Barliq tiri organizmler sirtqi ortaliqtan hár túrli zatlardi alip ózlestiredi,olardi organ hám toqimalardiń duzilisi ushin zárúr materiyal hám energiya deregi sipatinda sarplap,shiǵindi zatlardi sirtqa ajiratip turadi

Xromoproteidler

Prostetik(beloksiz bólegi) topar sipatinda quraminda belokli xarakterge iye bolmaǵan hár túrli reńli birikpelerden dúzilgen quramali beloklar xromoproteidler dep ataladi.Bulardiń reńli prostetik topari hár túrli organikaliq birikpelerden dúzilgen.Máselen: pirrol saqiynasin dúziwshi quramali beloklarǵa xlorofil menen belok birikpesi;qanda kislorod hám karbonat angidrid tasiwshi gemoglobin; bulshiq et kletkalariniń dem aliw pigmenti-mioglobin; oksidleniw prosesslerinde qatnasatuǵin bir qansha fermentler (citoxromlar, katalaza, peroksidaza) di kórsetiwimiz múmkin.Ayirim xromoproteid prostetik toparlardiń quramina temir ayirimlarina mis elementi kirgen boladi.Ayirim jaǵdaylarda prostetik topari, lekin hesh qanday metall bolmawi múmkin.