Vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Ta‟lim metodlari. Kompyuterli ta‘limda ham pedagogikaning namoyish etish va amaliy usullaridan foydalangan holda, MTM bolalariga yangi materiallarni о‗rgatish jarayonida bevosita dialog metodidan foydalaniladi.
Yangi materialni о‗rgatishga qaratilgan kompyuter ishtirokidagi bevosita dialog metodi – maxsus dasturlar asosida tayyorlanib, kompyuter xotirasiga kiritilgan materiallar va didaktik vositalar orqali amalga oshirilgan mashg‗ulotlarga tatbiq etiladi.
Yangi bilim berishda bevosita dialog metodidan foydalanishni maktabga tayyorlov guruhlari bolalarining yoshlari (6-7), ularning fikrlash darajalari va boshqa xususiyatlarini e‘tiborga olishni taqozo etadi. Bevosita dialog metodidan foydalanilgan holda kompyuter didaktik vositalar manbai rolini о‗ynaydi.
Kompyuter ishtirokidagi dialogli metodning sxemasi 2.1-rasmda keltirilgan.
1
¹³ Белошистая А.В. Математическое развитие ребёнка в системе дошкольного и начального образования. Автореф. дисс. ... докт. пед. наук. -М.: 2004. -43с.
3 4
46

2

1- rasm. Kompyuter ishtirokidagi dialog metodining sxemasi

Sxemada 1 va 2-chiziqlar tarbiyachi va tarbiyalanuvchi о‗rtasidagi dialogni bildiradi. 3-tarbiyachining kompyuterga kiritgan multimediali materialini va uni boshqarishini, 4-tarbiyalanuvchilar tomonidan yangi va о‗tilgan mashq (material)larni mustaqil bajarishlari va test savollariga javob berishlarini bildiradi.
Bolalar tomonidan material mustaqil о‗rganilgan (yoki mustaqil takrorlangan)da, mashqlar mustaqil bajarilganda, kompyuter о‗yinlari amalga oshirilganda kompyuter ishtirokidagi bilvosita dialog (virtual axborot muhitida kompyuter bilan dialog) metodidan foydalaniladi [20].
Virtual axborot muhitida kompyuter bilan (bilvosita) dialog metodining algortmi:

1. 
   Bola dasturda kо‗rsatilgan tugmachalardan topshiriqqa mosini tanlaydi.
   
2. 
   Kompyuter bola (tarbiyalanuvchi)ga – topshiriq, savol, mashqni bajarish yoki о‗yinni bajarishni buyuradi.
   
3. 
   Bola (tarbiyalanuvchi) topshiriqni bajaradi.
   
4. 
   Kompyuter topshiriq bajarilishining tо‗g‗ri yoki notо‗g‗riligini bildiradi.
   
5. 
   Notо‗g‗ri bо‗lsa, takroriy bajartiradi.
   
6. 
   Kompyuter bolaning bilimini baholaydi.
   

Kompyuterda ishlovchi bola mashqlarni va kompyuter qо‗ygan vazifalarni, о‗yinlarni takror-takror bajarib, maqsadiga erisha oladi, chunki kompyuter -
―bag‗ri keng‖ va ―toqatli, sabrlidir‖. Bola xato qilgan taqdirda ham xatoni о‗zi tuzatgunga qadar hech kim unga tanbeh bermaydi. Ammo bolalar kompyuterda mustaqil ishlagan hollarda ham ularning harakatlari doimo tarbiyachi nazoratida bо‗ladi.