B. A. Abdukarimov Ichki savdo iqtisodiyoti

15.2.1-jadval 
Ovqatlanish korxonasining chakana tovar aylanishi va 
 mahsulot ishlab chiqarishi 
 
№ 
Mahsulotlar va 
tovarlar 
O’l-
chov 
bir-
ligi 
Mahsulotni tayyorlashga sarflangan xom 
ashyo va sotib olingan tovarlarni bufet va 
savdo tarmog’i orqali sotish 
O’zgarishlar (+;-) 
Bahosi 
Baho 
indeksi 
o’tgan yil 
hisobot yili 
Rejaga 
nisbatan 
O’tgan yilga 
nisbatan 
o’tgan 
yil 
haqi-
qatda 
soni 
chakana 
bahoda, 
ming 
so’m 
rejada 
haqiqatda 
soni 
chakana 
bahoda, 
ming 
so’m 
soni 
chakana 
bahoda, 
ming 
so’m 
soni 
sum-
masi 
soni 
sum-
masi 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
 
 
 
 
14 
15 
16 
1 
Go’sht va parranda tonna 
……………… 
13 Jami oziq-ovqatlar 
ming 
so’m 
x 
x 
x 
x 
x 
14 
Tamaki 
mahsulotlari 
ming 
dona 
16. 
Boshqa nooziq-
ovqatlar 
ming 
so’m 
x 
x 
x 
x 
x 
17. 
Jami nooziq-
ovqatlar 
ming 
so’m 
x 
x 
x 
x 
x 
18. 
Umumiy tovar 
aylanma (13+17) 
ming 
so’m 
x 
x 
x 
x 
x 
 

---

dam olish, 12 kun bayram va 12 kun sanitar kunlari, jami 76 kun ishlamaydi. 
Oshxonani ishlab chiqarish quvvatini aniqlash uchun quyidagi hisob-
kitoblar amalga oshiriladi: 
1. Bir marotaba ovqat tayyorlash uchun sarflanadigan vaqtni minut 
hisobida aniqlaymiz. (2,5x60)+60=210 minut yoki 3,5 soat.
2. ªozonlarni to’ldirish hajmini aniqlaymiz. U barobar (2x60)x0,85= 102 
litr.
3. Ovqat pishirishni bir marotaba amalga oshirganda 102:0,5=204porsiya 
ovqat tayyorlanadi.
4. Oshxona bir sutkada qancha marotaba (sikl) ovqat pishira olishini 
aniqlaymiz. (14x60):210=840:210=4 marotaba yoki 14:3,5=4 
5. Oshxonani sutkalik ishlab chiqarish quvvati 204x4=816 blyuda.
6. 
Oshxonani 
yillik 
ishlab 
chiqarish 
quvvati 
= 
(365-
76)x816=289x816=235824 blyuda.
Oshxonada yil davomida haqiqatda ishlab chiqargan ovqatlar soni – 
200000 ming deb hisoblasak, uning quvvatini ishlatish koeffitsiyenti= 
200000:235824=0,84 ya’ni, uning quvvati 84,0 % ishlatilayotgan bo’lib chiqadi.
Oshxonada xo’randalarga xizmat qilish qobiliyati quyidagicha hisob-kitob 
qilinadi.
Masalan, oshxonani xo’randalarga xizmat qiladigan zalining maydoni 
140,8 kv.metr bo’lsin. Bir xo’randaga ajratiladigan maydon normasi, umuman 1,6 
kv. metr. Zal sutkada 20 % to’la holda va qolgan vaqtda zalni 30 % 
ti
ishlatiladi.
Oshxona sutkada 14 soat ishlaydi. Bir xo’randaga xizmat qilish davri 30 
minut. Oshxonani xo’randalarga xizmat qilish qobiliyatini aniqlaymiz:
1.
Zaldagi o’tirish joylari soni 140,8:1,6=88 o’rindiq.
2.
Zalni to’la holda ishlash vaqti = 
8
,
2
100
20
14


soat, ya’ni 2,8x60=168 
minut to’la ishlaydi.
3.
Zal 30% ishlatilish vaqti= 
2
,
11
100
)
20
100
(
14



soat yoki 11,2x60=672 
minut.

---

144 
4.
Zalni xizmat qilish quvvati: 
To’la ishlatilganda 
493
88
6
,
5
88
30
168



х
kishi.
Zal 30 % to’ldirilagn holda =
591
4
,
26
4
,
22
100
30
88
30
672


