Bir pallali giperboloid to`G`ri chiziqli yasovchilari


GIPERBOLIK PAROBOLOIDNING TO`G`RI CHIZIQLI YASOVCHILARI



Download 0,8 Mb.
bet2/15
Sana21.06.2022
Hajmi0,8 Mb.
#689156
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
21..01 iSMOILOV.

GIPERBOLIK PAROBOLOIDNING TO`G`RI CHIZIQLI YASOVCHILARI
Kartezyen o'qlarining + 45º o'qiga nisbatan aylanishiga mos keladigan x va y o'zgaruvchilarga transformatsiya qo'llaniladi. Eski x va y koordinatalari quyidagi munosabatlarga muvofiq yangi x 'va y' ga o'zgartiriladi:
x = x '- y'
y = x '+ y'
z koordinatasi bir xil bo'lib qolganda, ya'ni z = z ’.
Z = x tenglamaga almashtirish orqali biz quyidagilarga egamiz:
z ’= (x’ - y ’) (x’ + y ’)
Kattalar farqiga teng bo'lgan yig'indiga farqning sezilarli mahsulotini qo'llash orqali biz quyidagilarga egamiz:
z ’= x’2 - Y '2
giperbolik paraboloidning dastlab berilgan ta'rifiga aniq mos keladi.
XY o'qiga parallel bo'lgan tekisliklarni g = g = hiperbolik paraboloid bilan ushlab turish va x = 0 va y = 0 tekisliklarni asimptotsiz bo'lgan teng qirrali giperbolalarni aniqlang.
- 2-misol
Parametrlarni aniqlang ga Y b A (0, 0, 0) nuqtalardan o'tgan giperbolik paraboloidning; B (1, 1, 5/9); C (-2, 1, 32/9) va D (2, -1, 32/9).
Qaror
Uning xususiyatlariga ko'ra, uch o'lchovli kosmosdagi to'rt nuqta bitta giperbolik paraboloidni aniqlaydi. Umumiy tenglama:
z = (x / a)2 - (y / b)2
Biz berilgan qiymatlarni almashtiramiz:
A nuqta uchun bizda 0 = (0 / a) mavjud2 - (0 / b)2, a va b parametrlarining qiymatlari qanday bo'lishidan qat'iy nazar qondiriladigan tenglama.
B nuqtasini almashtirib, quyidagilarni olamiz:
5/9 = 1 / a2 - 1 B2
S nuqtasi uchun u qoladi:
32/9 = 4 / a2 - 1 B2
Va nihoyat, D nuqtasi uchun quyidagilarni olamiz
32/9 = 4 / a2 - 1 B2
Qaysi oldingi tenglama bilan bir xil. Oxir oqibat, tenglamalar tizimini echish kerak:
5/9 = 1 / a2 - 1 B2
32/9 = 4 / a2 - 1 B2
Birinchisidan ikkinchi tenglamani olib tashlasak:
27/9 = 3 / a2 shuni anglatadiki, a2 = 1.
Xuddi shu tarzda, ikkinchi tenglama birinchisining to'rtburchagidan chiqarib olinadi:
(32-20) / 9 = 4 / a2 - 4 / a2 -1 B2 + 4 / b2
Qaysi biri soddalashtirilgan:
12/9 = 3 / b2 B2 = 9/4.
Qisqacha aytganda, berilgan A, B, C va D nuqtalardan o'tgan giperbolik paraboloid dekartez tenglamasiga ega:
z = x2 - (4/9) va2
- 3-misol
Giperbolik paraboloidning xususiyatlariga ko'ra har bir nuqtadan uning ichida to'liq joylashgan ikkita chiziq o'tadi. Z = x ^ 2 - y ^ 2 holati uchun giperbolik paraboloidga aniq tegishli bo'lgan P (0, 1, -1) nuqtadan o'tgan ikkita chiziq tenglamasini toping, shunda bu chiziqlarning barcha nuqtalari ham bir xil.
Qaror
Kvadratchalar farqining ajoyib mahsulotidan foydalanib, giperbolik paraboloid uchun tenglamani quyidagicha yozish mumkin:
(x + y) (x - y) = c z (1 / c)
Bu erda c nolga teng bo'lmagan doimiy.
X + y = c z tenglama va x - y = 1 / c tenglama normal vektorli ikkita tekislikka to'g'ri keladi n= <1,1, -c> va m= <1, -1,0>. Vektorli mahsulot m x n = <- c, -c, -2> bizga ikkita tekislikning kesishish chizig'i yo'nalishini beradi. Keyin P nuqtadan o'tib, giperbolik paraboloidga tegishli bo'lgan chiziqlardan biri parametrli tenglamaga ega:
= <0, 1, -1> + s = <0, 1, -1> + t <1, 1, -2> va2 - Y2 (0, 1, -1) nuqtadan o'tib.
Tekshirish sifatida, $ t = 1 $, bu bizga birinchi satrda (1,2, -3) nuqtani beradi. Uning paraboloid z = x da ekanligini tekshirishingiz kerak2 - Y2:
-3 = 12 – 22 = 1 – 4 = -3
Bu haqiqatan ham giperbolik paraboloid yuzasiga tegishli ekanligini tasdiqlaydi.

Download 0,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish