Tema: Básekilesiwshi firma hám tarmaqtıń uzaq múddetli aralıqtaǵı teńsalmaqlıǵı hám tarmaq usınısı

3-súwret. “Baha-tutınıw”(a) hám talap sızıǵı (b)

3. 
   Dáramat nátiyjeligi hám almastırıw nátiyjeligi
   

4-súwretde byudjet sızıǵınıń baslanǵısh jaǵdayı YX hám X óniminiń bahası túskennen keyingi jaǵdayı keltirilgen. Baslanǵısh byudjet sızıǵında TU₁ parıqsızlıq qıya sızıǵına mas keliwshi optimal kompleks E₁ toshka menen kórsetilgen. E₁ toshkada tutınıwshı Y ónimnen Y₁ muǵdard, X óniminen X₁ muǵdarda satıp aladı. X óniminiń bahası túskenen keyin, jańa optimal kompleks E₂ toshkada tutınıwshı X óniminen X₂ muǵdarda hám Y tovardan Y₂ muǵdarda satıp aladı.
X ónim tutınıwınıń ózgeriwi X₁X₂ aralıqqa ulıwma nátiyjelik delinedi.
Dáramat nátiyjeligin anıqlaw ushın byudjet sızıǵına parallel qılıp byudjet sızıǵın TU₁ parıqsızlıq qıya sızıǵına urınatuǵın qılıp ótkeremız hám bul urınǵan toshkanı E₃ dep belgileymiz. E₃ toshkaǵa mas keliwshi optimal kompleksdegi X ónim muǵdarı X₃ ge teń hám ol X₁X₂ ulıwma nátiyjelikti eki bólekke ajratadı: X₁X₃ hám X₃X₂.

4-súwret. Normal ónimler ushın dáramat nátiyjeligi
Parallel eki byudjet sızıǵı ortasınd jatqan X₃X₂ ózgeriwine dáramat nátiyjeligi hám bir parıqsızlıq qıya sızıǵı ústinde jatqan X₁X₃ ózgeriwine – almastırıw nátiyjeligi delinedi.
Dáramat nátiyjeligi – bul ónim bahası ózgeriwi nátiyjesinde real dáramat ózgeriwiniń tutınıw talabına tásiri. Dáramat nátiyjeligi tutınıwshınıń satıp alıw imkaniyatınıń asǵanlıǵın kórsetedi hám ol bir byudjet sızıǵınan basqa byudjet sızıǵına tutınıwshınıń optimal tovarlar kompleksine ótiwin sawlelendiredi.