|
Shogird odobi qoidasi.
1. O`z ishiga yaxshi munosabatda bo`lish, ya’ni o`z kasbini sevish.
2. O`z ishiga e’tiqod qo`yish va unga ishonish.
3. Ustoz oldida xokisor bo`lish, o`zining salbiy odatlarini tark qilish.
4. Ko`rish lozim bo`lmagan hamma narsadan nigohni olib qochish.
5.Eshitish mumkin bo`lmagan barcha narsalarga quloq solmaslik.
6. Barcha noloyiq ishlardan qo`l tortish.
7. Ustozga zid bo`lgan kishilar bilan muomala qilmaslik.
Shogirdning ustoz oldidagi burch va vazifalari.
1. Ustozga itoatli bo`lish.
2. Ustoz an’analarini davom ettirish.
3. Ustozning pand- nasixatlariga amal qilish.
4. Ustozga taqlid qilish.
5. Sabr – toqatli bo`lish.
6. Irodali bo`lish.
7. Ustozni yuzini erga qaratmaslik, aksincha uning obro`sini ko`tarish.
8. Ustozning sha’niga iliq so`zlar olib kelish.
9 Ustozning dushmani bilan do`st tutinmaslik.
10. Ustozning oila a’zolarini xurmat qilish.
11. Ustozning qarindosh urug’larini xurmat qilish.
12. Ustozning ruxsatisiz xech narsaga qo`l tekkizmaslik.
13. Birovning narsasiga ko`z olaytirmaslik.
14. Ustoziga cheksiz hurmat bilan munosabatda bo`lish.
Shogirdning eng yaxshi xislatlari.
-Ustoz qabuliga kirganda yoki ustozni ko`rganda birinchi bo`lib, salom berish.
-Ustozning oldida oz gapirish va boshini oldiga egib turish, ko`zni har tomonga yugurtirmaslik.
-Agar masala so`ramoqchi bo`lsa, oldin ustozdan ijozat olish.
-Ustoz javob aytganda e’tiroz bildirmaslik.
-Ustoz oldida boshqalarni g’iybat qilmaslik.
-O`tirib turish hurmatini to`liq saqlash.
Shogirdlar ruhiy olamining muxim zamini.
O`rtoqlik, do`stlik, hamkorlik, hamjixatlik, sadoqat, mehr-muruvvat, kasb tanlash imko-niyati, vatanparvarlik, milliy iftixor, insonparvarlik, xushmuomilaliylik, ozodalik, pokizalik, samimiylik, ziyraklik, tashabbuskorlik, insofliylik, rostgo`ylik, ornomuslilik, andishaliylik, kattalarni xurmat qilish, sof muxabbatni qadrlash, vazminlik, to`grilik, millatlarni hurmat qilish, ota-onasini hurmat qilish.
Ustozning shogirdlari ota – onasiga bo`lgan munosabatlari.
1. Farzandiga hunar o`rgatish uchun zimmasiga olgan vazifasini bajarish.
2. O`z vadasi ustidan chiqish.
3. Ota-onaga farzandning qobilyati, xulq–odobi to`g’risida ochiq gapirish.
Ustozning shaxsiy fazilatlari.
Saxiylik, odobliylik, mexr-shafqatliylik, marxamatliylik, ochiq yuzlik, shirin muomilalik, sabrlilik, talabchanlik iffatliylik, itoatlilik, qanoatliylik, to`g’ri so`zlik, poklik, muloyimlik va boshqalar.
Ota-onaning ustozga bo`lgan munosabati.
1. Ustozga muruvat ko`rsatish.
2. Ustozning farzandiga bergan tanbexini to`g’ri tushunish.
3.Farzandiga hunar o`rganishda kerakli narsalarni yetkazib berish.
4. Ustozni rozi qilish.
Hunarmandlar xoli bo`lishi lozim bo`lgan salbiy xususiyatlar.
1. Nopok yo`llar bilan aloqada bo`lmaslik.
2. Boshqa hunarmandlarga nisbatan adovatda bo`lmaslik, xasadgo`ylik
va boshqalar muvoffaqiyatini ko`ra olmaslik.
3. Xunarni faqat boylik orttirish maqsadida qo`llamaslik.
4. Jur’atsizlik, dangasalik, yalqovlik, erinchoqlik, isrofgarchilik, takabburlik va yolg’on gapirmaslik.
Xunarmandlarning odob qoidasi.
1.O`z hunarlarini iflos va shubxali daromadlardan asraydilar.
2. Hunarni boylik ortirish manbai deb emas, balki xayotda munosib o`rin egallash maqsadida o`rganadilar.
3. O`z ishining ustalariga doimo hurmat va ehtiromda bo`ladilar.
4. Nopok yo`llar orqali boylik to`plovchilar bilan aloqa qilmaydilar.
5. Ishda kamchilikka yo`l qo`ymaydilar va tanlagan kasblariga befarq bo`lmaydilar.
6. Mahsulotning asl bahosini bilmaganlar bilan to`gri muomalada bo`ladilar.
7. Agar oldi berdi tarzi bilan bogliq bo`lsa, kam bermaslik va ko`p xaq olmaslikka intiladilar.
8. Agar ish hisobchi bilan bitadigan bo`lsa, o`zlarining xissalarini jamiyat xis-sasidan yuqori qo`ymaydilar.
Hunarmandlarning kasb madaniyati.
1. Hunarni jamiyat taraqqiyotiga xissa qo`shish maqsadida o`rganish.
2. Hunarni mexnatsiz daromadlardan asrash.
3. Ustozlar an’anasiga ehtiromda bo`lish.
4. Mehnatsevar bo`lish.
5. Intizomli bo`lish.
6. Muvoffaqiyatsizlikdan tushkunlikka tushmaslik.
7. Hunarda aqilli tadbirkor bo`lish.
8. Rost so`zli bo`lish.
9. Pokiza bo`lish.
10 .Bir ishni qiyomiga etkazmay turib, ikkinchi ishga o`tmaslik halol mehnat qilish.
Ustozning kasbiy fazilatlari
1. O`z hunariga qiziqish, uni yoshlarga sidqidildan o`rgatish.
2. O`z hunariga yangiliklar kiritish
3. Hunari bo`yicha o`zidan keyin yaxshi, sodiq shogirdlar qoldirish.
Hunarmand va xaridor o`rtasidagi munosabatlarda odob mezoni. Savdoda poklik, halollik, adolatlik to`grilik, xushfellik nafsni tiyish,kambag’al bechoralarga xayru exson qilish, maxsulotning asl baxosini bilmaganlar bilan to`gri muomalada bo`lish, vadaga xilof ish qilmaslik, bajara olmaydigan ishga vada bermaslik.
Qayd etilgan “Ota kasb” va “Ustoz shogird” tizimlariga oid an’analar, mezon va me’yorlarni shakllantirishi yoshlikdan boshlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
