3-tajriba ishi.(4-soat)

3-TAJRIBA ISHI.(4-soat)

ERGA ULAGICHNI O‘RNATISH YO‘LLARI


Ishdan maqsad
Elektr uskunalarida erga ulagich qurilmalarini to‘g‘ri o‘rnatishning umumiy qoidalarini tahlil qilish uslublari bilan tanishish, erga ulagichni o‘rnatish bo‘yicha umumiy talablarni bilish, va himoyalovchi o‘chirish va himoyalovchi erga ulagich qurilmalari, hamda qadamli kuchlanish tushunchalari, shu bilan birga elektrstansiya va podstansiyalarning elektr uskunalari, hamda elektr uzatish tarmog‘larida erga ulagichlarni o‘rnatish bo‘yicha amaliy ko‘nikmalar hosil qilish.


Nazariy qism
Tok o‘tkazuvchi qismga erga ulagichni o‘rnatish, kuchlanish yo‘qligini tekshirilgan zahotiyoq bajarilishi kerak. Ko‘chma erga ulagich avval erga ulanadigan qurilmaga, so‘ngra kuchlanish yo‘qligi tekshirilgan zahotiyoq, tok o‘tkazuvchi qismga o‘rnatilishi shart.
Ko‘chma erga ulagichni olishda uni teskari tarzda, ya’ni oldin tok o‘tkazuvchi qismidan olib tashlab, keyin erga ulangan uskunalardan olib qo‘yiladi.
Ko‘chma erga ulagichni dielektrik qo‘lqopda, 1000 V kuchlanishdan yuqori elektr uskunalarida esa, izolyasion shtangani qo‘llab qo‘yish va olish shart. Ko‘chma erga ulagichni tok o‘tkazuvchi qismiga shu shtanga bilan yoki dielektrik qo‘lqop kiyib qo‘lda mahkamlash kerak.
Texnika xavfsizligi qoidalarida ko‘rsatib o‘tilganidan tashqari hollarda, erga ulagich uchun mo‘ljallanmagan simlardan foydalanish man qilinadi.
Erga ulagichlar bilan konstruktiv ravishda birlashtirilgan erga o‘tkazgichlar yig‘indisini, erga ulagich qurilmalari deyiladi (4-rasm).



4-rasm. Erga ulagich qurilmalari

Erga qoqilgan va o‘zaro metall bilan biriktirilgan o‘tkazgichlar, erga ulagich deb ataladi. Erga ulanayotgan qismlar va erga ulanish orasini bog‘lovchi simlarni, er o‘tkazgichi deb ataladi. Agar er o‘tkazgichi ikki va undan ko‘p bo‘lsa, ularni magistral o‘tkazgich deb ataladi. Erga ulagichni joylashtirishiga qarab erga ulanayotgan dastgohlarga nisbatan, erga ulagich qurilmasini chiqarilgan va konturli turlariga ajratiladi.

CHiqarilgan erga ulagichlar, erga ulanayotgan dastgohlardan uzoqroq joyda o‘rnatiladi va erga ulagich yordamida biriktiriladi (5-rasm).