Тошкент – 2016 Тожиев М

Компьютерли ўқитиш технологиясида қуйидагиларни ҳисобга олиш муҳим ҳисобланади: индивидуал ўқитиш, мунтазам равишда компьютер ёрдамида ташхис тестлар ўтказиш, ўқув мақсадларига эришилганлигини баҳолаш.
Компьютерли ўқитиш технологиясида ўқитувчининг асосий функциялари қуйидагилардан иборат бўлади:
дастурли воситаларни тайёрлаш;
ўқув жараёнининг (ўқув жараёни графиги, ташхислаш, назорат) гуруҳ, ўқув фан миқёсида ташкил этиш;
ишчи ўринларини ташкил этиш, йўл-йўриқлар бериш, тармоқни бошқариш; таълим олувчилар билан мулоқотда бўлиш, индивидуал ўқитишни таъминлаш.
Ҳозирги кун таълим жараёнида фаолият юритувчи педагог ходимлар дидактик материаллар, улардан фойдаланиш йўллари тўғрисида етарли даражада билим, кўникма ва малакаларга эга бўлиши таълим тизимининг асосий талабларидан бири бўлиб қолмоқда. Буларга эришиш учун қуйидаги вазифаларни амалга ошириш мақсадга мувофиқ ҳисобланади:
дидактик материалларнинг турлари билан танишиб чиқиш;
ушбу материалларнинг дидактик имкониятларини аниқлаш;
уларни тайёрлаш ва таълим жараёнида фойдалана олишни ўрганиш;
дидактик материаллардан фойдаланишда қўлланиладиган воситаларнинг турлари, ишлаш тамойилари ва уларнинг тузилишини билиш;
улардан тўғри ва ўринли фойдаланишни билиш;
уларнинг дидактик имкониятларини аниқлай олишни билиш;
дидактик воситалардан тузилган мажмуалар билан танишиш ва уларнинг дидактик имкониятларини таҳлил қила олиш;
машғулот учун мажмуа тузишни ўрганиш ва ҳ.з.
Ҳозирги кунда таълим жараёнида кенг тарқалган таълим технологияларидан бири бу видеокомпьютерли ўқитиш технологияси бўлиб, ундан тўғри фойдалана олиш таълим мақсадларига эришишни кафолатлашда муҳим ўрин тутади.
Видеокомпьютерли ўқитиш технологияси ҳар бир таълим олувчини фаол билиш, олган билимларни янада чуқурлаштиришга бўлган интилишларини рағбатлантиради. Чунки, мазкур ўқитиш технологияси ўқув ахборотларини вербал ва тасаввурли шаклларини бир вақтда намойиш этиш ҳамда таълим мақсадларига эришиш имкониятларини олдиндан кафолатлаш имкониятларини яратувчи таълим технологияси ҳисобланади. Шунингдек, мазкур таълим технологияси ўзида “анъанавий” ва янги технологияларни мужассамлаштирган янги педагогик технология ҳисобланади.
Аммо, видеокомпьютерли ўқитиш технологиясидан фойдаланган ҳолда таълим жараёнини ташкил этишда айрим камчиликлар мавжуд бўлиб, таълим жараёнини ташкил этишда уларни ҳисобга олиш мақсадга мувофиқ ҳисобланади.
Мазкур камчиликлар қуйидагиларни ўз ичига олади:
видеокомпьютерли ўқитиш технологияси ёрдамида ўқитилганда таълим олувчиларнинг коммуникатив фаолият кўрсатиш имкониятлари чегараланиб қолади;
муаммоли ўқитишнинг асосий омиларидан бири бўлган эвристик аспект йўққа чиқади (Таълимда эвристик ёндашув – бу таълим олувчиларда уларга олдиндан маълум бўлган маълумотларга нисбатан шахсий тажрибаси асосида янги ғояларни тузиш ва уни ҳал этиш жараёни тушунилади);
таълим олувчилар компьютер билан ишлаганда ўқитувчининг роли пасайиб, уни расмий кўникмаларга тузатишлар киритиш ва назорат қилиш билан чегараланиб қолишига олиб келади;
Маълумки компьютерли ўқитишда образ бўлмайди. Бу ўқитишнинг эмоционал-мотивацион аспектини сусайишига олиб келади ва ҳ.з.