Voleybol, basketbol nazariyasi va uslubiyati kafedrasi a. A. Pulatov, m a qdirova sport pedagogie

Shaylanish
Har bin olti nafardan ikki jamoa bir-biri bilan o‘ynaydi. Trener 
tovush signali berish grafigini belgilaydi.
Signal har ochko olingandan keyin beriladi. Trener B tomonda 
yon chiziq atrofida to‘p toidirilgan savat bilan joylashadi. Hakam — 
kotib yon chiziqda turadi.
Mashqni q o ila sh
1. Trener to‘pni to‘r ustidan A tomonga kiritadi. Malakali 
jamoalar bu mashqni to‘p kiritishdan boshlashi mumkin.
2. A tomon 6 ta kiritgan to‘pni chap tomon hujumchisi, 6 ta — 
o‘rta hujumchisi, 6 ta — o‘ng tomon hujumchisi orqali hujum 
uyushtirishga intiladi. *
3. Har bir to‘p ohirigacha o‘ynaladi. 18 marta hujum tugama- 
guncha hisob saqlanmaydi.
Ular muvaffaqiyatli boiishi shart emas. E’tibor hujum qila- 
yotgan 0 ‘yinchilar va himoyalanishga o‘tadigan o‘yinchilar 
muammolarini hal etishga qaratiladi.
4. Raund tugagan zahoti, 6:6 musobaqa o‘yini yana awalgi 
kommunikatsion nazorat asosida takrorlanadi va hujumchilar 
faoliyati kuzatiladi. 0 ‘yin belgilangan hisobgacha davom etadi.
5 .0 ‘yin tugagach trener boshqa B tomonga o'tadi va mashg'u- 
lotni davom ettiradi.
Trener ko^rsatmasi
• Diqqat — e’tibor faqat hujumdan himoyaga o‘tib o‘ynash 
jarayoniga qaratiladi. Faqat hujumga ustunlik bermang. 
Agar hujum sifatli bo‘lmasa ham, o‘yin davom etadi va 
sizning e’tiboringiz o‘yinchilarning to‘g‘ri joylashtirishga 
qaratiladi.
• Siz bu mashqni to‘psiz ham qollashingiz mumkin. Bunda 
hujumchilar harakati, hujumdan himoyaga o‘tish jarayoni
140

---

nazorat qilinadi. 0 ‘yinchilarning tayyor ekanligining his 
qilsangiz, to‘plar sonini orttiring.
• Bu — o‘quv mashqidir va u xatolarni uzatish hamda 
o'tishlami yaxshilashga qaratiladi.
Variantlar:
• mashqni bir kun to‘psiz, lekin uni ikkinchi kun yutuqsiz, 
uchinchi kun to‘p bilan va yutuq bilan qoilang;
• agar jamoa natijalari besamar b o isa, ochkolarni olib 
tashlang.
Tezkor «burchakka» hujum
Maqsadi
Burchakdan zarba berib o‘rtadan tezkor hujumni shakllantirish.
Shaylanish
Trener yoki to‘p tashlab beruvchi A tomondagi maydoncha 
o‘rtasida to‘pni savat bilan joylashadi. Uch nafar o‘rta hujumchi 
va to‘p uzatuvchi A tomonda mashqni boshlaydi.
B tomonda yordamchilar yoki himoyachilar joylashadi. B 
tomonda fishkalar yoki belgilar joylashtiriladi.
M ashqni qo‘llash
1. Trener to‘pni uzatuvchiga tashlaydi.
2. Uzatuvchi to‘pni o‘rta hujumchiga yollaydi.
3. Hujumchi to‘pni diagonal bo‘ylab fishka yoki belgilar 
oralig‘ida uradi. Hujumchi chiziq oxirigacha boradi va keyingi 
hujumchi mashqqa kirishadi.
4. Hujumchilar qarshi burchaklardan goh chap tomonga, goh 
o‘ng tomonga zarba beradi.
5. Boshlovchi burchaklardan ijro etilgan to‘plar rag£batlantiradi, 
to‘p to‘g‘ri yoki hujumchidan chetroqqa uzatiladi va bu hujum- 
chini havoda burulishiga hamda diagonal bo‘ylab zarba berishiga 
majbur qiladi.
6. Bir raund to‘pni 12 marta tashlash, hujumchining to‘rt 
zarbasidan iborat boiadi.
M aqsad 12 imkoniyatdan k o ‘p m arta yutish
• Mashqni har bir burchakdan hujum qilish bilan takrorlang.
141

---

• Uzatuvchi hujumchiga burchaklardan chiqishi uchun to‘g'ri 
to‘p uzatayotganiga ishonch hosil qiling.
Variantlar:
• to‘p qabul qiluvchilarni qo‘shing. To‘pni qabul qiluvchiga 
to‘p tashlab beruvchi tashlaydi;
• В tomonda hiraoyachilami ko'paytiring ;
• to‘p uzatuvchi va hujumchilarga burchaklami o‘ziari aniq- 
lash imkoniyatini bering.
A
cm
/
M il 
/
Mil
в
Ketma-ket hujum
Bu mashq hujumchilarga o‘yinda hujum variantlaridan 
foydalana olishiga ishonch uyg‘otadi.