Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти шорахметов шоакбар шорустамович

317-м о д д а. Апелляция, кассация ва назорат инстанцияси
суди кўрсатмаларининг мажбурийлиги


Апелляция, кассация ва назорат инстанцияси судининг ажрим ёки қарорда баён қилинган кўрсатмалари мазкур ишни янгидан кўраётган суд учун мажбурийдир.
Ишни апелляция, кассация ва назорат тартибида кўраётган суд ишни янгидан кўриш учун юборар экан, у ёки бу далил­ларнинг ишончли ёки ишончсизлиги тўғрисидаги, бир далил­нинг бошқасидан устунлиги тўғрисидаги, шунингдек иш янги­дан кўрилганида қандай қарор чиқариш мумкинлиги тўғри­сидаги масалаларни олдиндан белгилаб қўйишга ҳақли эмас.

Иш апелляция, кассация, назорат инстанциясида кўриб чиқил­гач, мазкур инстанциялар ўз ваколатлари доирасида Фуқаролик процессуал кодексининг 312-моддасига кўра суднинг қарорини бекор қилиши шарт.

Апелляция, кассация, назорат инстанцияси судининг ажрими ёки қарорида баён қилган кўрсатмалари мазкур ишни янгидан кўраётган суд учун мажбурийдир. Ушбу кўрсатмалар, масалан, юқори инстанцияларда ҳал қилув қарори, ажрим, қарор бекор қилинган ва иш янгидан кўриб чиқиш учун юборилган тақдирда, суд ишни янгидан кўрганда қандай ҳолатлар аниқланиши зарурли­гини, қандай далиллар талаб қилиб олиниши кераклигини, шунинг­дек иш топширилаётган суд бошқа қандай ҳаракатларни бажариши лозимлигини кўрсатади. Ишни янгидан кўраётган суд юқори инстанция судининг мазкур кўрсатмаларини бажариши шарт.
Лекин юқори инстанция суди ишни янгидан кўраётган судга қандай қарор чиқариш мумкинлиги тўғрисида олдиндан кўрсатма беришга ҳақли эмас.


318-м о д д а. Апелляция, кассация ва назорат инстанцияси
судлари ажримининг (қарорининг) қонуний кучи


Апелляция, кассация ва назорат инстанцияси судининг ажрими (қарори) чиқарилиши биланоқ, дарҳол қонуний кучга киради.

Суднинг ҳал қилув қарорини қонуний, асосли ва адолатли эканлигини текшириш воситалари сифатида апелляция, кассация инстанцияси суди ажрим, назорат инстанцияси суди эса қарор, агар иш назорат тартибида Олий суднинг фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъатида кўрилса ажрим чиқаради. Мазкур суд қарорлари чиқарилиши билан дарҳол қонуний кучга киради. Бу ҳам бевосита фуқароларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилинишини таъ­минлашнинг муҳим шаклларидан бири саналади. Ушбу ҳолатларда шикоят (протест) келтиришнинг махсус тартиби ва муддатлари қонун бўйича белгиланган.