Toshkent davlat yuridik Universiteti Jinoyat-protsessual huquqi

MUAMMOLI SAVOLLAR VA KAZUSLAR


1. Ehtiyot chorasi ayblanuvchi, sudlanuvchi surishtiruvdan, dastlabki tergovdan va suddan bo‘yin tovlashining oldini olish; uning bundan buyongi jinoiy faoliyatining oldini olish; uning ish bo‘yicha haqiqatni aniqlashga xalal beradigan urinishlariga yo‘l qo‘ymaslik; hukmning ijro etilishini taminlash maqsadida qo‘llaniladi. Ehtiyot choralarini qo‘llash uchun asoslarni tavsiflang va ehtiyot choralariga oid milliy normativ hujjatlarni tahlil qiling.
2. Ehtiyot choralarining quyidagi turlari mavjud: munosib xulq-atvorda bo‘lish to‘g‘risidagi tilxat; shaxsiy kafillik; jamoat birlashmasi yoki jamoaning kafilligi; garov; qamoqqa olish va uy qamog‘i; voyaga yetmaganlarni kuzatuv ostiga olish uchun topshirish; harbiy xizmatchining xulq-atvori ustidan qo‘mondonlik kuzatuvi. Ehtiyot choralarini qo‘llash to‘g‘risidagi masalani hal qilishda surishtiruvchi, tergovchi, prokuror, sudning pozitsiyasi nimaga asoslanadi?
1-kazus
O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 106-moddasi bilan ayblangan Rustamovga munosib xulq-atvorda bo‘lish to‘g‘risidagi ehtiyot chorasi qo‘llanilgan. Rustamovga tergovdan yashirinishga urinib, chaqiruv qog‘ozi yuborilishiga qaramay, u tergovchining talabini bajarmagan. Tergovchi Rustamovga nisbatan qo‘shimcha ehtiyot chorasi sifatida shaxsiy kafillik qo‘llashni lozim deb topgan.
Bu holatda tergovchi va prokurorning harakatiga huquqiy baho bering.
2-kazus
Voyaga yetmagan K. Anvarov ukasi S.Anvarov bilan zargarlik do‘koniga o‘g‘irlik maqsadida kiradi va o‘zlarining yaqin tanishlari bo‘lgan sotuvchi Ilxomovni o‘ldiradilar hamda umumiy qiymati 3.400 AQSH dollarini tashkil etadigan tilla buyumlarni olib chiqib ketadilar. Tezkor qidiruv tadbiri natijasida ayblanuvchilar qo‘lga olinadilar va dastlabki tergov jarayonida prokuror ish materiallari bilan tanishib chiqib ayblanuvchilarning shaxsini tavsiflovchi holatlarni hisobga olib tergovchining qamoqqa olish to‘g‘risidagi iltimosnoma qo‘zg‘atish to‘g‘risidagi qaroriga rozi bo‘ladi. Voyaga yetmaganlarga nisbatan qamoqqa olish ehtiyot chorasini qo‘llash asoslarini ko‘rib chiqing. Voyaga yetmaganlarga nisbatan yana qanday ehtiyot choralari qo‘llanilishi mumkin?
MUSTAQIL ISH UCHUN TOPSHIRIQLAR
1. Jinoyat protsessida ehtiyot choralarini qo‘llash asoslari va shartlari. Ish shakli – nazorat ishi (esse).
2. Ehtiyot choralari tizimi. Ish shakli – nazorat ishi (esse).
3. Qamoq va uy qamog‘i asoslari, tartibi va xususiyatlari. Ish shakli – nazorat ishi (esse).