Фарғона давлат университети

Блокировкалаш тизимлари қўйидаги мақсадларга хизмат қилади:
-технологик жараён ва умумфабрика ускуналарини нотўғри бошқаришга барҳам бериш;
-хавф пайдо бўлганда ишлаётган ускунани дорҳол тўхтатиш;
-айрим механизм ва деталларнинг хавфли минтақадан ташқари ҳаракатланишга имконият яратиш учун.
Меъёрдаги иш шароитининг бузилиши, айрим механизмларнинг ишламай қолиши оқибатида мазкур қурилмага хизмат кўрсатадиган киши саломатлигига путур етиши мумкин.
Блокировкалаш учун кўпинча ҳар хил релелардан фойдаланилади.
Технологик ускуналарга хизмат кўрсатишда меҳнат хавфсизлигини таъминлаш, фалокатлар олдини олиш, бино ҳамда иншоатларнинг ёнғин хавфсизлигини таъминлаш учун машиналар билан тузилмалар, хавфсизлик масофалари ва ўлчамлари деганда, ускуналар ёки обеъктлар ўртасидаги рухсат этилган энг кичик масофалар тушунилади. Бу масофалар қисқартирилганда шикастланиш хавфи пайдо бўлади.
Рангли сигналлар ва хавфсизлик белгилари
Фалокатлар ва кўнгилсиз ходисаларни олдини олиш мақсадида рангли плакатлар ҳамда хавфсизлик белгиларидан фойдаланиш меҳнат хавфсизлиги нуқтаи назардан катта аҳамиятга эга.
Рангли сигналлар ва хавфсизлик белгилари ишловчиларнинг диққат-эътиборини бевосита хавфга жалб этишга мумкин бўлган хавфдан огоҳлантиришга, хавфсизликни таъминлаш мақсадида муайян ишларни бажариш учун кўрсатмалар бериш ва рухсат этишга, шунингдек ахборот беришга мўлжаланган.
Хавфсизлик белгилари корхоналар, қурилиш майдонларининг худудлари, ишлаб чиқариш хоналари, иш ўринлари ва ишлаб чиқариш ускуналарига ўрнатилиши керак. «Рангли сигнал ва хавфсизлик белгилари»га мувофиқ рангли сигналлар ҳамда хавфсизлик белгиларининг тўрт тури-қизил, сариқ, яшил, кўк белгиланган.
Қизил-тақиқлаш, бевосита хавф, ёнғинга қарши техниканинг белгиланиши.
Сариқ-огохлантириш, мумкин бўлган хавф белгиси.
Яшил-хавфсизлик «шу ердан чиқилсин» белгиси.
Кўк-кўрсатма, ёнғин хавфсизлиги белгилари, ахборот.
Хавфли минтақа -деб, ишлаётган ускуналар ва ҳаракатланувчи узел ҳамда деталлар ёки иш асбоби ҳаракатининг чекка нуқталарига яқинидаги бўшлиққа айтилади.
Корхоналарда ишчи-хизматчиларнинг қаттиқ чарчаши ва зўриқишга барҳам берадиган қулай меҳнат шароитини яратиш учун оғир ҳамда сермеҳнат ишлар механизациялаштирилиши ва ишлаб чиқариш жараёнлари автоматлаштирилиши зарур.
Сермеҳнат жараёнлари механизациялаштирилган маҳсулот миқдори ортиб, ишлаб чиқаришда шикастланишлар сони кескин камаяди.