Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти шорахметов шоакбар шорустамович

316-м о д д а. Қонун ҳал қилув қарорини бекор қилишга
асос бўлолмайдиган даражада
бузилганлигини кўрсатиш


Апелляция, кассация, назорат инстанциялари ишни кўрган суд томонидан йўл қўйилган қонунни бузиш ҳоллари ҳал қилув қарорини бекор қилиш, ўзгартиришга ёхуд янги ҳал қилув қарори чиқаришга асос бўлмайди деб топсалар, бу ҳақда аж­римда, қарорда ёки махсус қабул қилинадиган хусусий ажрим­да кўрсатишлари лозим.


1. Фуқаролик ҳуқуқий муносабатлардан келиб чиқадиган айрим келишмовчиликларни тартибга солувчи ҳуқуқий меъёрларнинг мавжуд эмаслиги ёки ҳуқуқий низоларни ечимини топишда судлар томонидан йўл қўйилаётган камчиликлар ишни тўғри ҳал этилиши­га салбий таъсир кўрсатмайдиган айрим процессуал ҳаракатлар суд қарорларини юқори судлар томонидан бекор қилинишига асос бўлмаслиги, ушбу қоиданинг мазмунини ташкил қилади.
Суд фуқаролик ишларини кўриб ҳал этишда ўз фаолиятини одил судловни амалга оширадиган орган бўлганлиги туфайли бу борада йўл қўйилган камчиликлар ва нуқсонларга сезгирлик билан эътибор бериши ва уларни бартараф этишга қаратилган барча процессуал чораларни кўриши даркор.
Фуқаролик ишини юқори инстанция судларида, апелляция, кас­сация ва назорат тартибида қайта кўрилишида биринчи инстанция судлари томонидан йўл қўйилган айрим жузъий процессуал камчи­ликлар (хатолар) ишни бекор қилиш, ўзгартириш учун асос бўлма­ган тақдирда, суд бу ҳақда ажримда ёки махсус қабул қилинган хусусий ажримда кўрсатиши лозим.
Судлар томонидан иш кўришда йўл қўйилган камчиликлар бўйича чиқариладиган хусусий ажримлар судларни бундай камчи­ликларга бундан кейин йўл қўймаслик руҳида тарбиялашга қара­тилгандир.
Апелляция инстанцияси суди, агар у биринчи инстанция суди томонидан процессуал ҳуқуқ нормалари бузилишига йўл қўйилган­лигини аниқласа, нормаларнинг бу тахлит бузилганлиги чиқарил­ган ҳал қилув қарорининг тўғрилигига таъсир қилмаса ва таъсир қилиши ҳам мумкин бўлмаса, уларни ўз ажрими ёки чиқарган хусусий ажримида кўрсатиб ўтиши лозим, процессуал ҳуқуқ нормалари бузилганлиги ФПК 314-моддасининг иккинчи қисмида назарда тутилган қоидага кўра ҳал қилув қарорини сўзсиз бекор қилишга асос бўладиган ҳоллар бундан мустасно. (Ўзбекистон Республикаси Олий судининг 2004 йил 21 майдаги “Фуқаролик ишларини апелляция тартибида кўриш амалиёти ҳақида”ги Пленум қароридан¹.