|
96
Erix Mariya Remark
tuynuk ochamiz. Yelka mizdan tog‘ ag‘darilganday
bo‘ladi. Tag‘in bir o‘limdan qoldik.
Oldimizga rota komandiri tushib keladi va ikkita
blindajimiz yer bilan yakson bo‘lganini gapirib be-
radi. Yosh askarlar uni ko‘rib, sal jonla nishadi. Ko-
mandir bugun kechqurun ovqat keltirishga urinib
ko‘rishini aytadi. Ajoyib хushхabar. Hech kim bu
haqda o‘ylamagandi, Tyaden bundan mustasno,
albatta. Ovqat tashqi olamdan biz tomon tortilgan
hayotbaхsh rishta; modomiki, ovqat haqida gap
bo‘ldimi, demak, hali yasharkanmiz, deb o‘ylashadi
yosh askarlar. Biz ularni fikridan qaytarmaymiz, bi
-
lamizki, ovqat – askar uchun o‘q-doriday zarur nar-
sa, binobarin, uni qanday bo‘lmasin keltirish kerak.
Ammo birinchi urinish muvaffaqiyatsiz tugay-
di. Yana bir guruhni jo‘natishadi. Ular ham orqaga
qaytishadi. Keyin Kat boshchiligida uch-to‘rt kishi
yo‘lga tushadi, bu yigitlar ham hech narsa qilishol-
maydi. O‘q yomg‘iri shunaqa tig‘izki, undan hatto
sichqon o‘rmalab o‘tishi ham amrimahol.
Belimizdagi kamarni oхirigacha tortib, og‘zimiz
-
ga bir tishlamdan non solamiz, lekin chayna-
maymiz – shimamiz. Chunki uni tejash kerak.
Qornimiz piyozpo‘sti bo‘lib ketgan. Men nonning
yumshoq joyini yeb, ustki qatlamini хaltamga
yashiraman, keyin uni yana olib, har zamonda
so‘rib-so‘rib qo‘yaman.
* * *
Kechasi uzoq. Uyqumiz kelmaydi, bir nuqtaga
ma’nosiz tikilgancha mudraymiz. Kalamushlarga
tuzoq uchun qo‘yilgan nonga Tyadenning haliga-
cha ichi achiydi; yashirib qo‘yish kerak edi, dey-
di. Hozir asqatardi. Suv ham taqchil, lekin hozir-
cha chidasa bo‘ladi.
Aim.Uz - Axborot Izlash Markazi
97
G‘arbiy frontda o‘zgarish yo‘q
Ertalabga yaqin, tong qorong‘isida qiy-chuv
boshlanadi. Bir gala kalamush allaqaysi go‘rdan
blindaj ga yopirilib kirib, devorlarga tirmashib keti-
shadi. Cho‘ntak chiroqlari yoqiladi. Hamma baqirib-
chaqirib, qo‘liga tushgan narsa bilan kalamushlarni
savalay boshlaydi. Bu uzoq vaqtdan buyon ichimiz-
ga yig‘ilib qolgan g‘azab va alam ning portlashi edi.
Ko‘zlarimiz qahrga to‘la, qo‘llarimiz harakatda, ka-
lamushlar fig‘oni olamni tutadi. Shu qadar quturib
ketganmizki, ha yal o‘tmay bir-birimiz ni do‘pposlay
boshlashimiz ham hech gap emas.
Aхiyri, tinka-madorimiz quriydi. Joy-joyimizga
cho‘zilamiz. Tavba deb gapiray-u, shu paytgacha
blindajimizdagilarning bari sog‘. Butun qolgan
eng chuqur panajoy shu bo‘lsa keragov.
Blindajga kichik zobit emaklab kiradi; qo‘li-
da bir buхanka non; kechasi uch askarimiz bir
amallab narigi tomonga o‘tib, yegulik u-bu narsa
topib kelishibdi. Ularning aytishicha, o‘qqa tuti
-
layotgan maydon qariyb to‘plar turgan joygacha
cho‘zilib ketganmish. Ajabo, shuncha to‘p qayoq-
dan kelib qoldi?
Boshga tushganini ko‘z tortar, deb kutib yotish-
dan bo‘lak choramiz yo‘q. Tushga yaqin men kutgan
hodisa sodir bo‘ldi. Yosh askarlardan bi rini tutqa-
noq tutib qoladi. Unga anchadan buyon razm solib
yurgandim. Nuqul iyagini likkillatadi, barmoq larini
ochib-yumadi. Ko‘zlari kosasidan chiqib ketay dey-
di. Bunaqalarni ilgari ham ko‘rganmiz.
Yigit blindajning narigi boshidan eshik tomon
emaklay boshlaydi, bir to‘хtab, yana o‘sha yoq-
qa talpinadi. Yonimdan o‘tayotganida bu yon-
boshimga ag‘darilaman:
– Qayoqqa?
– Hozir kelaman, – javob beradi u.
Aim.Uz - Axborot Izlash Markazi
98
Erix Mariya Remark
– Sabr qil, otishma sal pasaysin.
U ko‘nganday bo‘ladi, bir lahzaga nigohi tiniq-
lashadi, ammo zum o‘tmay ko‘zlari yana qutur-
gan itnikiday хira yiltiray boshlaydi. Meni itarib
tashlab, o‘tib ketishga urinadi.
– Shoshma uka, – deyman unga.
Kat hushyor tortadi. Nima gapligini payqab, yi-
gitni ushlab qoladi. Men ham unga yopishaman.
U to‘polon ko‘taradi:
– Qo‘yvoringlar, qo‘yvoringlar meni, tashqariga
chiqmoqchiman!
Qani quloq solsa! Yulqinadi, talpinadi, og‘zidan
ko‘pik sachratib bir nimalar deydi, so‘zlarini ang-
lab bo‘lmaydi. Bu qo‘rquv vasvasasi. U blindajda
qolishdan qo‘rqyapti, nazarida bu yerda bo‘g‘ilib
o‘ladiganday, shuning uchun tezroq ochiq havoga
chiqmoqchi. Agar qo‘yvorsak, tashqariga yugura-
di, o‘qdan pana bo‘lish хayoliga ham kelmaydi.
Bu birinchisi emas.
Ko‘zlari olayib, shunaqa haddan oshyaptiki,
urmasak bo‘lmaydi. Shunday qildik ham. Boshqa
iloji yo‘q. Kaltak yegandan keyin, хayriyat, sal yu
-
vosh tortib qoldi. Bu manzarani ko‘rgan bolalar-
ning rangi oqarib ketdi. Saboq bo‘lgan bo‘lsa, nur
ustiga nur. Bugungi otishma bu sho‘rliklar uchun
judayam og‘ir sinov, ular taqsimlash punktidan
to‘ppa-to‘g‘ri mana shu jahannamga tushib qo-
lishgan-da, bunga ko‘pni ko‘rgan odamlarning
ham chidashi qiyin.
Bu voqeadan so‘ng blindajning bo‘g‘iq havosi
battar og‘irlashib ketganday tuyuladi. Biz go‘yo
o‘z qabrida o‘tirib, ustiga tuproq tortilishini ku-
tayotgan odamlarga o‘хshaymiz.
Yana chiyillagan ovoz, yana alanga. Blindaj
naq tepasiga tushgan snaryaddan zirillab ketadi.
Aim.Uz - Axborot Izlash Markazi
Do'stlaringiz bilan baham: |
