1 «Asosiy texnologik jarayonlar va qurilmalar» fanining mazmuni

Bug‘ning kondensasiyalanishi. Kimyoviy qurilmalarda bug‘ orqali issiqlik berishda bug‘ suyuqliklarning katlam xolida kondensasiyalanadi. Bug‘ning kondensasiyalanishi vaqtida asosiy termik qarshilik kondensatning yupqa katlamida yuz beradi. Suyuqliklarning katlamning devor tomondagi xaroratini devorning xarorati t_d ga, bug‘ tomondagi xaroratini esa to‘yinish xarorati t_t ga teng deb olinadi. Suyuqliklarning katlamning termik qarshiligiga nisbatan bug‘ fazasining termik qarshiligi juda kichik.
Bug‘ning kondensasiyalanishida issiqlik berish koeffisiyenti quyidagi umumiy tenglama yordamida aniqlaniladi:

Bu ifodani qayta ishlash natijasida vertikal joylashgan tekis yoki silindrsimon yuzada kondensat suyuqliklarning katlamining laminar xarakati uchun quyidagi nazariy tenglama chiqarilgan:

Kondensatning fizik-kimyoviy kattaliklari (, r, .) suyuqliklarning katlamning o‘rtacha xarorati t_pl = bo‘yicha topiladi. Kondensasiyalanish issiqligi to‘yinish xarorati t_T ga qarab aniqlanadi. Xaroratlar farqi
t= t_T - t_D , N- vertikal yuzaning balandligi.
Bitta gorizontal trubaning tashqi yuzasida bug‘ning kondensasiyalanishi uchun quyidagi tenglamadan foydalanish mumkin:

bu yerda d-truba diametri.
Texnikaviy xisoblashlarda, agar issiqlik berishning ikkinchi koeffisiyenti ancha kichik qiymatga ega bo‘lsa, kondensasiyalanayotgan suv bug‘i uchun issiqlik berish koeffisiyentaning qiymatini taxminan quyidagi intervalda olish mumkin;
 = 10000 ….. 12000 Vt/ m² K yoki Vt/ m^{2 o}S
Suyuqlikning qaynashi. Suyuqlikning qaynashi paytida issiqlik berish jarayonidan kimyo texnologiyasida (masalan, bug‘latish, rektifikasiya, sovitish qurilmalarida) keng foydalaniladi. Bu jarayon juda murakkab jarayonlar jumlasiga kiradi.
Suyuqlik qaynash xaroratigacha qizdirilganda devor yakinidagi chegara katlam bo‘ziladi, natijada bug‘ pufakchalari xosil bo‘ladi. Bu pufakchalarning shakli va ularning soni berilayotgan issiqlik miqdoriga, isitish yuzasining tozaligiga va gadir-budirligiga, suyuqlikning isitish yuzasini namlash qobiliyatiga bog‘liq.
Suyuqlikning qaynashi ikki xil rejimda borishi mumkin (pufakli qaynash, suyuqliklarning katlam bilan qaynash). Pufakli qaynash paytida issiqlik berish tezligi ancha yuqori bo‘ladi. Xaroratlar farqi t (t = t_D - t_k; ) bu yerda ; t_D -isitish yuzasining xarorati, t_k -suyuqlikning qaynash xarorati) ortib borgan sari bug‘lanish markazlari shunday ko‘payib ketadiki, okibatda pufakchalarning o‘zaro kushilib ketishi natijasida isitish yuzasining usti qizdirilgan bug‘ning suyuqliklarning katlami bilan koplanadi. Bu katlam issiqlikni yomon o‘tkazganligi sababli  ning qiymati kamayib ketadi. Bunday xolat suyuqliklarning katlam bilan qaynash deb yuritiladi.