G. Gutlyýew Awtomatlaşdyrylan taslama düzmegiň ulgamlary Системы Автоматизированного проектирования

Giriş

Biziň Altyn zamanamyzda ylmy-tehniki progresiň ösüşini ilerletmegiň ugurlarynyň biri önümçiligi awtomatlaşdyrmakdyr. Bu ugur bolsa awtomatlaşdyrylan taslama düzmegiň ulgamlaryny (ATDU) ulaga, aragatnaşyga, onuň pudaklaryna, önümçilige ornaşdyrmak bilen üznüksiz baglanyşyklydyr.

ATDU-ny ulanmak, taslama çözgütleriniň hilini ýokarlandyrmak bilen birlikde taslama işiniň bahasyny arzanladýar hem-de taslama işiniň dowam etme möhledini kemeldýär.

ATDU-ny ulag pudagyna we aragatnaşyga ornaşdyrmak üçin, ATDU-ny işläp taýýarlamagy hem-de önümçilikde ulanmagy başarýan, şeýlelikde, umumy ykdysadyýetimiziň ösüşine özleriniň degerli goşantlaryny goşýan, ezber hünärmenler zerurdyr.

Umuman berlen pudagyň önümçiligine ATDU-ny ornaşdyrmak, aşakdaky tapgyrlardan ybarat bolýar:

1. 
   ATDU-ny önümçilige ornaşdyrmagyň meselelerini we prinsiplerini kesgitlemek(meseläni goýmak);
   
2. 
   ATDU-ny önümçilige ornaşdyrmagyň tehniki ýumşuny taýýarlamak;
   
3. 
   ATDU-ny önümçilige ornaşdyrmagyň maksatnama üpjünçiligini kesgitlemek;
   
4. 
   ATDU-nyň maglumatlar bazalarynyň taslamasyny düzmek;
   
5. 
   ATDU-nyň maksatnama – tehniki taýdan zerur düzümlerini kesgitlemek;
   
6. 
   ATDU-nyň grafiki ulgamlarynyň düzümini kesgitlemek;
   
7. 
   ATDU-nyň öndürijiliginiň we ygtybarlylygyny seljermegiň matematiki usullaryny düzmek;
   
8. 
   Awtomatlaşdyrlan ulgam boýunça prosesi imitasion modelirlemek - meseläni çözmek.
   

Şu tapgyrlar esasynda taslanýan ulgamyň : umumy sudury kesgitlenýär; taslanýan obýektleriň parametrlerine degişli talaplar formirlenýär; tehniki ýumşuň amala aşyrylmak derejesi bahalandyrylýar; ulgamyň funksionirlenmeginiň hil görkezjileri seljerilýär.

Awtomatlaşdyrylan taslama düzmegiň ulgamy arkaly tapylan netijeler, derňelýän obýekt üçin ulanylyp, ykdysady we hil görkezjili partametrleriň bahalary kesgilenýär.