Analitikalıq geometriya

4.1. Ellipsoid.

teńlemesi menen berilgen ellips kósheri átrapında aylanıwınan payda bolǵan betlik

yamasa

teńlemesi menen beriliwi hám aylanba ellipsoid atalıwı aldıńǵı paragraftan málim. Usı ellipsoidtı tegisligine parallel bolǵan tegisligi menen kesemiz. Bunda . Sonda kesimde

7980\* MERGEFORMAT ()

sızıǵı payda boladı. Bul sızıq orayı koordinata basında hám radiusı bolǵan sheńber ekenligin kóremiz. Demek, bunday sheńberlerden aylanba ellipsoid payda boladı.

Endi 80-sheńber ornına tegisligine parallel tegisligine tiyisli

8182\* MERGEFORMAT ()

ellipsin alamız. Bul ellipstiń yarım kósherleri hám boladı. tıń mánisleri dan ǵa shekem ózgergende payda bolatuǵın sáykes ellipslar betlik payda etedi. Usı betliktiń teńlemesin 82-degi eki teńlemelerden tı joq etiw arqalı tawıp,

8384\* MERGEFORMAT ()

túrinde jazamız. 84-teńleme arqalı anıqlanǵan ekinshi tártipli betlik ellipsoid dep ataladı, al shamalarına ellipsoidtıń yarım kósherleri delinedi.

Eger 84-ellipsoidtı koordinatalıq tegislikler menen kesimin qarasaq, sáykes

8586\* MERGEFORMAT ()

ellipsların kóremiz. Yarım kósherleri proporcinal bolǵan ellipslar uqsas bolıwı málim. Joqarıda ellipsoidtıń tegisligine parallel tegisligi menen kesiminde payda bolǵan ellipstıń hám yarım kósherleri qa baylanıslı, tegisligine tiyisli ellipstıń sáykes hám yarım kósherlerine proporcional ózgerip otıradı. Sonlıqtan ellipsoidtı háreketi dawamında ózine uqsas bolatuǵın, tegisligi tegisligine parallel bolǵan hám kósheriniń aqırı tegisliklerinde 86 ellipslar boyınsha háreketleniwshi ellipstan kelip shıqqan betlik retinde qarastırılıwı múmkin.

bolǵan jaǵdayda 84-teńleme sferanı anıqlaydı.

bolǵan jaǵdayda 84-teńleme aylanıw kósheri bolǵan uzaytırılǵan aylanba ellipsoidtı anıqlaydı.

bolǵan jaǵdayda 84-teńleme aylanıw kósheri bolǵan qısqartılǵan aylanba ellipsoidtı anıqlaydı.

sanları hárqıylı bolsa, yaǵnıy bular arasında bir-birine teń sanlar joq bolsa, onda 84-formula úsh qatlamlı ellisoid dep atalatuǵın ellipsoidtı anıqlaydı.

84-teńlemege ózgeriwshileri tek 2-dárejesinde qatnasqanı ushın ellipsoid koordinata basına baylanıslı simmetriyalı betlik hám koordinatalıq tegislikler onıń simmetriya tegislikleri boladı.