1 -§. Turkistonda istiqlol uchunkuraslining g'oyaviy asoslari

Milliy rahbar xodimlarning faoliyati

1918-yilning ikkinchi yar Turkistondagi hosovet kimiyati, aslmi aytganda, qil ustida turib qoldi. Farg'ona vodiysida boshlanganistiqlolchilik harakati butun Turkistonni qamrab olganedi. Lekin bolsheviklar tasliviqoti ro'y berayotgan ho-disalarning asl mohiyatini o'lka aholisiga buzib ko'rsa-tardi. Oqibatda mahalliy aholining bir qismi sovethokimiyatini mustalikamlasli uchun bo'layotgan kurasli-ga tortildi. Sovet rejimi milliy o'lkalarda o'z siyosatiniamalga oshiruvchi ijrochilarga muhtoj bo'lgan.

Tub aholining aksariyat qismi bolsheviklar va sovettuzumini tan olmas edi. Bu holat sovet tuzumining kela-jagi uchun jiddiy xavf tug'dirgan. Shuning uchun boshe-viklar tub aholi vakillaridan bir qismini 1918-yil bahori-dan boshlab hokimiyat organlarida ishlaslilariga yo'lqo'yib, ularga qisman yon berdilar. Milliy rahbar xodim-lar dasta vval yangi tuzumning g'oyalaridan o'z xalqlaribaxt-saodati yo'lida foydalanishga urindilar. Ular bug'oyalarni Turkistonning o'ziga xos xususiyatlariga mos-laslitirishga harakat qilgan edilar.

1919-yil mart oyida Turor Risqulov (1894—1938)raiShgida Turkiston o'lkasi Musulmonlar byurosi (a'zo-lari — Nizomiddin Xo'jayev, Abdulqodir Muhitdinov, Y.Ibrohimov, Yusuf Aliyev, Afandizoda va boshqalar)tuzildi. Musuhnonlar byurosi zimmasiga tub aholi o'rta-sida ish olib borishni taslikil etish vazifasi yuklatildi.