4-mavzu sifat, son so’z turkumlari (2 soat) reja

Ikindi formasi XIII—XIV asrlarga oid ayrim yodgorliklarda ham uchraydi. Mas: Ikindi namazindin so’ng (Rabg`., 14 a).
Keyingi davrlarda bu forma uchramaydi.
Tartib sonning –lanchi affiksi bilan yasalgan formasi ayrim yodgorliklarda qo`llangan. Bularda ham sanoqli o`rinlardagina uchraydi. Mas: padshahning beshlanchi o’g`li bo’lg`ay-men (Sh. turk, 51).
JAMLOVCHI SON
Eski o`zbek tilida jamlovchi son sanoq sonlarga -av, -ala, -avlan, -agu, -agun affikslari qo`shilishi bilan yasalgan. Bu affikslar etimologik jihatdan bir-birlari bilan o`zaro bog`liq bo`lgan.
Jamlovchi son formalari eski o`zbek tilida asosan birdan beshgacha bo`lgan sanoq sonlardan yasalgan. Bir soniga faqat -av, -agu affikslari qo`shilib (birav, biragu), jamlovchi sonni emas, balki gumon olmoshi ma’nosini ifodalaydi
Jamlovchi son yasovchi -agu affiksi tarixan harakat nomi yasovchi -gu(-g`u) affiksidan rivojlangan (Qiyoslang: bergu, bilgu). -gu affiksi iki soniga qo`shilganda, son oxiridagi [i] unlisi [a]ga o`tadi: ikigu>ikagu. Shunga asosan bu affiks boshqa sonlarga ham -agu formasida qo`shilgan: bir + agu, uch + agu, besh + agu kabi.
-agu affiksi bilan jamlovchi son yasalishi o`zbek tilida XV asrgacha davom etgan. Mas;Ular yetagu, man yalg`uz (Rabg`.).
Jamlovchi son yasovchi -agun affiksi yuqoridagi -agu affiksiga qadimgi vosita kelishigi affiksi -n qo`shilishi bilan hosil bo`lgan (-agu + n>-agun).
-agun affiksi bilan yasalgan jamlovchi son formasi ham XV asrgacha iste’molda bo`lgan. Lekin bu forma nisbatan kam qo`llangan. Misollar: Ikagun namaz qilalim (Taf., 29 a). Baringlar ikkigun (MK, N, 50).
-agu, -agun affikslari bilan yasalgan formalar turkiy tillarda jamlovchi son ifodalanishining qadimgi usullari bo`lgan. Bu formalar qadimgi uyg`ur tili yodgorliklari uchun ham xarakterli bo`lgan.
-av affiksi -agu affiksidan rivojlangan: ikagu> ikau>ikav.