Фарғона давлат университети

I-Гигиеник йўналиш
- Саломатлик ва иш қобилиятига таъсир қиладиган ишлаб чиқариш муҳити омилларини меъёрлаш.
- Ишлаб чиқариш муҳитидаги зарарли моддаларни камайтириш ва йўқотиш йўли билан меҳнат шароитларини соғломлаштириш.
II-Физиологик йўналиш
- Иш жойи, асбоблар, машина ва жиҳозларни физиологик талабларга мувофиқ ҳолда бўлишига эришиш;
- Меҳнат ва дам олишни режалаштиришни жорий этиш;
- Меҳнатнинг жисмоний оғирлигини камайтириш, физиологик жиҳатдан етарлича ҳарорат фаоллигини таъминлаш;
- Меҳнатнинг ақлий ва эмоционал толиқтиришини камайтириш.
III-Технологик йўналиш
- Пультлар ва машиналар, механизмлар тизимларини бошқариш учун бошқа воситалар ихтиро қилишда руҳий талабларни ҳисобга олиш (муҳандислик руҳияти);
- Касб танлашда ва касбий талабларга мувофиқ ҳолда шахснинг рухий хусусиятларини ҳисобга олиш;
- Жамоаларда қулай рухий кайфият яратиш, ишчиларни меҳнатдан ва унинг натижаларидан юқори манфаатдор бўлишини таъминлаш бўйича тадбирлар ишлаб чиқиш ва жорий қилиш.
IV- Эстетик йўналиш
- интерpерларни безатишда, ускуналарни жойлаштиришда, ранглар билан безашда ва бошқаришда ишлаб чиқариш эстетикаси талабларига риоя қилиш.
- Техникавий эстетика талабларини бажариш, машиналар, асбоблар, жиҳозлар, пультлар сингари бошқарув воситаларини бадиий ихтиро қилиш.
Меҳнат физиологияси
Меҳнат физиологияси иш пайтида инсон танасида юз берадиган функционал ўзгаришларини текширади, иш қобилиятини ошириш, меҳнат фаолияти ва жараёнининг ишчилар соғлигига салбий таъсирини олдини олиш чора-тадбирларини ишлаб чиқади. Меҳнат аввало, ижтимоий тушунчадир. Меҳнат жамиятнинг энг хусусиятли белгиларини таҳлил қилиш, иштимоий режада моддий бойликлар манбаи ва жамиятни шакллантирадиган негиз эканлигини кўрсатади.
Биологик жиҳатдан меҳнатнинг энг муҳим фаолияти тана ҳисобланади. Фойдали меҳнат ёки ишлаб чиқаришни айрим турлари улар организмининг вазифаси ҳисобланади ва шундай ҳар бир вазифа киши мияси, асаби, мушаклар, сезги органларининг сарфидир. Меҳнат турларининг умумий белгилари ҳам, тафовутлари ҳам бор. Шартли равишда жисмоний ва ақлий меҳнат турлари фарқланади.
Жисмоний меҳнат
Жисмоний меҳнат деганда таянч-ҳарорат аппарати ва унинг ишлаши учун зарур ҳаракатни таъминлайдиган муҳим қувват сарфлари билан боғлиқ ишлаб чиқариш фаолиятининг тури тушунилади.