Kirisiw. O’siw h’a’m rauajlanıwdın’ ulıwma nızamlıqları. Реже: Adam organizminin’ bir pu’tinligi



Download 4,78 Mb.
bet7/65
Sana05.07.2022
Hajmi4,78 Mb.
#743009
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   65
Bog'liq
1-8-temalarlekciya

Көкирек клеткасы
Көкирек клеткасы (horx) 12 жүп қабырғалардың, тос сүйегиниң ҳәм 12 көкирек омыртқасының қатнасында пайда болған. Булардың биригиўинен конус түриндеги бослық пайда болып, онда әҳмийетли ишки органлар: жүрек, трахея, бронхлар, өкпе, қызыл өңеш ҳәм ири қантамырлар жайласады. Адамда көкирек клеткасының жоқарғы бөлими бираз тар, төменги бөлими кең болады. Көкирек клеткасының фронтал диаметри сагитал диаметринен үлкен. Көкирек клеткасының төменги бөлими еркеклерде бираз тар, ҳәйеллерде кеңирек ҳәм бираз жоқарыға көтерилген болады.
Қабырғалар (osae) жиңишке лента түринде иймек болып сүйек бөлиминде басы, мойны томпағы ҳәм денеси болады. Денеси лента тәризли өз оғы әтирапында бираз бурылғ+ан болып, ишки жүзи, төменги ҳәм жоқарғы шети парқ қылынады. Қабырғаның ишки жүзинде нерв ҳәм қан тамырлары өтетуғын қарық бар.
Қабырғалар шемиршек (алдыңғы) ушы менен төс сүйегине арқа ушы менен омыртқа бағанасына биригеди. Қабырғалар арқа сүйекли бөлиминдеги басы ҳәм томпақлары менен омыртқалар денесине ҳәм кесе өсимтесине биригеди. Басы менен еки омыртқа денеси ортасындағы буўын жүзине бас буўын пайда етип биригеди. Екинши буўын болса қабырға томпағы кесе өси гиниң ортасындағы буўын жүзине биригеди.
XI ҳәм XII қабырғалар кесе өсимтелер менен буўын пайда етпейди. I, XI, ҳәм XII қабырғалардың басы еки омыртқа арасына кирместен, өзине қараслы омыртқа денеси менен биригеди.
Ҳақыйқый қабырғалар деп аталатуғын жоқарғы жети жуп қабырғалар шемиршек жәрдеминде төс сүйегине туўры келип биригеди ҳәм олар шын қабырғалар деп аталады, оннан кейин жайласқан VIII, IX, X қабырғалардың шемиршеклери алдын ала биригип алып кейнинен төс сүйегине келип биригип жалған қабырғалар деген атқа ийе болады. Қалған XI, XII қабырғалардың шемиршеклери ҳеш жерге жабыспастан қарын булшық етлери арқасында жайласқан болады, олар жетим қабырғалар деп жүритиледи.
Төс сүйеги
Төс сүйеги, яғный төс (sernum) жалпақ тақ сүйек болып дәстеси, денеси ҳәм қанжар тәризли өсимшеси бар. Адамның 20-25 жасларында бул бөлимлер бир - бири менен сүйекли биригип, бир тутас төс сүйеги пайда болады. Дәстесиниң жоғарғы тәрепинде мойынтырық ойығы болып оның еки қапталында қабырғалар биригетуғын шуқырша бар. Төс сүйегиниң өсимтеси қанжартәризли, айрытәризли, жумалақ болыўы мүмкин.

Download 4,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   65




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish