Soatiga1000kmtezlikdauchadigansamolyotbumasofani necha yida bosibo'tadi? J- 17 yilda bosib o‘tadi. Raketa soatiga 39600 km tezlikda uchsa, Quyoshga5oydanko‘proqvaqtda«yetibboradi».
radiusidan 21 km qisqa.
Globusdebnimagaaytiladi?J-OdamlarYerningkichraytirilganshakliniyasashgan.Uglobus debataladi.
Globusdayeryuziqandaytasvirlanadi?J-Materiklar, okeanlar, orollar, tog‘ vatekisliklar, umuman butun Yer yuzasi kichraytirilgan holda tasvirlangan bo‘ladi.Globuslardaekvator,meridianlar,parallellarchizibqo‘yiladi.
Odamlarjudaqadimzamonlardanoq nima haqida bilib olganlar? J- Quyosh harkunisharqdanchiqib,g‘arbtomongabotishinibilibolganlar.
Quyosh chiqib, botgunga qadar o‘tgan vaqt nima deb ataladi? J- Kunduzi,
Yer necha soatda o'z o'qi atrofini bir martaaylanib chiqadi? J- Bir sutkada, ya’ni 24soatdao‘zo‘qiatrofidag‘arbdansharqqatomonbirmarotabaaylanibchiqadi.
Kecha bilan kunduzning almashinib turishini qanday tajriba qilib korish mumkin?J-o‘zingiz bemalol tajriba qilib ko‘rishingiz mumkin. Buning uchun kechqurunqorong‘udakoptokyokisharniolasiz.Ularnichiroqyonidatutibtursangiz,yarmiganurtushibyorug‘ko‘rinadi,yarmiesaqorong‘ubo‘ladi.Agarsharnisekinaylantirsangizyorug‘vaqorong‘utomonlarialmashinadi.Yerdakechabilankunduzi ham xuddi shunday almashinadi. Chunki Quyosh nuri Yerni bir vaqtningo‘zidahammatomoniniyoritaolmaydi.
YerQuyoshatrofiniqanchavaqtdaaylanibchiqadi?J-365sutkava6soatdabirmarta to‘liq aylanib chiqadi. Hisobga to‘g‘ri bo‘lsin deb bir yil 365 kun deb qabulqilingan.
Kabisayilidebnimagaaytiladi?J-Har yili 6 soatdan yig‘ilib, 4 yilda 24 soat, ya’nibirsutkabo‘ladi.Shuninguchunharuchyildankeyinto‘rtinchiyil366kunbo‘ladi.Buyilkabisayilideyiladi.
Shuyilifevraloyinechakundaniboratboladi?J-28kun emas, 29 kunhisoblanadi.
Quyoshga ko‘proq qarab turadi. 22-iyunni yozgi Quyosh turishi kuni deyiladi. Quyosh ufq ustida eng baland ko‘tariladi.
Bupaytdayarimsharlardaqaysifaslboladi?J-Shimoliyyarimshardayoz,Janubiyyarimshardaesaqishbo‘ladi.
Bahorgi vaKuzgi teng kunlik qachon sodir bo'ladi? J- 21-mart va 23- sentabrkunlari esa Quyosh ikkala yarimsharni bir xilda yoritadi. Bu kunlarni bahorgi vakuzgitengkunlikdeyiladi.
22-dekabrqandaykun?J-22-dekabrdaesaYerJanubiyyarimsharibilanQuyoshga qarab turadi. Shimoliy yarimsharda kun eng qisqa, tun esa eng uzunbo‘ladi.
Bu vaqtda Janubiy yarimsharda qaysi fasl boladi? J- yozfasli.
Quyoshbukengliklardaqachonzenitdabo'ladi?J-Quyosh yozgi turishi kunidaYer yuzining shu kengliklarida tush vaqtida qoq tepa(zenit)ga keladi. ErtasidanboshlabQuyoshningufqdanbalandligiastapasayaboshlaydi.
Qaysikengliklardaquyoshhechqachonzenitda bo'lmaydi? J- Shimoliytropikdan shimolda va Janubiy tropikdan janubda esa Quyosh hech qachon qoqtepa(zenit)gakelmaydi.
Quyoshdankeladiganissiqlikvayorug‘lik Yer yuzida qanday taqsimlanadi? J-Birxildataqsimlanmaydi
Qaysikengliklarquyoshdanengko'pissiqlikvayorug'likoladi?J-EkvatorningikkiyonidaShimoliyvaJanubiytropiklargachabo‘lganjoylargaengko‘pissiqlikvayorug‘lik keladi. Bu yerlarda Quyosh ufqdan baland ko‘tarilib, yil bo‘yi quruqlik vaokeanlarniqattiqisitadi.