Bosim bilan haydash va issiqlik mashinalari

3.5 –rasm. Bir porshenli vertikal kichik uzatishli nasos – dozator:
1- tayanch plitasi; 2-silindr; 3-gilza; 4-plunjer; 5-salnik gaykasi; 6-plunjer harakatini o’zgartiruvchi gayka; 7-saqlovchi klapan; 8-klapanli kamera; 9-so’ruvchi klapan; 10-haydovchi klapan; 11-eritma uzatilishi; 12-eritma chiqarilishi; 13-silindrni ishchi zonasidan havo chiqaruvchi probkasi.
Sanoatda qo’llaniladigan elektryuritkichli nasoslar, suyuqlik aralashmalarini rostlab berishda ishlatiladi (3.5-rasm).
Issiqlik elektr stansiyalarida unumdorligi kichik, porshenli nasoslar keng ravishda, suv tayyorlash tizimlarini reagentalar bilan ta’minlashda va qozon suvini yetkazish rejimini saqlashda qo’llaniladi.
PORSHENLI NASOSLARNI SINASH VA ISHLATILISHIDA NOSOZLIKLARNI ANIQLASH.
Nasoslarni sinashining maqsadi ularni sozligini va ishlatilishining energetik jihatdan samaradorligini aniqlanishidir. Bunda nasosning haqiqiy uzatilishi, quvvati, hajmiy, gidravlik, mexanik va to’lik FIK lari aniqlanadi.
Haqiqiy uzatilishni o’lchov baklar yordamida o’tkazish qulay bo’ladi. Baklardan foydalanish imkon bo’lmaganda, diafragmali differensial manometrdan foydalanish mumkin.
Nazariy unumdorligi, m³ / s, nasosni geometrik o’lchami va aylanish chastotalarga bog’liq ifodalar orqali aniqlanadi
(3.11)


. (3.12)
bunda z- nasosdagi porshenlar soni.
Nasos hosil qiladigan bosim, bosimli quvurda manometr, so’rish quvurida vakuumetr ko’rsatkichlari bo’yicha aniqlanadi.
Foydali quvvat haqiqiy uzatilishi va to’liq bosimlar bo’yicha hisoblanadi
(3.13)
Nasosning indikatorli quvvati quyidagi ifoda orqali hisoblanadi
(3.14)
Nasosning quvvati tarmoqdagi elektr yuritkichning asboblar ko’rsatkichi, uning FIK va elektr yuritkichdan nasosga uzatishining FIKlar orqali hisoblanadi.
Ideal va haqiqiy uzatishlar bo’yicha hajmiy FIK aniqlanadi
η_h = Q / Q_n . (3.15)
Ichki FIK
η_i = N_f / N_i . (3.16)
To’liq FIK
η = N_f / N . (3.17)
Gidravlik FIK quyidagi nisbatdan olinadi
η_i = η_h η_g. (3.18)
bunda
η_g = η_i / η_h . (3.19)
Mexanik FIK
η_m = η / η_g η_h . (3.20)
Natijada porshenli nasosning hamma asosiy ko’rsatkichlari ma’lum bo’ladi.
Sinash natijasida olingan indikator diagrammani normal diagramma bilan solishtirish orqali nasosning sozligi to’g’risida xulosa chiqarish mumkin.
Nasos ishida sodir bo’ladigan nosozliklar uning indikator diagrammasida aks etiriladi (3.5-rasm).