7-маъруза. Баъзи тизимлар ҳАҚида маълумот

Ечим қабул қилишни қўллаш тизимларида маълумотлар моделлари қуйидаги моделлардан ташкил топган: стратегик, тактик ва тезкор моделлар ҳамда уларни қуриш элементлари сифатида фойдаланилувчи моделлар блоклари, модуллар ва жараёнлар мослиги кўринишидаги математик моделлар.

Ечим қабул қилишни қўллаш тизимларида маълумотлар моделлари қуйидаги моделлардан ташкил топган: стратегик, тактик ва тезкор моделлар ҳамда уларни қуриш элементлари сифатида фойдаланилувчи моделлар блоклари, модуллар ва жараёнлар мослиги кўринишидаги математик моделлар.

Стратегик моделлар корхонанинг мақсадини, унга эришиш учун зарур бўлган манба ҳажмларини ўрнатиш ҳамда бу манбаларни олиш ва улардан фойдаланиш сиёсати учун бошқарувнинг юқори даражаларида қўлланилади. Стратегик моделлар учун қамраб олиш кенглиги, кўплаб ўзгарувчилар, маълумотларни сиқилган агрегирли шаклда тақдим этиш характерлидир. Кўпинча бу маълумотлар ташқи манбаларда жамланган ва субъектив характерга эга бўлиши мумкин. Стратегик моделларда лойиҳалаш чегараси, одатда, йилларда ўлчанади. Бу моделлар бир аниқ корхонада фойдаланиш учун детерминлашган, баён этувчи, махсуслаштирилган бўлади.

Тактик моделлар ўрта даража бошқаруви томонидан мавжуд манбаларни тақсимлаш ва фойдаланиш устидан назорат ўрнатиш учун қўлланилади. Уларни қўллаш мумкин бўлган муҳитлар ичида қуйидагиларни ажратиш мумкин: молиявий режалаштириш; ишчиларга талабларни лойиҳалаш; савдонинг ўсишини лойиҳалаш; корхонанинг жойлашуви схемасини қуриш.

Тактик моделлар ўрта даража бошқаруви томонидан мавжуд манбаларни тақсимлаш ва фойдаланиш устидан назорат ўрнатиш учун қўлланилади. Уларни қўллаш мумкин бўлган муҳитлар ичида қуйидагиларни ажратиш мумкин: молиявий режалаштириш; ишчиларга талабларни лойиҳалаш; савдонинг ўсишини лойиҳалаш; корхонанинг жойлашуви схемасини қуриш.

Бу моделлар одатда корхонанинг алоҳида қисмларига тадбиқ қилинади (масалан, ишлаб чиқариш ва савдо тизимига) ва ўз ичига агрегирланган кўрсаткичларни олиши мумкин. Тактик моделлар бир ойдан икки йилгача бўлган даврни ўз ичига олади. Бу ерда ҳам ташқари манбалардан маълумот талаб қилиниши мумкин, аммо асосий эътибор корхонанинг ички маълумотларига қаратилиши лозим.