Термиз филиали “анатомия ва клиник анатомия” кафедраси

Сурункали юзаки гастритда – қопловчи эпителий дистрофияланиб, некробиозланиб, десквамацияланиб кўчиб тушади. Хусусий қатламнинг апикал қисмида яллиғланиш инфильтрати пайдо бўла бошлайди.

Сурункали юзаки атрофик гастрит – юқоридаги ўзгаришларга қўшимча шиллиқ парда сўрғичлари атрофияланиб калталашади. Хусусий қатламда яллиғланиш инфильтрати кўпаяди.

Сурункали атрофик гастрит – бунда қопловчи эпителий тўлиқ ҳолда атрофияланиб уларнинг орасида ичакларга хос бўлган қадоқсимон ҳужайралар ҳамда энтероцитлар пайдо бўлади (бу метаплазия), фундал безларда эса айрим ҳолларда бош ҳужайралар атрофияланиб париетал ҳужайралар кўпаяди. Клиник жиҳатдан гиперасцит гастрит ривожланади. Бошқа ҳолларда париетал ҳужайралар атрофияланиб бош ҳужайралар кўпаяди. Клиник жиҳатдан гипоасцит гастрит ривожланади.

Сурункали атрофик гиперпластик гастрит – бунда қопловчи эпителий ҳамда фундал безлар тўлиқ атрофияланиб хусусий қатламида яллиғланиш инфильтрати кўпаяди ва бириктирувчи тўқима ўсиб склерозланади. Макроскопик жиҳатдан ошқозон кенгайган, девори юпқалашган, шиллиқ пардасида бурмалари йўқ яъни атрофияланиб силлиқланган, силлиқланган шиллиқ парда юзасида майда-майда донадор кўринишдаги тугунчалар пайдо бўлганлиги аниқланади. Бундай донадор кўриниш Шагрен терисига ўхшайди ва буни Шагрен терили гастрит дейилади (Керзовой этик).

Сурункали гипертрофик гастрит – бунда атрофияланиб кетган фундал безлар ўрнига фақат мукоцитлардан иборат пилорик безлар гиперплазияланиб кўпаяди. Натижада ҳар хил катталикдаги аденоматоз ва полипоз ўчоқлар пайдо бўлади. Макроскопик жиҳатдан ошқозон бўшлиғи торайган, девори қалинлашган, шиллиқ пардасида ҳар хил катталикдаги бетартиб жойлашган патологик бурмалар ва полиплар, полип ўсмлари пайдо бўлганлиги аниқланади. Шиллиқ парда юзаси доимий ҳолда қуюқ шилимшиқ модда билан қопланади.

Сурункали гастритнинг оқибати ва асоратлари: сурункали гастрит пайтида ошқозон шиллиқ пардасида ривожланган дистрофия, атрофия, метаплазия, энтерализация, дисплазия, охир оқибатда малигнизацияланиб ракка айланиши мумкин. Айнан сурункали гастритнинг 4-5 формаларига етиб борган ҳолларида 30-35% ракка ўтади.