Anguage and literature

Obiz etnooykonimi
. 
Qishloq nomi 
Obiz
yoki
 Abuz 
shakllarida ham talaffuz qilinadi. Mahalliy xalq qishloq 
nomini 
“ob” – suv, “iz” –
yo‘l so‘zlaridan tashkil topgan 
“suv yo‘li”
ma’nosini anglatadi, deb hisoblaydi. 
Tilshunos olim X.Doniyorov fikriga ko‘ra qo‘ng‘irot 
va yuz urug‘lari tarkibida obiz urug‘i shakllangan.
5 
Qoraqalpoqlarning ashamayli va qozoqlarning jetiruv 
qabilalari bir urug‘i ham abiz deb atalgan.
6
Qishloq nomi 
qishloq aholisining etnik tarkibiga ko‘ra nomlangan. 
Beshbola etnooykonimi
. 
Qishloq nomining 
“besh
-
bola” (yigit, oila) yoki
“besh bo‘la”(xolavachchalar)
tashkil qilingan qishloq kabi xalqona izohlari ham bor. 
Mutaxassislarning fikricha, Beshbola 
– 
qovchin kena-
gas, qo‘ng‘irot, yuz, qipchoq qabilalari tarkibiga kirgan 
urug‘ bo‘lgan. Etnonim qishloq nomiga o‘tgan. Qishloq 
aholining etnik tarkibi inobatga olinib nomlangan.
7
Jizzax viloyati Forish tumanida ham shu nomdagi qish
-
loq mavjud.
Zarafshon vodiysidagi qoraqalpoqlar va sariq qip-
choqlar, Farg‘ona qipchoqlari, Surxondaryo turkman 
juzlari bir urug‘i, Qashqadaryo qatag‘onlari va saroylari 
tarkibida ham beshbola urug‘i bo‘lgan.

---

36
e-mail: [e-mail]
Tadqiqotlar
Beshkal 
etnooykonimi.
Toponimchi olim 
B.O‘rinboyev beshkal joy nomiga quyidagicha sharh 
bergan: “Mang‘it urug‘ining bir bo‘limi beshkal deyiladi. 
Arablarning rabotak urug‘i esa 
qorason, zambilto‘da, 
shamil va beshkal
shoxobchalariga bo‘linadi. Shu 
tarzda beshkal etnonimidan qishloq nomi yaratilgan”
8
. 
Beshkal nomining xalqona etimologiyasi bo‘yicha qa-
dimda ularning ajdodlari Surxondaryoda yashagan. 
Boshida yarasi bo‘lgan beshta aka-uka kasallikdan qu-
tulish maqsadida turli tomonlarga tarqalgan. Beshkal 
qishlog‘ining hozirgi aholisi uchinchi o‘g‘ilning oltin-
chi-yettinchi avlodlari hisoblanadi. Aytishlaricha, ho-
zirga qadar aka-uka avlodlari orasida aloqa mavjud. 
Mang‘it, yuz va o‘zbeklashgan arablarda ham beshkal 
urug‘i bo‘lgan. G‘allaoroldan tashqari Zomin tumanida 
ham shu nom bilan ataluvchi qishloq bor.
9
Mustaqillikdan keyin mahalliy aholi tomonidan 
“
Beshkal” 
qishloq nomi 
“Yangiobod”
deb o‘zgartirildi. 
Aslida joy nomini o‘zgartirish maqbul ish emas, chunki 
ular ota-bobolardan qolgan qimmatbaho moddiy yod-
gorlik, ma’naviy meros, uni asrab-avaylash kerak.