Boshqarish” fanining predmeti

1.2.1-jadval
O’zbеkiston Rеspublikasining еr maydoni ko’rsatkichlari tahlili.

№		2000y	2005y	2010y	2015y	2016y	2017y	2018y	2019y	2019 yilda 2000 yilga nisbat .%
1	Jami еr maydoni, mln.ga	25736,0	22371,3	20487,7	20388,8	20174,0	20216,6	20236,3	20761,6	80,6
	Shundan:
	sug’orila- digan еrlar	4188,6	4200,6	4213,2	4209,3	4205,8	4198,9	4191,2	4210,1	100,5
	pichanzor	109,7	99,8	105,1	103,2	72,0	72,0	71,7	69,0	62,9
	yaylovlar	15881,2	12750,3	11023,5	11023,9	10948,6	11019,5	10956,6	11490,7	72,3

Manba: O'zbеkiston Rеspublikasi davlat statistika Qo’mitasi ma'lumotlari asosida tayorlandi
Iqtisodiy islohotlarning samarali natijalar berishi uchun mulkni davlat tasarrufidan chiqarish, narxlarni bosqichma-bosqich erkinlashtirish, talab va taklif mehanizmini harakatga keltiradigan sharoit yaratilishini taqozo qiladi. Bu avvalo, xo‘jalik yuritish faoliyatining erkinligi, xo‘jalikning o‘zi ishlab chiqargan va erishgan daromadiga mustaqil egalik qilish huquqi va boshqa korxona, tashkilotlar bilan erkin aloqalar o‘rnatishi demakdir.
Fermer xo‘jaliklarining rivojlanishi. Respublikada faoliyat ko‘rsatayotgan qishloq xo‘jalik korxonalaridan, fermer xo‘jaligi o‘zining ishlab chiqarish salohiyati va olingan iqtisodiy samrasi bilan boshqa subyektlardan o‘z ustinligini ko‘rsatdi. Shuning uchun fermer xo‘jaligini rivojlantirishga e’tibor kuchaytirilib, Hukumatning ko‘plab farmon, qaror va qonun osti hujjatlari qabul qilindi. Natijada fermer xo‘jaliklarini rivojlantirish bo‘yicha iqtisodiy islohotlar olib borilishi asosan, 4 bosqichda amalga oshirildi.
I bosqich. Fermer xo‘jaligini tashkil qilish jarayonining boshlanishi (1998- 2001-yillar).

2. 
   bosqich. Fermer xo‘jaligini rivojlantirish bo‘yicha huquqiy me’yoriy hujjatlarning qabul qilinishi (1992-1996-yillar).
   
3. 
   bosqich. Fermer xo‘jaliklarini qishloq xo‘jaligida ustuvor xo‘jalik yurituvchi shakl sifatida rivojlanishi (1997-2000-yillar).
   
4. 
   bosqich. Fermer xo‘jaliklarini rivojlantirilishi (2001-yildan boshlab). Bu davr fermer xo‘jaliklarini istiqbolda ustuvor rivojlantirish dasturlarining qabul qilinishi bilan xarakterlanadi. Bu bosqichda respublika Prezidentining 2003-yil 24- martida №PF-3226 sonli “Qishloq xo‘jaligida iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirishning eng muhim yo‘nalishlari to‘g‘risida” va 2003-yil 27- oktyabrida №PF-3342 sonli “2004-2006 yillarda fermer xo‘jaliklarini rivojlantirish konsepsiyasi to‘g‘risida”gi farmonlari qabul qilindi. Fermer xo‘jaligini rivojlantirish Konsepsiyasining asosiy vazifalari: qishloqda ijara munosabatlarini rivojlantirish asosida yer maydonlaridan foydalanishni tartibga solish, shuningdek, yer va suv resurslaridan maqsadli foydalanishning chora-tadbirlarini ishlab chiqish; mahsulot yetishtirishda, moddiy-texnika resurslari bilan ta’minlashda fermer xo‘jaliklarining iqtisodiy mustaqilligini lizing va servis xizmatlaridan samarali foydalanish; fermer xo‘jaliklariga kredit berish va uning tartibini soddalashtirish; mahsulot yetishtirishni o‘z vaqtida moliyalash va kreditlashni takomillashtirishga doir chora-tadbirlar tizimini amalga oshirish; xo‘jalikda mahsulot yetishtirish, uni qayta ishlash, sotish va ijtimoiy infratuzilmani keng ko‘lamda rivojlantirish; fermerlarni o‘qitish va qayta tayyorlashning zamonaviy tizimini tashkil qilish; fermerlarga fan-texnika taraqqiyoti, yangi agrotexnikalar va ilg‘or tajribalarni amaliyotga joriy etish; istiqbolsiz shirkat xo‘jaliklarini fermer xo‘jaliklariga aylantirilishda bo‘shab qoladigan ishchi xodimlarni fermer xo‘jaliklariga joylashtirish tadbirlarini amalga oshirish va undan samarali foydalanishdan iboratdir¹.