Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти

Barrajlovchi 
(muhofazalovchi) 
skvajinalar 
tanlab eritishga xizmat qiluvchi 
eritmalarni eksplatasion blok tashqarisiga filtrlanib oqib chiqib ketish ehtimolini 
kamaytirish uchun xizmat qiluvchi tik va gorizontal yo‘nalishda filtrlanishga qarshi 
to‘siq parda vazifasini bajarib ya'ni bu eritmalar bilan yondosh ruda yotqizig‘idagi 
jinslarni ham qo‘shib eritib olinishini kamaytirish uchun ham mo‘ljallangan. 

---

Kuzatuvchi skvajinalar 
ekspluatatsion blok doirasida eritmani shakllanish 
sharoitini mahsulotli suvli gorizontning gidrodinamik holatini, texnologik eritmani 
ekspluatatsion uchastka tashqarisiga oqishi, sizishi va ularni rudani ostki hamda ruda 
ustki qismidagi suvli gorizontni oqish ehtimolini kuzatib, nazorat qilishga 
mo‘ljallangan.
Nazorat skvajinalari 
metallni ajratib olib bo‘lgan uchastkasida burg‘ilab, 
foydali birikmalarni yer ostidan to‘laroq ajratib olish va boshqa masalalarni (yer 
ostidagi o‘zgarishlarni, ifloslanish holatini) nazorat qilishga xizmat qiladi. 
Razvedka skvajinalari 
- geologik razvedka ishlari olib borishni hamma 
bosqichlarida qidirish ishlaridan boshlab, ekspluatatsion razvedkagacha bo‘lgan 
davrni o‘z ichiga oladi. Texnologik, barraj va kuzatuvchi skvajinalar ekspluatatsion 
skvajinalar kategoriyasiga, qolganlarini hammasi yordamchi skvajinalar qatoriga 
kiradi. Eritmalarni harakatlanish sxemasiga bog‘liq holda, texnologik skvajinalarni 
joylashish sxemasiga muvofiq holda ular uch guruhga bo‘linadi: maydonchali (uyali), 
chiziqli va Kombinatsiyalashtirilgan. 
Skvajinalarni maydonchali (uyali) tizimda joylashtirish odatda gorizontal yoki 
salgina qiya joylashgan cho‘kindi ruda yotqizig‘ini tanlab eritib olishda qo‘llaniladi. 
Maydonchali tizimda skvajinalarni geksogenal va uchburchakli uya shaklida 
joylashtirish sxemasi rasm 1.3 da keltirilgan.
Skvajinalar oralig‘idagi masofa odatda katta o‘lchamda bo‘lmasdan o‘rtacha 8-
20 m ni tashkil etadi. Maydonchali (uyali) tizim juda kam qo‘llaniladi.