Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти

1.3.Уран қазиб олишнинг технологик схемалари. 
Uran zahirasini yer osti usulida tanlab eritib olish texnologik usulini o‘zi ham 
uch usulga bo‘linadi: 
1. Ruda yotqizig‘ini oksidlab achitish ya'ni suvli gorizontda rudadan mahsulotli 
eritmani shakllantirib va uning oqishini yuzaga keltirish; 
2. Uranni faol eritish, ya'ni blokda kondision mahsulot eritmasini shakllantirish 
va ajratish; 
3. Uranli rudani eritib oxirigacha yetqazish, ya'ni kondision eritmadagi va 
qatlam suvlari tarkibidagi yoki kambag‘al eritma bilan eritishni faol bosqichi 
to‘xtagandan keyingisi. 
Ishchi eritmani nordonlik darajasini aniqlash uning har bir bosqichi uchun 
xarakterli, bu birinchi navbatda ruda yotqizig‘ini va yondosh jinslarni karbanatligiga 
bog‘liq, chunki karbanatliligi SO2 1% bo‘lgan holatida nordonlikni quyidagi rejimi 
qabul qilingan: achitish uchun 20-30 gG'l, tanlab eritishni faol davrida 10 gG'l, qo‘r 
eritmani yuvib chiqarish vaqtida. 
Burg‘ilash skvajinasi texnologik va axborot tarmog‘ida bosh zveno bo‘lganligi 
uchun quyidagi funksiyalarni bajaradi: geologik razvedka, zahirani ochish va 
tayyorlash, zahirani eritib olish texnologik eritmani harakatini va mahsulotni 
qalinligini boshqarish, ekspluatatsion blokda gidrodinamik sharoit yaratish, 
skvajinalarga yo‘naltiradigan, ya'ni chiqarib oladigan eritmalarini miqdorini nazorat 
qilish, filtrlanishiga qarshi to‘siq parda hosil qilish, gidrodinamik va fizikaviy-
kimyoviy jarayonlarning o‘lchamlarini nazorati, ruda tarkibidan uranni to‘laroq 
ajratib olinishini nazorat qilish. Atrof muhitni fizikaviy-kimyoviy ifloslanish 
ehtimolidan muhofazalash. 
Skvajinalar vazifasiga ko‘ra, texnologik, barrajlovchi (muhofazalovchi), 
kuzatuvchi, nazorat va razvedka qilish uchun mo‘ljallangan xillari bo‘lishi mumkin. 
Texnologik skvajinalar 
yer ostiga ishchi eritmalarni yuborish va texnologik 
eritmani yer yuzasiga ko‘tarish (chiqarish) uchun xizmat qiladi. Bu skvajinalar orqali 
mahsulotli qatlamdagi gidrodinamik rejim ham boshqariladi.