Ўзбекистонда қонун устуворлигини таъминлаш масалалари

9. Ҳуқуқий нигилизмга, қонунга нисбатан менсимаслик кайфиятига кескин қарши курашиш зарур. Жамиятнинг ҳуқуқий онги, сиёсий савияси ва ҳуқуқий саводхонлигини ошириш долзарб бўлиб қолмоқда.
Қонун устуворлигини таъминлашда аҳолининг ҳуқуқий маданияти ва онгини ошириш, фуқароларни қонунга бўйсуниш ва ҳурмат рухида тарбиялаш – ривожланган бозор иқтисодиётига асосланган чинакам демократик, ҳуқуқий давлат ва эркин фуқаролик жамият қўришнинг энг муҳим шарти ҳисобланади”⁵.
Юқорида биз Конституция ва қонунлар устунлигини таъминлашнинг асосан ҳуқуқий механизми ва кафолатлари хусусида фикр юритдик. Конституция ва қонунлар устунлигини таъминлашнинг иқтисодий, сиёсий, ижтимоий, маънавий-аҳлоқий, руҳий ва бошқа кафолатлари, яъни ижтимоий механизмлари ҳам мавжудлигини ёдда тутиш зарур.
II. Қонун устунлигига эришишнинг ижтимоий механизмлари:
16 - слайд

• 
  Сиёсий партиялар
  
• 
  Касаба уюшмалари
  
• 
  Хотин қизлар ва ёшлар ташкилотлари
  
• 
  Нодавлат – нотижорат ташкилотлар
  
• 
  Оммавий ахборот воситалари
  
• 
  Маҳаллалар
  
• 
  Аҳолининг бошқа ўзини-ўзи бошқариш органлари
  

Қонун устунлигига эришишнинг ижтимоий механизмлари деганда, қонунлар ижроси, қонунларга риоя этилиши борасида фуқаролик жамияти тузилмалари – нодавлат ва жамоат бирлашмалари томонидан амалга ошириладиган мақсадли фаолият ҳамда шу йўналишда қўлланиладиган воситалар, иш шакллари, услублари ва ижтимоий – ҳуқуқий тамойиллар йиғиндиси тушунилади.
Фуқаролик жамияти институтлари ўз моҳияти жиҳатидан жамият аъзоларининг фуқаролик фаоллиги, миллий ўзлигини англаши, сиёсий-ҳуқуқий маданияти ва юксак маънавияти шаклланишига, уларда ўз қадр-қимматини ҳис этиш туйғуси, мустақил фикрлаш, ўз имкониятларини намоён қилишга кўмаклашишга йўналтирилган.
Очиқ фуқаролик жамиятини ривожланган фуқаролик институтлари тизими — сиёсий партиялар, нодавлат нотижорат ташкилотлари, маҳаллалар, эркин оммавий ахборот воситалари ва фуқаролик жамиятининг бошқа институтларисиз тасаввур қилиб бўлмайди. Бу институтлар воситасида конституция ва қонун устуворлигини таъминлаш борасида жамоатчилик назорати амалга оширилади.
Ўзбекистонда 9330 дан зиёд нодавлат нотижорат ташкилотлари муваффақиятли фаолият юритмоқда.