Исломда мерос ва унинг тақсимоти

ِ
َِْلاَوِ ناَد لاَوْلاِ َكَرَ تِاَّ ِمِّ ٌبي صَن
َِقِْاَّ مَِّنونوَرْ قْ
َِّل
ِنهِْ م
اًضونرْفَّمِاًبي صَنَِرن ثَكِْوَأ
 
“Ота-оналар ва қариндошлар қолдирган нарсада 
эркакларга насиба бор. Ота-оналар ва қариндошлар 
қолдирган нарсада аёлларга ҳам насиба бор. У оз қолсин, 
кўп қолсин – ўлчаб қўйилган насибадир” (Нисо сураси, 7 
оят). 
Юқоридаги оятда Аллоҳ – ўғил бўлсин, қиз бўлсин 
меросда ҳақлари бор эканлигини таъкидламоқда. Аллоҳ 
Қуръонда сўз юритган, баён қилиб берган ҳар қандай нарса 
ўта улуғ ва жиддий нарса бўлади. 
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган 
ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қуйидагича 
марҳамат қилганлар:
َِلاَقَِْمَّلَسَوِ هْيَلَعِناللهِىِلَصِ ِ بَِّلاِ نَعِنهَِْعِناللهَِي ضَرَِةَرْ يَرنهِ بَِأِْنَع
:ِ
ِنهَّن إَفِنهونم ِلَعَوَِِض ئاَرَفْلاِاونمَّلَعَ ت
ِاَمِنلَّوَأَِونهَوِىَاِْن يِنهَّن إَوِ مْل عْلاِنفْص ن
ِ تَّمنأِْن مِنعَزْ ِن ي
(ِ.
هجامِنواِهاور
)
 

---

www.madrasa.uz
 
6 
“Фароизни ўрганинглар ва уни ўргатинглар. Албатта, 
у илмнинг ярмидир. Аниқки у ёддан кўтарилиб кетади ва 
у умматимдан биринчи бўлиб суғуриб олинувчи 
нарсадир” (Ибн Можжа ривояти). 
Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг мерос илмини 
ўрганишга тарғиб қилишлари – бу илмнинг шахс ва жамият 
учун зарур бўлганидан, ўргатишга тарғиб қилишлари бу 
илмга кўп одамлар беэътибор бўлганларидан ва бу илм 
умматдан биринчи бўлиб суғуриб олинувчи нарса 
эканлигидандир. 
Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят 
қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва 
салам қуйидагича марҳамат қилганлар: