Фарғона давлат университети

Н-1 шаклидаги далолатномани тўлдириш
7-банд. Агар жабрланувчи бир неча касб эгаси бўлса, унда бахтсиз ходиса юз берганда бажараётган касби кўрсатилади.
8-банд. Иш стажининг тўлиқ йиллар сони кўрсатилади, агар иш стажи бир йилдан кам бўлса, унда ой ва кунлар сони кўрсатилади.
11.1-банд. Бахтсиз ходисанинг асосий техник ва ташкилий сабаблари асосийси биринчи бўлиб, қолганлари аҳамиятига яраша тартибда кўрсатилади.
11.2-банд. Жароҳатга сабаб бўлган асбоб-ускунанинг номи, тури, русуми, чиқарилган йили, тайёрлаган корхона номи.
11.3-банд. Суд-тиббий муассаса маълумотнома (хулосаси)га асосан жабрланувчининг ҳушёрлиги (алкогол ёки наркотиклар таъсиридалиги) кўрсатилади.


Назорат саволлари
1. Ишлаб чиқаришдаги жароҳатланишлар қандай ўрганилади?
2. Жароҳатланиш сабаблари қандай ўрганилади?
3. Махсус текшириладиган жароҳатланишлар қандай ўрганилади?
4. Н-I. шаклдаги даллолатнома қандай тузилади?
Адабиётлар: А1; А2; А3; А4; А5; А6


5-мавзу. МЕҲНАТ ГИГИЕНАСИ ВА ИШЛАБ ЧИҚАРИШ САНИТАРИЯСИ. МИКРОИҚЛИМ. ТИТРАШ ВА ШОВҚИНЛАР.
Режа
1. Меҳнат гигиенаси ва ишлаб чиқариш санитарияси.
2. Меҳнат физиологияси.
3. Микроиқлим.
4. Титрашлар ва шовқинлар.


Таянч сўз ва иборалар: меҳнат гигиенаси ва ишлаб чиқариш санитарияси, гигиеник йўналиш, физологик йўналиш, технологик йўналиш, эстетик йўналиш, меҳнат физиологияси, ақлий меҳнат, жисмоний меҳнат, толиқиш, микроиқлим, титраш, шовқин.
Меҳнат гигиенаси ва ишлаб чиқариш санитарияси
Меҳнат гигиенаси-тиббий профилактик соҳаси бўлиб, иш қобилиятини юксак даражада таъминлаш, касб кассалликлари ва одамнинг меҳнат фаолияти билан боғлиқ бошқа салбий оқибатларни олдини олишнинг илмий асосларини ва амалий чораларини ишлаб чиқиш билан шуғулланади. Меҳнат инсоннинг шаклланиши ва ижтимоий ривожланиши, моддий бойликлар яратишнинг асоси ҳисобланади. У организмда биологик жараёнларни меъёрий кечиши ва ижтимоий вазифаларни бажариш учун зарардир⁷.
Тўғри ташкил этилган меҳнат кишининг жисмоний, интелектуал ва маънавий камол топишга олиб келади. Жамиятда у нафақат моддий фаровонлик балки одамнинг тетиклик манбаи ҳамдир. Бироқ меҳнатнинг ижобий таъсири билан бирга баъзи ҳолларда салбий оқибатлари ҳам бўлиши олдиндан кузатилиб келинган. Бу меҳнат фаолиятини натижаларини камайтириб ва сифат жиҳатдан пасайтирибгина қолмай балки касбга алоқадор касалликларни ҳам вужудга келтириши мумкин.
Меҳнат гигиенасининг асосий вазифаси иш унумдорлигини энг юқори даражада ошириш ва ишловчиларнинг соғлигига зарарли таъсир қилмайдиган шароитларни таъминлайдиган тадбирларни ишлаб чиқишдан иборат.
Меҳнатни илмий асосда ташкил этишнинг асосий йўналишлари қуйидагича: