Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти роман-герман филологияси факультети

Муаммонинг ўрганилганлик даражаси. Жаҳон тилшунослигида от, ҳусусан от сўз туркуми грамматик категорияларининг ифодаланишини атрофлича тадқиқ этиш олимларнинг доимий диққат марказида бўлиб келмоқда. Ушбу масалани ўрганиш устида кўплаб тилшунослар алоҳида илмий изланишлар олиб боришган. Бу соҳада И.Теньер, А.Пешковский, М.Дейчбайн, Г.Шейервегс, Р.Занвоорт, Я.И.Рословец, В.В.Виноградов, В.Л.Каушанская, Л.С.Бархударов, А.Кобрина, А.Каменский, B.Schmiedtova, A.Laura, C.Darby, H.Lorens, B.Novarro, T.Moia, G.Cinque, Ж.Бўронов, Н.Маҳмудов, А.Нурманов, Р.Сайфуллаева, Ғ.Абдураҳмонов, Ф.Убаева, Н.Турниёзов, Ў.Усмонов каби тилшуносларнинг тадқиқотлари диққатга сазовор.
Тадқиқот обекти: Испан ва ўзбек тилларида от сўз тукумининг грамматик категориялари элементларининг дифференциал синтактик ва семантик жиҳатдан қиёсланиши.
Тадқиқот предмети: Турли тизимли тиллар морфологик тизимида мавжуд бўлган отнинг грамматик категорияларини типологик жиҳатдан қиёсий тавсифлаш.
Тадқиқот мақсади: БМИнинг олдига қўйган асосий мақсади қардош бўлмаган (испан, ўзбек) тилларда отнинг грамматик категорияларини структур, семантик ва функционал сатҳларда типологик қиёслашдан иборатдир. Масаланинг бу тарзда қўйилиши аналитик ва агглютинатив ифода усулларга эга бўлган тилларда от гарамматик категориялари воқеланиши-нинг лингвистик ва семантик майдонини аниқлаш билан боғлиқдир.
Тадқиқот вазифалари. Олдимизга қўйилган мақсадга эришиш учун қуйидаги вазифаларни ҳал қилиш талаб этилади: а) испан ва ўзбек тилларида отларнинг маънога кўра таснифибилан боғлиқ бўлган айрим умумсемантик муаммоларни кўриб чиқиш; б) қиёсланаётган тилларда отнинг грамматик категорияларини аниқлаб олиш; в) типологик кўплик категорияси ҳақида умумий маълумотларни тизимлаштириш; г) испан ва ўзбек тилиларидаги отларида сон категориясининг ифодаланиш воситаларини тизимлаштириш; д) қиёсланаётган тилларда сон грамматик маъноси ифодаланишининг типологик ўхшаш ва фарқларини аниқлаш; е) испан ва ўзбек тилиларидаги отларида род категориясининг ифодаланиш воситаларини тизимлаштириш; ё) испан тили отларининг ўзига хос хусусиятларини аниқлаш; ж) ҳозирги ўзбек тилида биологик родни аниқлаш усулларини тизимлаштириш; з) род категорияси доирасида қиёсланаётган тилларга хос фарқларни аниқлаш ва тиллараро умумийликларни тизимлаштириш.