»,  «Jamiyat  va  men»  -  o’tkazildi,  milliy  mustaqil  OAV  yutuqlarini  aks  ettiruvchi 

«O’zbekiston matbuoti» ko’rgazmalari, "O’zbekiston NNTlari" forumlari tashkil etildi. 

Subsidiya  shaklida  ajratilgan  mablag’lar  miqdori  12,2  mlrd.  so’mni  xamda  o’sish  1,1 

barobarni tashkil etdi. 2010 yilda 2,7 mlrd. so’m miqdorida davlat subsidiyasi ajratilgan bo’lsa, 

2011 yilda - 1,81 mlrd. so’m, 2012 yilda - 2,30 mlrd. so’m, 2013 yilda - 2,40 mlrd. so’m, 2014 

yilda 3,00 mlrd. so’m mablag ajratildi. 

2010-2011 yillarda davlat subsidiyasi oluvchi 7 nafar tashkilotlar - FJShMKMI, UzNNTMA, 

EOAVMA,  O’zbekiston  ekologik  xarakati,  O’zbekiston  mustaqil  bosma OAV  va  AA  qo’llab-

quvvatlash va rivojlantirish Jamoat fonda, UzNNTMA xuzuridagi NNTlarini qo’llab-quvvatlash 

Jamoat  fondi,  Mintaqaviy  siyosat  jamg’armasi  faoliyat  dasturlari  qo’llab-quvvatlangan  bo’lsa, 

2012-2014 yillar mobaynida UzNNTMA xuzuridagi NNTlarni qo’llab-quvvatlash Jamoat fondi 

va Mintaqaviy siyosat jamg’armasidan tashqari 5 nafar tashkilotlar faoliyat dasturlariga subsidiya 

mablag’larni ajratildi. 

Davlat subsidiyasi ko’rinishida ajratilgan mablag’larning umumiy xajmida FJShMKMIning 

ulushi 49 % ni, O’zbekiston ekologik xarakati - 20 %ni, UzNNTMA va EOAVMA - mos ravishda 

9 %ni, O’zbekiston mustaqil bosma OAV va AA qo’llab-quvvatlash va rivojlantirish Jamoat fondi 

- 8%ni, Mintaqaviy siyosat jamg’armasi -5%ni tashkil etdi. 

Davlat  subsidiyasi  mablag’lari  xisobidan  subsidiya  oluvchilarning  400  dan  ortiq  shtat 

birligidan iborat bo’lgan devonlari xarajatlari qoplandi, shunga ko’ra mehnat xaqi jamg’armasi 

xarajatlari davlat subsidiyasi umumiy xajmining 80%ini tashkil etdi. 

Umuman,  davlat  tomonidan  qo’llab-quvvatlash  doirasida  NNT,  OAV  va  fuqarolik 

jamiyatining  boshqa  institutlarining  joylardagi  eng  muhim  sotsial  va  ijtimoiy  ahamiyatli 

---

vazifalarni  bajarishda, ularning  jamiyat xayotini  demokratlashtirishdagi  rolini  oshirishda davlat 

xokimiyati va boshqaruvi organlari bilan sherikligi kuchaymoqda. 

Ikkinchi yunalish - Fond mablag’larini taqsimlashda demokratik talablarni, mamlakatimizda 

o’tkazilayotgai  ijtimoiy  -  iqtisodiy  va  siyosiy  isloxotlarda  NNT,  OAV  va  fuqarolik  jamiyati 

boshqa institutlarining faol ishtirokini ta'minlash. 

Jamoat  fondi  va  Parlament  komissiyasining  ish  faoliyati  eng  yuqori  demokratik  talablarni 

xisobga olgan xolda oshkoralik, ochiqlik va xolislik tamoyillari asosida amalga oshirilmoqda. 

Xisobot davrida 520 tadan ortik xalqaro, respublika miqyosidagi konferensiyalar, seminarlar 

va davra suhbatlari, maxorat darslari, matbuot va real vaqt rejimida konferensiyalar, uchrashuvlar 

va ko’rgazmalar, forumlar va boshqa turli tadbirlar o’tkazildi, ularda 17 mingdan ortiq NNT, OAV 

va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari vakillari ishtirok etdi. 

Bosma ommaviy axborot vositalarida 1720 tadan ortiq turli bosma materiallar joylashtirildi. 

NNT, OAV va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlarini qo’llab-quvvatlash milliy mexanizmi 

faoliyati to’g’risidagi maxsus film, turli reportajlar, axborot, tahliliy ko’rsatuvlar, grant tanlovlari 

e'lonlari to’g’risida video, radio roliklar yaratildi va namoyish etildi. Ular 30292 martaba efirga 

uzatildi. 

O’tkazilgan  tadbirlar  "uchinchi  sektor"  vakillarini  NNT,  OAV  va  fuqarolik  jamiyatining 

boshqa institutlarining ijtimoiy ahamiyatga molik loyiha va dasturlarini davlat tomonidan qo’llab-

quvvatlashning tartibi va shartlari borasidagi xabardorligini oshirishga yo’naltirildi. Tadbirlarda 

asosiy  e'tibor  ijtimoiy  sheriklikni  amalga  oshirishning  mazmun  va  mohiyatiga,  uslublari  va 

mexanizmlariga,  mablag’lardan  maqsadli  va  samarali  foydalanishga,  NNT,  OAV  va  fuqarolik 

jamiyata boshqa institutlarini davlatning turli ijtimoiy dasturlari, ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning 

xududiy va sohaviy dasturlaridagi ishtirokining ijtimoiy samaradorligini oshirishga qaratildi. 

Parlament  komissiyaning  53  tadan  ortiq  yig’ilishi  bo’lib  o’tdi  va  ularda  NNT,  OAV  va 

fuqarolik  jamiyati  boshqa  institutlarining  faoliyatiga  tegishli  bo’lgan  200dan  ortiq  muhim 

masalalari ko’rib chiqildi, muhokamalar natijasida Parlament komissiyasining 274 ta qarori qabul 

qilindi. 

Parlament  komissiyasi  yig’ilishlarida  mablag’larning  ajratilishi  va  o’tkazilgan  tanlovlar 

natijalari  bilan  bir  qatorda,  davlat  subsidiyasi,  granti  va  ijtimoiy  buyurtmasi  shaklida  davlat 

tomonidan  qo’llab-quvvatlangan  loyiha  va  dasturlarning  natijalari  va  xisobotlari,  o’tkazilgan 

monitoringlar  yakunlari,  NNT,  OAV  va  fuqarolik  jamiyatining  boshqa  institutlarining 

murojaatlari, Parlament komissiyasi ishchi guruhlari va Jamoat fondining, davlat boshqaruvi va 

ijro organlarining xisobotlari ham tinglandi. 

NNT, OAV va fuqarolik jamiyati boshqa institutlarining davlat boshqaruvi va ijro organlari 

bilan ijtimoiy sherikligini kuchaytirish maqsadida O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senata 

---

ko’magida an'anaviy tarzda joylardagi xalk deputatlari mahalliy Kengashlari vakillari  - viloyat 

xokimlari bilan uchrashuvlar tashkil qilindi. 

Mablag’larni  taqsimlashda,  ajratishda  va  ishlatilishida  ochiqlik,  oshkoralik  va  shaffoflik 

tamoyillarini  ta'minlash  maqsadida,  O’zbekiston  Respublikasi  Oliy  Majlisi  Qonunchilik 

palatasiga, Senatiga, xisob palatasiga, moliya va adliya vazirliklariga, Davlat soliq qo’mitasiga, 

Davlat statistiga qo’mitasiga, Mehnat va axolini ijtimoiy muxofaza qilish vazirligiga va boshqa 

qator davlat organlariga, OAVlariga xisobotlar taqdim etildi. 

Jamoat fondi va Parlament komissiyasi faoliyati mamlakatimizning bosma ommaviy nashrlari 

keng  yoritildi.  Xususan,  «Narodnoe  slovo»  gazetasida  «NNTni  qo’llab-quvvatlash  -  fuqarolik 

jamiyatini rivojlantirish yo’li», "Birlashish, dialog, xamkorlik", «Fuqarolarning faolligini oshirish 

uchun», «Eng yaxshi loyihalarga grantlar», «Uchinchi sektorni qo’llab-quvvatlash», «Demokratik 

qadriyatlar jamiyatini yaratish yo’lida», «Ijtimoiy ahamiyatga ega loyihalar qo’llab-quvvatlandi», 

«Davlatning qo’llab-quvvatlashi - NNTlar uchun rag’batlantiruvchi omil»,  «Fuqarolik jamiyati 

institutlarining katta roli» va shu kabi kator materiallar e'lon qilindi. 

Xisobot davrida 235 dan ortiq turli axborot, taxliliy va boshka xujjatlar tayyorlandi va turli 

darajadagi  tashkilotlarga  taqdim  etildi.  Ularning  orasida  viloyatlar  kesimida  NNT,  OAV  va 

fuqarolik  jamiyatining  boshqa  institutlarini  davlat  granti  tanlovlaridagi  ishtiroki,  moliyaviy 

jadvallar,  tanlovlar  natijalari  va  boshqa  ma'lumot  va  axborotlaro’z  aksini  topgan.  Mazkur 

materiallar O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi deputatlari, ularning qaysi 

fraksiyaga  a'zo  bo’lishidan  qat’iy  nazar  saylovchilar  bilan  uchrashuvlarda,  taxliliy,  akademik 

tashkilotlarning turli yig’ilish va konferensiyalarida foydalanildi. 

Uchinchi yo’nalish - NNT, OAV va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlarining erkin va 

mustaqil  rivojlanishini  taminlovchi  me'yoriy-xuquqiy  baza,  iqtisodiy  va  xuquqiy  kafolatlarni 

takomillashtirish bo’yicha tavsiyalarni ishlab chiqish. 

Parlament  komissiyasi  faoliyatini  samarali  tashkil  etish  maqsadida  2010  yilning  9  iyulidan 

boshlab Parlament komissiyasining a'zolaridan muhim  yo’nalishlar bo’yicha 6 ta ishchi guruhi 

faoliyat yuritishi ta'minlandi. 

Xisobot  davrida  amaldagi  me'yoriy-xuquqiy  xujjatlar  takomillashtirildi  va  yangi  xujjatlar 

ishlab chiqish xamda bir qator me'yoriy xujjatlarga o’zgartish va qo’shimchalar kiritildi. 

To’rtinchi  yo’nalish  -  NNT,  OAV  va  fuqarolik  jamiyatining  boshqa  institutlarini  xalqaro 

aloqalarning rivojlanishi. 

Xisobot  davrida,  xorijiy,  xalqaro  tashkilotlar,  moliya  institutlari,  ularning  moliyaviy 

mablag’larini jalb etish borasida aniq yo’naltirilgan faoliyat olib borildi. 

---

Parlament  komissiyasi  tomonidan  qabul  qilingan  Nizomlar  asosida  2  ta  qo’shma  tanlovlar 

xamda yirik milliy NTTlari, davlat va xalqaro donor tashkilotlar bilan xamkorlikda turli tadbirlar 

tashkil etildi. 

Xorijiy  sheriklar  bilan  xamkorlikni  chuqurlashtirish,  davlat  tomonidan  NNT,  OAV  va 

fuqarolik  jamiyatining  boshqa  institutlarini  qo’llab-quvvatlash  sohasidagi  chora-tadbirlar 

to’g’risidagi xabardorligini oshirish maqsadida 2012 yildan boshlab, 20 dan ortiq turli tadbirlar 

- konferensiyalar, seminarlar,  "davra suxbatlari", uchrashuvlar, ko’rgazmalar tashkil  etildi va 

o’tkazildi. Jumladan, Birlashgan Millatlar tashkiloti Taraqqiyot dasturining O’zbekis- tondagi 

vakolatxonasi,  Yevropada  xavfsizlik  va  xamkorlik  tashkiloti,  Jahon  banki,  F.Ebert  fondi 

(Germaniya),  Xalqaro  notijorat  xuquqi  markazi,  Amerika  xalqaro  xamkorlik  tashkiloti 

(YuSAID) raxbarlari bilan uchrashuvlar o’tkazildi. 

O’tkazilgan  uchrashuvlarning  amaliy  natijasida  xorijiy  ilmiy,  tahliliy  va  boshqa  qator 

xamjamiyat  a'zolarini  fuqarolik  jamiyati  institutlarini  davlat  tomonidan  qo’llab-quvvatlash, 

"Mamlakatimizda demokratik islohotlarni chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish 

Konsepsiyasi"da  belgilangan  asosiy  vazifalarini  amalga  oshirish  natijalari  borasida 

xabardorligini oshirishga qaratilgan 10 ga yaqin turli tadbirlar tashkil etildi. 

Umuman, xisobot  davrida xalqaro faoliyat  doirasida jami  70 mln. so’m, 18 ming AKD1 

dollar va 25 ming yevro xajmida xorijiy tashkilotlarning mablag’lari xamda milliy donorlarning 

140 mln. so’m mablag’i jalb qilindi. 

Beshinchi yo’nalish - Fond mablag’laridan, NNT, OAV va fuqarolik jamiyatining boshqa 

institutlarining loyiha va dasturlarini moliyalashtirishga ajratilgan mablag’lardan maqsadli va 

samarali foydalanilish monitoringi. 

O’zbekiston  Respublikasi  Oliy  Majlisi  Qonunchilik  palatasi  Kengashi  va  O’zbekiston 

Respublikasi  Oliy  Majlisi  Senatining  Kengashining  2008-yil  3  iyuldagi  «Nodavlat  notijorat 

tashkilotlar  va  fuqarolik  jamiyatining  boshqa  institutlarini  qo’llab-quvvatlashni  yanada 

kuchaytirish chora-tadbirlari» to’g’risidagi № 842- 1/513-1-sonli Qo’shma qarorining 3-bandi, 

3-xat  boshisi  xamda  «Nodavlat  notijorat  tashkilotlari  va  fuqarolik  jamiyatining  boshqa 

institutlarini  qo’llab-quvvatlash  Jamoat  Fondi  to’g’risidagi  Nizom"  ning  3.2-bandiga  asosan 

ijtimoiy ahamiyatga molik loyiha va dasturlarni amalga oshirish natijalarini, NNT va fuqarolik 

jamiyatining  boshqa  institutlarining  ustav  vazifalarini  bajarilishini  monitoring  qilishning 

umumiy tizimi shakllantirildi. 

Parlament komissiyasining 26.05.2011  yildagi  № 64-sonli  Qaroriga muvofiq Jamoat fondi 

tomonidan  moliyalashtirilgan  loyihalarning  samaradorligi,  mablag’larning  maqsadli,  samarali 

sarflanishini monitoring qilish mamlakatimiz viloyatlarida axborot- tahliliy guruhlarning tarkibi 

belgilandi. 

---

Parlament  komissiyasining  19  avgust  2011  yildagi  83-sonli  qarori  bilan  tasdiqlangan 

«O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi xuzuridagi Jamoat fondi tomonidan moliyalashtirilgan 

loyihalarning,  pul  mablag’larining  maqsadli  ishlatilishi  va  ularning  amalga  oshirish 

samaradorligini  aniqlash  bo’yicha  monitoring  o’tkazish  tartibi  to’g’risida»gi  Nizomi  qabul 

qilingan. 

Davlat  subsidiyasi  va  ijtimoiy  buyurtmasi  olgan  tashkilotlar  tomonidan  mablag’larning 

ishlatilishi  Parlament  komissiyasi  a'zolari,  deputatlar,  senatorlar,  adliya  va  moliya  vazirliklari 

ekspertlaridan  tarkib  topgan  Parlament  komissiyasining  maxsus  guruxi  tomonidan  amalga 

oshiriladi.  Davlat  subsidiyasi  va  ijtimoiy  buyurtmasi  olgan  NNT  raxbarlari  ular  Parlament 

komissiyasi  a'zosi  bo’lishidan  qat’iy  nazar  ishchi  guruh  tarkibiga  kiritilmaydi.  Davlat 

subsidiyalarini ishlatilishi bo’yicha o’tkazilgan monitoring va tahlillar natijasida 160 mln. so’m 

miqdoridagi mablag’lar qaytarib olindi. 

Davlat  ijtimoiy  buyurtmalari  shaklida  joylashtirilgan  loyihalarni  bajarilishini  monitoringi 

natijasida 300 mln.so’m, tahlil asosida 223 mln.  so’m, jami  bo’lib 523 mln. so’m miqdordagi 

mablag’lar qaytarib olindi. 

Shuning  bilan  birga,  alohida  ta'kidlash  kerakki,  davlat  grantlari,  subsidiyalari  va  ijtimoiy 

buyurtmalari shaklida qo’llab- quvvatlangan loyihalarni,2010-2014 yillarda monitoring va tahlil 

qilish natijasida, jami bo’lib 1,08 mlrd. so’m miqdoridagi mablag’lar qaytarib olindi. 

Parlament  komissiyasi  o’z  faoliyatini  NNTlarni  qo’llab-quvvatlashga  davlat  byudjetidan 

ajratilgan  moliyaviy  mablag’larni  yanada  ochiq,  oshkora,  aniq  yo’naltirilgan  va  eng  muhimi, 

demokratik  asosda  taqsimlashni  ta'minlash  imkoniniyatini  yaratish  uchun  xarakat  qilib,  NNT, 

OAV va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari faoliyatining tashkiliy-texnikaviy va iqtisodiy 

negizini mustahkamlashga samarali ta'sir ko’rsatib kelmoqda. 

Fuqarolik  jamiyati  institutlari  mamlakatimizning  milliy  iqtisodiyotida  va  ijtimoiy  hayotida 

sezilarli kuchga aylanmoqda. Ular borgan sari yetarli darajada tajribaga ega bo’lib, bosqichma-

bosqich  o’zining  moddiy-texnik  bazasini  mustahkamlamoqda,  jamiyat  xayotida  o’z  o’rnini 

egallab, ijtimoiy sheriklikning kuchayishiga yordam bermoqda, loyiha va dasturlarning ijtimoiy 

ahamiyatini yuksaltirmoqda. 

"Uchinchi  sektor"  bugungi  kunda  potensial  ish  beruvchi,  ijtimoiy  va  jamiyat  resurslarini 

mobilizatsiya  qiluvchi  mexanizm  hisoblanmoqda.  Fuqarolik  jamiyati  institutlari  ko’makka 

extiyojmand aholi qatlamlari, yoshlar, ayollar, nogironlar, nogiron bolalar ota-onalari, qariyalar, 

yetim  bolalar,  yolg’iz  va  ko’p  bolali  ota-onalarga  zarur  ijtimoiy  xizmatlarni  tez  va  sifatli 

ko’satmoqda, ularning iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy va jamoatchilik ishlariga jalb qilmoqda. 

Jamoat  fondi  va  Parlament  komissiyasi  NNT  va  fuqarolik  jamiyati  institutlarini  qo’llab-

quvvatlash  tizimini  tadbiq  etish  jarayonida,  davlat,  biznes  tuzilmalari  va  NNTlarining  o’zaro 

---

hamkorligi mustahkamlanib, ijtimoiy sherikligi tobora kuchayib borayotganining guvohi bo’lib 

bormoqda.  Shuningdek,  NNT,  OAV  va  fuqarolik  jamiyati  boshqa  institutlari  vakillarining 

xuquqiy,  iqtisodiy,  moliyaviy  va  ijtimoiy  bilimlarini  oshirishga  yo’naltirilgan  ishlarni  yanada 

kuchaytirish  lozimligini,  ayniqsa,  ijtimoiy,  umum  ahamiyatga  ega  loyihalarni  ishlab  chiqish, 

amalga  oshirish,  maqsadli  guruhlar  va  uning  ko’lamini  aniqlash,  loyiha  va  dasturlarni  amalga 

oshirishning  mexanizm  va  shakllarini  belgilash,  muammolarni  tahlil  qilish,  ularni  qisman  yoki 

to’lik  xal  etish,  kutilayotgan  natijalarni  prognoz  qilish,  loyihalarni  amalga  oshirilishini, 

byudjetining ochiqligini xamda shaffofligini ta'minlash bilan bog’liq ishlarni yanada kuchaytirish 

muhimlini ko’satmoqda. 

Davlat  ijtimoiy  buyurtmalari  shaklida  qo’llab-quvvatlashga  ajratilayotgan  mablag’larning 

izchil  oshganligiga  qaramasdan,  ijtimoiy 

buyurtmalarni  joylashtirish  yo’nalishlarini 

diversifikatsiya  qilish  va  geografiyasini  kengaytirish  maqsadida  ijtimoiy  sheriklikni  yanada 

kuchaytirishni  tavsiya  etish,  davlat  subsidiyalari  shaklida  qo’llab-quvvatlashda  boqimandalik 

kayfiyatiga  barham  berib,  qonun  bilan  belgilangan  o’zini-o’zi  mablag’  bilan  ta'minlash 

manbalaridan  unumli  foydalanishni  o’rgatish,  NNT,  OAV  va  fuqarolik  jamiyati  institutlari 

faoliyatinining  normativ-xuquqiy  bazasini  takomillashtirish,  qonunlar  va  qonunosti  xujjatlarini 

unifikatsiya  qilish,  mavjud  bo’shlik,  kamchilik  va  qarama-qarshiliklarni  bartaraf  etish,  soha 

qonunlarini to’g’ridan-to’g’ri amaliyotga tadbiq etish choralarini ko’rishga ularni jalb etmoqda. 

2015 yil 1 yanvardan boshlab O’zbekiston Respublikasining "Ijtimoiy sheriklik to’g’risida"gi 

qonunining amalga kiritilishi munosabati bilan, O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi xuzuridagi 

NNT va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlarini qo’llab-quvvatlash Jamoat fondi va Parlament 

komissiyasi NTT, OAV va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlarini davlat tomonidan qo’llab-

quvvatlashning  yo’nalishlari,  mavzulari  va xajmlarini oshirish, moddiy-texnik  bazasi,  tashkiliy 

iqtisodiy  asoslarini  mustahkamlash  barobarida  byudjetdan  tashqari  mablag’larni  jalb  etish, 

loyihalarning  monitoringini  olib  borish,  faoliyatning  ochiqligi  va  oshkoraligini  ta'minlash, 

Parlament komissiyasi ishchi guruhlari faoliyatining samaradorligini oshirish maqsadida Jamoat 

fondi  tarkibida  qo’shimcha  bo’limlar  tashkil  etish  masalasini  kelib  chiqishining  faoliyatida 

axborot kommunikatsiya texnologiyalarini keng tadbiq etish, "uchinchi sector " vakillariga sifatli 

davlat interaktiv xizmatlarini joriy etishni maqsad qilib olgan. 

 

 

 

 

---