Mavzu: Juft tuyoqlilarning umumiy tavsifi, iqtisodiy ahamiyati Reja: Kirish

Suv ayg'irlari (Hippopotamidae) oilasiga oddiy suv ayg‘iri (Hippopotamus amphibiys) va pakana suv ayg‘iri (Choeropsis liberinsis) kiradi. Ular tropik Afrikaning tinch oqadigan va botqoqlashgan suv havzalarida yashaydi. O`simliklar bilan oziqlanadi. Bitta bola tug‘adi. Oddiy suv ayg‘iri gavdasi beo`xshov uzunligi 4-4,5 m, dumi 35-50 sm, balandligi 140-165 sm va og‘irligi 1,3-3,2 t. Boshi katta, ko`zlari bo`rtib chiqib turadi. Begemotlarning og‘zida fillarnikiga o`xshash katta qoziq va kurak tishlari bor. Pastki kurak va qoziq tishlari doimo o`sib turadi, oshqozoni 3 bo`lmali. Tumshug‘ining uchki qismi kengaygan. Ko`zi, qulog‘i va burnini suvdan chiqarib, uzoq vaqt suvda turadi. Kechasi suvdan chiqib oziqlanadi. Poda bo`lib yuradi. Qalinligi 2-5 sm keladigan qora-qo`ng‘ir rangli terisida jun ancha siyrakligidan tanasi yalang‘ochday ko`rinadi. Suv ayg‘irlarining urg‘ochilari 6 yoshida voyaga yetadi. Ular 1 ta yoki 2 ta bola tug‘adi. Tug‘ilgan bolasini og‘irligi 35-40 kg gacha boradi. Bir yoshida bolasining og‘irligi 250 kg keladi. Onasi bolasini 6 oy boqadi. Suv ayg‘irlari 40-50 yil yashaydi. Pakana suv ayg‘iri uzunligi 170-175 sm, dumi 15-17 sm, og‘irligi 250-275 kg keladi. Gavdasi bochkasimon, past bo`yli, boshi nisbatan kichik va kalta, yakka va juft bo`lib yuradi. 35 yil umr ko`radi.
Pekarlar (Tayassuidae) oilasi vakillari Janubiy va Markaziy Amerikada tarqalgan bo`lib, 3 ta turi bor. Tanasining uzunligi 100 sm gacha va og‘irligi 30 kg gacha boradi. Tashqi ko`rinishidan cho`chqalarga o`xshab ketadi. Oyoqlari ingichka, orqa oyoqlarida 3 tadan barmoqlari bor. Oshqozoni ikki bo`lmali. Belida hid chiqaradigan muskus bezi bor. Pekarlar hammaxo`r, urg‘ochilari odatda 1-2 ta bola tug‘adi. Ov qilinadi.

Kavsh qaytaruvchilar (Ruminantia) kenja turkumiga juft tuyoqlilar turkumining eng ko`p turlari, ya`ni 180 dan ortiq turi kiradi. Kavsh qaytaruvchilarning yovvoyi turlari Avstraliya, Madagaskar va Antil orollaridan tashqari hamma yerda tarqalgan. . Kavsh qaytaruvchilar kenja turkumi 5 ta oilaga bo`linadi.