Вазирлиги абу райхон беруний номидаги тошкент давлат техника

Синов саволлари
1. Қандай электр тармоқлар содда ёпиқ тармоқлар дейилади?
2. Икки томондан таъминланувчи тармокларда қувват оқимларининг тақсимланишини ҳисоблашда тенглама қайси қонун асосида ва қандай тузилади?
3. Икки томондан таъминланувчи тармоқларнинг таъминлаш пунктларида кучланиш бир хил бўлган ҳолатда қувват тақсимланиши қандай ҳисобланади?
4. Икки томондан таъминланувчи тармоқларнинг таъминлаш пунктларида кучланиш ҳар хил бўлган ҳолатда қувват тақсимланиши қандай ҳисобланади?
5. Қувват оқимининг бўлиниш нуқтаси деб қандай нуқтага айтилади? У қандай аниқланади?

7 – маъруза.
Маъруза режаси
1. Икки томондан таъминланувчи тармоқларда қувват оқимларини исрофни эътиборга олиб ҳисоблаш.
2. Икки томндан таъминланувчи тармоқларда кучланишнинг тақсимланишини ҳисоблаш.
Таянч иборалар: очиқ тармоқ; содда ёпиқ тармоқ; мураккаб ёпиқ тармоқ; икки томондан таъминланувчи тармоқ; икки этапли усул; қувват исрофи; кучланиш пасайиши; қучланиш пасайишининг бўйлама ташкил этувчиси; кучланиш пасайишининг кўндаланг ташкил этувчиси; кучланиш исрофи.
(Адабиётлар: 1-4, 6, 12-14).

7.1. Содда ёпиқ тармоқларда қувват оқимининг тақсимланишини қувват исрофини ҳисобга олган ҳолда аниқлаш.

Содда ёпиқ тармоқдан ҳосил қилинган 5.3,а-расмдаги икки томонлама таъминланувчи линияни кўриб чиқамиз. Олдин (5.4), (5.5), (5.2) ифодалар ёрдамида қувват исрофларини ҳисобга олмаган ҳолда S₁₂, S₂₃, S₄₃ қувват оқимларини аниқлаймиз. Фараз қилайлик, қувват оқимининг бўлиниш нуқтаси нуқтаси 3 тугун. Унда линияни 5.3,б-расмдагидек 3 тугунидан иккига ажратамиз ва пайдо бўлган 13 ҳамда 43 линиялардаги қувват оқимларини очиқ тармоқлар ҳолатини ҳисоблагандагидек ҳисоблаймиз.

23 участкадаги актив қувват исрофи:

Р₂₃=
реактив қувват исрофи:
Q₂₃=
тўла қувват исрофи:
S₂₃ = .

23 участканинг бошидаги S⁰₂₃ кувват окимини аниклаймиз (5.3,в-расм):

.

12 участкадаги қувват оқими очиқ тармоқларни ҳисоблашдаги каби ҳисобланади (Икки этапли усулнинг 1-этапи каби).

Шундай ҳолат бўлиши мумкинки, халқасимон тармоқ ҳолатини ҳисоблашнинг 1-этапидан кейин иккита қувват оқимининг бўлиниш нуқтаси пайдо бўлиши мумкин: биринчиси - актив қувват учун, иккинчиси - реактив қувват учун. Бундай ҳолат 5.3,г- расмда кўрсатилган. Бу линияда 2 тугуни -
актив қувват оқимининг, 3 тугуни - реактив қувват оқимининг бўлиниш нуқтасидир.
1 S₁₂ S₂₃ 3 S₄₃ 4


S₂ S₃
а)
1 S₁₂ 2 S⁰₂₃ 3 3’ S⁰₄₃ 4


S₂ S⁰₂₃ S⁰₄₃
б)


1 S^б₁₂ S⁰₁₂ S^б₂₃ S⁰₂₃ S⁰₄₃ S^б₄₃ 4


S₂ S^о₂₃ S⁰₄₃
в)
Q₁₂ Q₂₃ Q₄₃
1 2 3 4


P₁₂ S₂ P₂₃ S₃ P₄₃
г)


1 2 3 4


S^б₂ S^б₃