Углеводлар

CHO-
guruhi kabi 
OH-
guruhi hisobiga ham kuzatilib, 
ketokislota hosil bo’lishi kerak. Ketonlarning xususiyatlaridan ma’lumki, oksidlash 
bu bilan tugamasdan, karbonil guruhining u yoki bu tomonidan uzilishi kerak. 
Tajribalar oksidlanishi haqiqatda ham davom etishini va trimetoksiglutar va 
dimetoksiqahrobo kislotalar hosil bo’lishini ko’rsatadi. To’rt va besh uglerod 
saqlovchi kislotalar aralashmasi faqatgina 
5-S
ning ikki tomonidan uzulishi amalga 
oshgandagina hosil bo’ladi. Shuning uchun aynan 
5-S
atomida karbonil guruhi 
kislorodi va aynan 
5-S
atomida gidroksil guruhi saqlanishi isbotlanadi. Bu o’z 
navbatida metil-
β-D-glyukoza olti a’zoli xalqa ekanini isbotlaydi. 
Yuqoridagi usullar ketma-ketligi orqali olti a’zoli xalqa barcha aldogeksoza 
glyukozidlarining oddiy - elementar bo’lagi ekanligi aniqlangan. Bu borada Nobel 
mukofoti laureati V. Xeuorosning (Birmingem universiteti) mehnati ayniqsa 
behisobdir. Xozirda fermentativ bijg’ish va rentgen tuzilish taxlillari orqali 
to’plangan ma’lumotlar erkin aldogeksozalar ham olti a’zoli xalqalar saqlanishini 
isbotlaydi. 
Agar uglevod nomi uning xususiyatlarini to’la namoyon etishi talab etilsa, 
xalqa o’lchamlari ko’rsatilishi kerak. Xeuors uglevodlarni geterotsiklik birikmalar 
bilan bog’lab nomlashni taklif etadi.

---

751 
Olti a’zoli uglevod
piranoza
, uning glyukozidi 
piranozid
deb, besh a’zoli 
xalqa 
furonaza
ning glyukozidi esa – 
furonozid
deb nomlanadi. Masalan: 
Topshiriqlar. 

---

Document Outline

• UGLEVODLAR