7-маъруза. Баъзи тизимлар ҳАҚида маълумот

Ечимлар қабул қилишни қўллаш учун қуйидаги ташкил этувчиларнинг мавжудлиги мажбурий ҳисобланади: таҳлил; башорат қилиш; вазиятли моделлаштириш.

Ечимлар қабул қилишни қўллаш учун қуйидаги ташкил этувчиларнинг мавжудлиги мажбурий ҳисобланади: таҳлил; башорат қилиш; вазиятли моделлаштириш.

Ҳозирги кунда ечим қабул қилишни қўллаш ахборот тизимлари икки турга ажратилади.

1. Ечимлар қабул қилишни қўллаш тизимлари DSS (Decision Support Systems- Qarorlarni qo'llab-quvvatlash tizimlari) турли тавсифлари бўйича маълумотларни саралаш ва таҳлил қилишни амалга оширади ва қуйидаги воситаларни ўз ичига олади:

• маълумотлар омборига кириш;
• турли таъминотчилардан ахборотларни олиш;
• иш фаолияти стратегияси ва қоидаларни моделлаштириш;
• таҳлил натижаларини ифодалаш учун иш графикаси;
• “агарда” таҳлили;
• эксперт тизим даражасида сунъий интеллект.

2. Тезкор аналитик ишлов бериш тизимлари OLAP (Online Analytical Processing- Onlayn tahliliy ishlov berish) ечимлар қабул қилиш учун қуйидаги воситалардан фойдаланади:

2. Тезкор аналитик ишлов бериш тизимлари OLAP (Online Analytical Processing- Onlayn tahliliy ishlov berish) ечимлар қабул қилиш учун қуйидаги воситалардан фойдаланади:

• махсус OLAP туридаги кучли кўп процессорли ҳисоблаш техникаси;
• кўп ўлчамли таҳлил махсус усуллари;
• Data Warehouse- (Ma'lumotlar ombori) махсус маълумотлар сақлагичлари.

3. Тизимнинг асосий ташкил этувчилари

Ечим қабул қилишни қўллаш тизими таркибига учта асосий ташкил этувчи (компонент) киради: маълумотлар омбори, моделлар омбори ва маълумотлар омборини бошқариш тизими (МОБТ), моделлар омборини бошқариш тизими ва фойдаланувчи ва компьютер ўртасида интерфейсни бошқариш тизимларидан ташкил топган дастурий тизимости.

Маълумотлар омбори. Ечим қабул қилишни қўллаш ахборот технологиясида муҳим аҳамиятга эга. Ундаги маълумотлар фойдаланувчи томонидан математик моделлар ёрдамидаги ҳисоблар учун фойдаланилиши мумкин. Маълумотлар манбаи ва уларнинг хусусиятларини кўриб чиқайлик.