Asosiy vosiтalar hisobi

---

O
'zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari va
kommunikatsiyalarini rivojlanti
rish vazirligi
Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent
Axborot Texnologiyalari Universiteti
“Buxgalteriya hisobi tamoyillari” fanidan
MUSTAQIL ISH
MAVZU:
Asosiy vositalarning chiqib ketishi hisobi
(19-variant)
Bajardi: Umarov Umidjon

Guruh: 111-18 AKTsIM

---

I.
Kirish
II. Asosiy qism:
1. Asosiy vositalarning mohiyati va 
turlari
2. Asosiy vositalarni baholash tartibi
3. Asosiy vositalarning chiqib ketishini
hisobga olish
III. Xulosa

---

Kirish:
O’zbekiston Respublikasi “Buxgalteriya hisobi to’g’risida”gi
Qonunning 4-moddasida «Asosiy va joriy aktivlar, majburiyatlar,
xususiy kapital, zahiralar, daromadlar va xarajatlar, foyda, zararlar
hamda ularning harakati bilan bog’liq xo’jalik operatsiyalari
buxgalteriya hisobining ob’ektlaridir»- deb ko’rsatib o’til-gan.
Buxgalteriya hisobini ob’ektlaridan biri hisoblanuvchi aktivlarni
korxona faoliyatida ishlatish yoki foydalanish muddati nuqtai nazardan
ikkita yirik guruhga ajratish mumkin: 

bir yildan kam muddat mobaynida foydalaniladigan aktivlar;

bir yildan ortiq muddat mobaynida foydalaniladigan aktivlar.
Bir yildan ortiq muddat mobaynida
foydalaniladigan aktivlarni «uzoq muddatli aktivlar» deb aytiladi va
ular tarkibiga moddiy va nomoddiy aktivlar kiradi.
Asosiy vositalarning mohiyati va turlari.
Moddiy (asosiy vositalar) va nomoddiy aktivlar
 -
bu bir yildan
ko’proq foydali xizmat qilish muddatiga ega bo’lgan ishlab chiqarish,

---

ma’muriy maqsadlar uchun foydalanadigan va qayta sotish uchun
mo’ljallanmagan aktivlardir.
Moddiy aktivlarni eskirishi nuqtai nazardan uch guruhga ajratish
mumkin:

eskirishga tegishli bo’lgan aktivlar - binolar, inshootlar,
uskunalar, mebel, qurilmalar va shunga o’xshashlar;

emirilishga tegishli bo’lgan aktivlar - foydali qazilmalar,
o’rmon boy-liklari;

emirilishga yoki eskirishga tegishli bo’lmagan aktivlar –
foydalanish-dagi er.
Uzoq muddatli moddiy aktivlar tarkibida asosiy vositalar katta
salmoqqa ega bo’lib, xo’jalik yurituvchi sub’ektlar faoliyatida katta
rol o’ynaydilar. O’zbekiston Respublikasining 5-sonli Buxgalteriya
hisobi milliy standartining 7-bandida asosiy vositalarga quyidagicha
ta’rif berilgan: «