Маймун чечаги

Клиникаси. Яширин даври 6-17 кун. Орнитознинг зотилжам (пневмоник) шакли ўткир бошланади. Умумий интоксикацион белгилар билан бирга иситма 39-40°С гача кўтарилади. Иситма қалтираш, кучли терлаш ҳамда бош оғриғи, миалгия, артралгия, уйқусизлик, кўнгил айниш, тормозланиш билан бирга кечади.

Касалликнинг 2-4-кунларидан ўпка тўқимаси зарарланиш белгилари (пневмония) қўшилади. Касалликнинг 5-7-кунларидан жигар ва талоқ катталашади. Қонда лейкопения, ЭЧТ юқори бўлади.

Иситма синдроми ва ўпка тўқимаси зарарланиш белгилари 4-6-ҳафтагача сақланиб қолади.

Лаборатор ташхисида КБР қўлланилади. Диагностик титри 1:16, 1:32.

Сепсис

Давомли иситма сепсиснинг асосий клиник белгиларидан ҳисобланади.

Қўзғатувчилари – стрептококк, стафилакокк, ичак таёқчалари, протеялар ва ҳ.к. бўлиши мумкин.

Бактериемия – бу инфекциялар ва травмалар сабабли бактерияларнинг қонда бўлишидир.

Бактериемияда қўзғатувчилар қонда кўпаймайди. Айрим ҳолларда бактериемия симптомсиз кечиши мумкин. Сепсис бирламчи ўчоқ мавжудлиги билан характерланади. Бу бирламчи ўчоқ ҳар доим ҳам аниқланавермайди. Бактериялар фагоцитар ҳужайраларда кўпаяди ва иккиламчи йирингли метастатик ўчоқларни (септикопиемия) келтириб чиқариши мумкин. Айрим ҳолларда асосий септик ўчоқ эндокардда, клапанларда, катта қон томир эндотелияларида бўлиши мумкин.

Сепсисдан ўлим жуда юқори. Шу сабабдан – УАШ сепсисга тахмин қилганда беморни шошилинч ҳолда касалхонага юбориши шарт. Сепсис септик карахтлик, ҳар хил аъзоларга метастаз, абсцесслар бериши мумкин. Масалан: жигар, ўпка, бош мияга.

Йирингли ўчоқдан қўзғатувчи қонга ўтса иккиламчи сепсис деб юритилади. Бирламчи ёки криптоген сепсисда қўзғатувчининг кириш дарвозаси аниқ бўлмайди. Кириш дарвозасига қараб тери сепсиси, акушер-гинекологик, уросепсис, отоген, орал, хирургик, криптоген сепсислар фарқланади.

Сепсисда иситма гектик, кам ҳолларда доимий, ремиттирловчи ёки тўлқинсимон типда бўлади.

Лаборатор ташхисоти – қонни стерилликка экиш.