1. Kun tartibi haqida Bolalar bogchasining taxminiy usullari

6Mavzu:Bolalarni qabul qilish kun tartibi,turli faoliyat turlari uchun talablar.Bolalarni MTTga qabul qilish.

Reja

1.Kun tartibi haqida

2.Bolalar bogchasining taxminiy usullari

3.Bolalar bog’chasining asosiy faoliayi

Bolalar bog'chasida ishlash tartibini tashkil etish bolalarning yoshiga qarab faol o'yin, mashg'ulotlar va dam olish uchun etarli vaqtga ega. Boladagi bolalar bog'chasidagi rejim boshqacha bo'lishi mumkin, ammo har bir maktabgacha ta'lim muassasasi bir xil umumiy qoidalarga amal qiladi.

Bolalar bog'chasining taxminiy usuli:

• 
  7:00 dan 8:00 gacha - guruhda bolalarni qabul qilish, bepul faoliyat;
  
• 
  8:00 dan 8:20 gacha - nonushta;
  
• 
  8:20 dan 8:30 gacha - erkin faoliyat;
  
• 
  8:30 dan to 9:00 gacha - guruhdagi bolalar bilan mashg'ulotlar;
  
• 
  9:00 dan 9:20 gacha - yurishga tayyorgarlik ko'rish;
  
• 
  9:20 dan 11:20 gacha - toza havoda yurish;
  
• 
  11:20 dan 11:45 gacha - yurishdan qaytish, erkin faoliyat;
  
• 
  11:45 dan 12:20 gacha - tushlik vaqti;
  
• 
  12:20 dan 12:45 gacha - xotirjam o'yinlar, bir kunlik uyquga tayyorgarlik;
  
• 
  12: 45dan 15: 00gacha - sokin soatlar;
  
• 
  15:00 dan 15:30 gacha - olib tashlash, ovqatlanish;
  
• 
  15:30 dan 15:45 gacha - bepul faoliyat;
  
• 
  15: 45dan 16:15 gacha - guruhdagi bolalar bilan mashg'ulotlar;
  
• 
  16:15 dan 16:30 gacha - kechki yurishga tayyorgarlik;
  
• 
  16:30 dan boshlab - toza havoda yuring.
  

Mustaqillik o'yinlari uchun bolalar bog'chasida kunlik rejimda bepul faoliyat vaqti taqdim etiladi. Shuningdek, bolalar toza havoda yurib, bir-biri bilan o'ynashadi. Agar ko'chada ob-havo yomon bo'lsa, bolalar yurish o'rniga guruhda vaqt sarflashadi.

 Bolalar bog'chasining yozgi rejimi boshqa davrlardan farq qiladi - bu vaqtda bolalar ekskursiya qiladilar, teatrlarga, hayvonot bog'iga va boshqa qiziqarli joylarga boradilar.

Deyarli barcha bolalar bog'chalarida oziq-ovqat mahsulotlarini sotib olish vaqti bir xil. Maxsus bolalar bog'chasida ba'zi o'zgarishlar mavjud - nonushta, tushlik va snack bilan bir qatorda, ikkinchi bir nonushta va kechki ovqat bor. Ikkinchisi, odatda, meva, vitaminli idishlar va shirinlardan iborat. Bolalar 18:30 va 19:00 oralig'ida ovqatlanishadi.

Bolalar bog'chasida kun tartibida katta ahamiyatga ega bo'lgan taomlar nafaqat ovqatlanish vaqtida, balki idishlarning tarkibi bilan ham ahamiyatlidir. Sut mahsulotlari, sabzavot, meva, go'sht va baliq mahsulotlari, non. Ota-onalar farzandlarining muayyan bolalar bog'chasida nima ovqatlanayotganini oldindan so'rashlari mumkin.

Jim bir soat davomida barcha bolalar dam olishadi. Agar bola kun davomida uxlashni istamasa ham, u faqat yotoqda yotadi. Odatda, kunduzi uxlash vaqti 2-3 soatdan iborat.

Bolalar bog'chasida bolaning to'liq rivojlanishi uchun katta ahamiyatga ega. Tadqiqotlar davomiyligi, qoida tariqasida, 30 daqiqadan oshmasligi kerak, shunda bola charchash uchun vaqt topolmaydi. Bolalar bog'chasining asosiy faoliyati:

• 
  musiqa darslari;
  
• 
  nutqni rivojlantirish bo'yicha darslar;
  
• 
  jismoniy tarbiya;
  
• 
  Tasviriy san'at;
  
• 
  asosiy matematik qobiliyatlarni shakllantirish.
  

Bolalarning barcha sinflari bolaning yoshiga qarab guruhlarda o'tkaziladi. Katta va tayyorgarlik guruhidagi mashg'ulotlar vaqtlari kichik va kichkintoylarga nisbatan ko'proq.

Bola aqliy va jismoniy kuchining garmonik rivojlanishida ,sog`ligini saqlay olishda kun tartibini to`g`ri tashkil qilish muhim kasb etadi.

Kun tartibi –bola faoliyatining ratsional va aniq takrorlanishi–ya`ni kundalik dam olish uxlashi,ovqatlanishi va hokazolarning ma`lum vaqtda kunda bir me`yorda qaytarilishidir.Izchil ,kundan- kunga takrorlanib turilgan kun tartibi bolaning bosh miyasida aniq vaqt hisobi o`rnatiladi, to`qimalarda og`ir dinamik stereotip shakllantiradi, qaysiki har bir tartib lahzasi o`z navbatida shartli ravishda ta`sir etadi, organizmga tartibning keyingi qismi, qo`yiladi .Kun tartibi har bir bolalar kollektivi uchun qanchalik aniq bo`lib borsa bola uchun uni bajarish shunchalik oson bo`lib boradi, tarbiyachilar uchun esa ish ancha yengillashadi. Kun tartibi bolaning yoshiga qarab planlashtirishi lozim .Bolalarni bog`chaga qabul qilish ma`lum belgilangan vaqtda bo`lishi ,soat 8 dan oldin bo`lmaslidi kerak .Ertalabki gimnastika albatta o`tkazilishi kerak .Ertalabki nonushtadan oldingi o`yinlar juda osoyishta bo`lishi kerak Chiniqtiruvchi mashqlar o`rta davrda soat 10-12 atrofida bo`lishi kerar.

Kichik gruppalarda masg`ulot bir kunda 2 marta o`tkaziladi, o`rta gpuppalarda birinchi marta 20 minut , keyingisi 15 minut davom etadi, katta gruppalarda esa 25 minutdan o`tkaziladi .O`rta va katta gruppalarda mashqlar o`rtasida 8-10 minutdan bolalar uchun tanaffuz qilinadi ,charchoqni va yozuv, nafasni rostlash uchun. Mashg`ulotlarni o`tkazish paytida qoidaga, mebellarning joylashishiga katta ahamiyat berish shart, chunki mebel bolaning gavdasiga moslashadi va xonani shamollatishda muhim ahamiyatga ega. Bolalarni mashg`ulot paytida to`g`ri joylashtirish shartdir, gavdasi kichik, ko`rish qobilyati o`tkir bo`lmagan va yaxshi eshitmaydigan bolalar birinchi qatorlarga o`tqaziladi.Topshiriqning mazmuni bolaning yoshiga muvofiq bo`lishi kerak .Murabbiy mashg`ulotni ko`rgazmali qurollar yordamida tushuntirishi lozim, bu bolaning tezda qabul qilib olishiga yordam beradi, toliqib yo zerikib qolmaydi. Bolalarni ko`proq ochiq havoda yurishi kun tartibining muhim shartidir, qish kunlarida 3 4-5 soat, issiq paytlarida esa bolalar kun bo`yi ochiq havoda bo`lishlari lozim. Ochiq havoda yurgan paytlarida bolar aktiv harakat qilishlari lozim,serharakat o`yiniar gimnastik asboblar bilan mashqlar bajarish ,mevazor polizda ishlash, qum ustida o`yin, qor kurash ,konkida ,chanada uchish,velosiped, samolyotda sayr qilish va boshqalar. Bolalar yoz kunlarida ochiq ayvonchada yoki bog`da usti berk joyda salqin kunlari esa fortochkalari ochiq xonada uxlashlari kerak. Ovqatlanish ma`lum belgilangan vaqtda qa`tiy ravishda olib borilishi lozim. Bolaning kundalik ratsioni quyidagi tartibda bo`lishi kerak.Ertalabki nonushtada kundalik oziqlanish ratsionining 20-25 foizi, peshinda 40-45 foizi kun yarmida 10-15 foizi ,kechki ovqatda 20-25 foizi,kunduzgi uyqudan so`ng xona ichida bir oz o`ynashi kerak,katta gruppa bolalari bilan esa qisqagina mashg`ulot o`tkazish mumkin -25 minut. Kun yarmidagi ovqatdan so`ng esa sayr qilish va har xil o`yinlar ochiq havoda o`tkaziladi. 16 Bazi adabiyotlarga asoslanib, aqliy ishchanlik qobilyati ko’rsatkichlarini kun davomida o’rganib chiqib alohida davrlarga ajratish mumkin. Bu o’z navbatida o’qish va mehnat qilish bo’yicha ratsional kun tartibi tuzishda eng obyektiv mezon hisoblanadi.

Aqliy ishchanlik qobilyati 5 ta davrdan iborat.

1. Ishga kirishish davri.

2. Optimal ishchanlik davri. Aqliy mehnatni bajarishning stabillashgan davridir. Bunda diqqat dominatasi vujudga keladi.

3. To’liq kompensatsiya davri. Oldingi davrdan farq qilib, toliqishning dastlabki belgilari paydo bo’la boshlaydi, ammo odamning iroda kuchi kompensatsiyalashtirib, yuzaga chiqarmay turadi.

4. Beqaror kompensatsiya davri. Toliqishning ortib borishi ish faoliyatining pasayishi bilan xarakterlanadi, ammo bola iroda kuchi bilan ma’lum vaqtgacha aqliy mehnatni talab darajasida davom ettirishi mumkin.

5. Mehnat faoliyatining progressiv pasayish davri. Bu davr toliqishning tez ortib borishi bilan xarakterlanadi, bunda bajarilayotgan aqliy mehnatning maxsuli va samaradorligi keskin kamayadi