Kirisiw. O’siw h’a’m rauajlanıwdın’ ulıwma nızamlıqları. Реже: Adam organizminin’ bir pu’tinligi

Ийин белдеўи ҳәм қол сүйеклериниң биригиўи
Ийин белдеўи сүйеклери көкирек клеткасына ҳәрекетшең биригеди. Омыраў сүйеги домалақ ушы менен төс сүйегиниң дәстесине төс-омыраў буўынын пайда етип биригеди. Буўынның ишинде диск болып, буўын бөлмесин екиге бөледи. Омыраў сүйегиниң жалпақ (акромиал) ушы гүрек сүйегиниң акромиал өсигине жалпақ буўын пайда етип биригеди. Гүрек сүйе ги арқада II-VII қабырғалар үстине ҳәрекетшең булшық етлер жәрдеминде бириккен.
Ийин буўыны организмдеги ең ҳәректшең көп оқлы шартәризли буўын. Бул буўын пайда болыўында ийин сүйегиниң шар тәризли басы гүрек сүйегиниң буўын шуқыршасына биригеди. Бул буўында сүйеклердиң биригиўши буўын жүзлери бир - бирине оншелли мас болмағаны ушын буўындағы ҳәрекет әдеўир еркин болады. Ийин буўыны буўын қалташасы ишинен ийин еки баслы булшық етиниң сиңири өтиўи менен басқа буўынлардан парқ қылады. Бул буўында фронтал, сагитал ҳәм вертикал оқлар әтирапында түрли ҳәрекетлер болады.
Шығанақ буўыны қурамалы буўын болып үш әпиўайы (ийин - билек, ийин-шығанақ, билек-шығанақ) буўыннан қуралған, ҳәм олар бир буўын қалташасына оралған. Ийин- билек буўыны домалақ болып ийин сүйеги домалақ буўын томпағының билек сүйеги басшасындағы шуқыршаға биригиўинен пайда болады. Бул буўын бүгиў - жазыў ҳәм бурылыў ҳәрекетлеринде қатнасады ийин-шығанақ буўыны түте тәризли формада, ол ийин сүйегиниң түте тәризли буўын жүзине шығанақ сүйегиниң ярымай тәризли ойығы биригиўинен пайда болады.
Бул буўында бүгиў жазыў ҳәрекетлери орынланады. Билек-шығанақ буўыны цилиндр тәризли формада, ол шығанақ сүйегиниң ярымай тәризли ойығы шетиндеги буўын жүзине билек сүйе гиниң басы биригиўинен пайда болады. Бунда ишкериге, сыртқа бурылыў ҳәрекетлери орынланады, ҳәрекетте сүйеклер диң төменги ушындағы буўынлар ҳәм қатнасады.
Билек алақан үсти буўыны билек сүйегиниң төменги буўын шуқыршасы 1-қатардағы алақан үсти сүйеклери (қайық тәризли, ярымай тәризли ҳәм үш қырлы) сүйеклер менен эллипс тәризли буўын пайда етип биргеди. Бунда фронтал оң әтирапында бүгиў-жазыў, сагитал оң әтирапында узақластырыў - жақынластырыў ҳәрекетлери орынланады. Алақан үсти сүйеклери алақан сүйеклерине, бас бармақтан басқасы, тегис буўын пайда етип биригеди.
Көп қырлы үлкен сүйек бас бармақтың алақан сүйегине ер тәризли буўын пайда етип биригеди. Бул буўында бас бармақты басқа бармақларға жақынластырыў, узақластырыў ҳәм қарама-қарсы қойыў ҳәрекетлери орынланады. Алақан сүйеклери басы менен тийкарғы фалангаларға эллипс тәризли буўын пайда етип биригеди. Буның есабына бармақларда бүгиў-жазыў жақынластырыў ҳәм айланба ҳәрекетлер орынланады. Фалангалар өз-ара түте тәризли буўын жәрдеминде биригеди, бул буўынларда фронтал оқ әтирапында бүгиў жазыў ҳәрекетлери иске асады. Қолдың барлық буўынлары сиңирлер (байламлар) жәрдеминде беккемленген болады.