Азим ҳожиев ўзбек тили сўз ясалиши

и
ҳам 
қўлланмай, қисмлар (бир луғавий бирлик сифатида) кўшиб 
ёзилаверади: 
Рости, менинг ҳам елкамдан тегирмонтош
тушгандай бўлди. (А. Дилмуродов) Олмос чархтошда чархланган
кескич билан керакли ташқи диаметр чархланиб... . ( „Янги
техника“ жур.) ... V — VI асрларга оид деб қабул қилинган
Энасой қабртошларидир. (Газетадан)
Аввало, буларни, 
и
сиз қўлланишига қараб, сўзга , 
айланган деб қатъий ҳукм чиқариш тўғри бўлмайди. Чунки, 
биринчидан, бундай белгисиз қўлланиш (
тегирмон тоши
эмас, 
тегирмонтош
каби қўлланиш) кўпроқ оғзаки нутққа 
хос бўлиб, 
тегирмон тоши
ш аклида (сўз бирикмаси 
сифатида) қўлланиши асосий эканини инкор этиб бўлмайди. 
Иккинчидан, 
тегирмонтош
тарзида қўлланган тақдирда ҳам 
унда сўз бирикмасига хос хусусият сезилиб туради. Учин- 
чидан, 
тегирмонтош, чархтош, қайроқтош
кабиларни сўз 
деб тан олган тақдирда ҳам уларни ясама сўз, таркибидаги 
„тош“ни сўз ясовчи дейшп мумкин эмас. Бунда фақат сўз 
бирикмасининг сўзга айланиши ҳақида гапириш мумкин, 
холос.
Адабиётларда гап шаклидаги қўшма сўзлар мавжудлиги 
айтилиб, 
гўшткуйди
(овқат номи), 
очилдастурхон
(эртак номи) 
кабилар мисол қилиб кўрсатилади. Лекин булар, аввало, жуда 
кам. Қолаверса,... бу факт ҳам композиция усули билан сўз 
ясаш ҳодисаси эмас. МиСоллар: 
Йигитларга айтиб, сени бир
талқонтуйди қилдирмасамми! (А. Обиджон) Хона ичида
5 — 6 дақиқа чигилёзди машқларни бажаргач,... кўчага
чиқамиз. (,Ўзб. овози“ газ.) У бир даврда гул-гул очилиб
ўтирганда отаси улов зарурлигини қулоққоқиш қипти. (А. Дил-
муродов) ...Ҳасан қайғичи хон амалдорлари ҳақида ичакузди
ҳангомалар айтарди. (С. Сиёев)
Буларни