bilet bakteriyalar va ko‘k-yashil suv o‘tlarning tuzilishi, ahamiyati va xilmaxilligi haqida ma’lumot bering. Postembrional rivojlanish xillarini va assidiya metamorfozini tushuntiring. Katta yoshdagi odam organizmi tomirlarida litr qon

2-savolga javob: Rasmga izoh: 
 
25-BILET 
1. ATF ning tuzilishi, kimyoviy tarkibi, hujayradagi ahamiyatini tushuntiring. 
2. Quyidagi berilgan biogen elementlar va ular ishtirok etadigan jarayonlar bilan juftlang. 
3. Pomidor mevasining qizil rangi (A) sariq rangi (a) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada urug‘chili va
changchili organizmlar qizil rangga ega edi, lekin ular chatishtirilganda ¾ qizil, ¼ sariq pomidor hosil
bo ‘ladi. Ota-onaning va F1 duragaylarning genotipini aniqlang. 
3-savolga javob: 
Yechimi: 
Genetik belgilash: 
Qizil rangli AA 
Sariq rangli aa 
Hosil bo`lgan ¾ qizil; ¼ sariq rangli 
P (ota-ona genotipini)? 
F
1
avlod genotipini ? 
Ota – ona genotipini topish uchun hosil bo`lgan individlar 
nisbatiga qaraymiz: Demak, 4 ta individ. Bundan shunday 
xulosa chiqariladiki, Aa genotipli geterozigota organizmlar 
o`zaro chatishtirilsa har doim ¾; ¼ nisbatdagi individlar 
olinadi. P: Aa → genotipli 
P: ♀Aa x ♂Aa 
F
1
avlodlari → AA: Aa: Aa: aa genotipli 

---

2-savolga javob: 
1-I, 2-H, 3-G, 4-F, 5-E, 6-D, 7-B, 8-A 
1-SAVOLGA JAVOB: 
ATF. organizmdagi har bir hujayra tarkibida adenozintrifosfat (ATF) bo‘ladi. ATF ham kimyoviy tuzilishi 
jihatidan nukleotidlar qatoriga kiradi. har bir nukleotidda bo‘lganidek, ATF da ham azot asosi (adenin), 
uglevod (riboza) va fosfat kislota qoldig‘i bo‘ladi. ATF da odatdagi nukleotidlardan farqli holatda bitta fosfat 
kislota qoldig‘i o‘rniga uchta fosfat kislota qoldig‘i bo‘ladi. Agar bu murakkab birikma tarkibidan bitta fosfat 
kislota qoldig‘i ajralib chiqsa ade nozindifosfat (ADF), ikkita fosfat kislota qodig‘i ajralib chiqsa, 
adenozinmonofosfat (AMF) hosil bo‘ladi. uchta fosfat kislota tutuv chi (ATF) molekulasi ko‘p energiyaga 
egadir. Shuning uchun
uni makroergik birikma deb ataladi. ATF tarkibidagi bitta fosfat kislotaning ajralishi 40 kJ energiya chiqishiga 
imkon beradi. ATF molekulasida energiyaga boy bog‘larning mavjudligi hujayraning kichik bir qismida katta 
miqdordagi energiyani to‘plashga va uni ehtiyojga qarab ishlatishga imkon yaratadi. ATF hujayraning maxsus 
organoidlari mitoxondriyalarda sintezlanadi. ATF hujayradagi energiya almashinuvida asosiy rol o‘ynaydi. 
uhar qanday hujayra funksiyasini energiya bilan ta’minlab beruvchi bevosita manbadir. organizmning 
harakatlanishi va unda kechadigan barcha jarayonlar ATF ning parchalanishi natijasida hosil bo‘ladigan 
energiya hisobiga amalga oshadi.