B erdaq nomidagi qoraqalpoq davlat universiteti



Download 244,55 Kb.
bet1/11
Sana21.04.2022
Hajmi244,55 Kb.
#570518
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Sh.Yuldashev. Matan. Funksiya differensiali

B ERDAQ NOMIDAGI QORAQALPOQ DAVLAT UNIVERSITETI






MATEMATIKA FAKULTETI
MATEMATIK ANALIZ KAFEDRASI

“Matematikanaliz” fanidan


FUNKSIYA DIFFERENSIALI ”
mavzusida


KURS ISHI
Bajaruvchi: Matematikata’limyo’nalishi 2Aguruhtalabasi
Yuldashev Shuhrat
IlmiyRahbar: KarimboyevJahongir

NUKUS 2021

MAVZU: Funksiya differensiali
Reja:
I.KIRISH

II. ASOSIY QISM.

  1. Funksiya hosilasi. Hosilaning geometrik va fizik ma’nosi.

  2. Funksiya differensiali va taqribiy formulalar.

  3. Differensial hisobning asosiy teoremalari.


III. XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

I.KIRISH


Differensial hisob –matematikaning hosilalari va differensiallarini hisoblash,
ularning xossalarini o’rganish hamda funksiyalarni tadbiq qilish bilan shu-
g’ullanadigan bo’limi. XVII asrga kelib Yevropada ishlab chiqarish kuchlari-
ning o’sishi, turli mashina va inshootlarning yaratilishi, kemasozlikning
rivojlanishi, ballistika( umuman, harbiy ish) talablari, aniq fanlar, jumladan
matematika oldiga juda ko’p masalarni qo’yganligi munosabati bilan differen-
sial hisob va integral hisob g’oyalari vujudga keldi. Differensial hisobning
vujudga kelishidagi dastlabki ishlar egri chiziqqa urinma o’tkazish masalasini
yechishda Ferma, Rene Dekart va boshqa matematiklar tomonidan qilingan.
Isaak Nyuton va Golfrid Leybnits o’zlaridan avvalgi matematiklarning bu
boradagi ishlarini nihoyasiga yetkazdilar. XVII asrning oxiri va XVIII asr
boshlarida matematik analiz mustaqil fan sifatida shakllandi.
Hosilalar bilan bog’liq bir nechta tushunchalar qadimdan ma’lum bo’l-
gan bo’lsa ham, ularning hozirgi holini fanga kiritgan deb Isaak Nyuton (1643-
1727) va Goldfried Leybnits (1646-1716) lar tilga olinadi. Ular mustaqil ravish-
da (bir- biridan alohida ) differensial hisob va hosilalar ustida ilmiy izlanishlar
olib borgan. Ular qo’shgan eng katta hissa bo’lsa differensial hisob va integ-
ral hisob orasidagi bog’lanishni ko’rsatib berishgani bo’lgan. Bu ikkala olimlar
Isaak Barrov (1630-1677), Rene Dekart (1596-1650), Kristian Hyugens (1629-
1695), Blezz Paskal (1623-1662), Jon Vallis (1616-1703) kabi matematiklarning
ilmiy ishlariga tayanishgan. Hosilani birinchi marta rivojlantirgan deb Barrov
tilga olinadi, lekin Nyuton va Leybnits hosila tarixidagi eng muhim shaxslar-
dir. Chunki ularning hissasi hosilaning rivojida eng katta bo’lgan. Nyuton dif-
ferensial hisobni nazaariy mexanikada birinchi bo’lib qo’llagan. Leybnits bo’l-
sa hozirgi kunda ham differensial hisobda keng qo’llaniladigan belgilashlar-
ning katta qismini ishlab chiqqan.
Hosila ko’p maqsadlarda ishlatiladi. Hosilada funksiyaning turli qiymatlari-
da o’zgarish tezligini o’rganishda keng qo’llaniladi. Yana hosila yordamida
optimizatsiya masalalari yechiladi. Bunday masalalarda berilgan funksiyaning
maksimum va minimum qiymatlari topiladi. Optimizatsiya masalalari iqtisod
fanida juda keng qo’llaniladi. Differensial hisob va integral hisob bir-biri bilan
chambarchas bog’liqdir.


Download 244,55 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish