Tema: Básekilesiwshi firma hám tarmaqtıń uzaq múddetli aralıqtaǵı teńsalmaqlıǵı hám tarmaq usınısı

Tema: Básekilesiwshi firma hám tarmaqtıń uzaq múddetli aralıqtaǵı teńsalmaqlıǵı hám tarmaq usınısı

1. 
   Uzaq múddetli aralıqta islep shıǵarıw kólemin tańlaw
   
2. 
   Tarmaqtıń teńsalmaqlıq jaǵdayı hám tarmaq usınısı
   
3. 
   Tarmaqtıń uzaq múddetli aralıqtaǵı ulıwma usınısı
   

1. 
   Uzaq múddetli aralıqta islep shıǵarıw kólemin tańlaw
   

Uzaq múddetli aralıqta firma paydalanatuǵın barlıq faktorlardı ózgertedi, sonıń menen islep shıǵarıw quwattın da. Uzaq múddetli aralıqta firma óz kapitalı kólemin ózgertiwi, yáni islep shıǵarıw quwatın ózgertiw múmkinligi firmaǵa óndiris qárejetlerin kemeytiw imkanin beredi. Firma óndiris qárejetleriniń qanday ózgeriwi óndiris masshtabı nátiyjeliliginiń ósiwi, ózgermewi hám kemeyiwi menen anıqlanadı.
Eger firmanıń óndiris procesinde barlıq óndiris kólemleri ushın ózgermes masshtab nátiyjeliligine iye bolsa, bunda óndiris faktorlari shıǵını eki esse asǵanda óndiris kólemi de eki esse asadı. Demek, óndiris kólemi asǵanı menen ortasha óndiris qárejetleri ózgermeydi.
Eger masshtab nátiyjeliligi ósiwshi bolsa, bunda óndiris faktorlarınan paydalanıwdı eki esse asırǵanimızda, óndiris kólemi eki esseden kóprekge asadı. Bunday jaǵdayda ortasha óndiris qárejetleri qısqaradı.
Eger masshtab nátiyjeliligi páseygende, óndiris faktorları shıǵını ósiwi óndiris kóleminiń ósiwinen úlken bolsa ATC artıp baradı.

1-súwret. Uzaq múddetli aralıqta ortasha qárejetler LAC grafigi

Grafikte Q^* dan shep tárepte jatqan bóleginde masshatb nátiyjeliligi ósiwshi. Q^* dan oń tárepinde jatqan bóleginde masshtab nátiyjeliligi kemeyiwshi hám Q^* nıń kishi atrapında ol ózgermesdir (Q₁-Q₂ aralıqta). Óndiris kólemi Q^* firmanıń uzaq múddetli aralıqta nátiyjeli razmerin (quwatın) kórsetedi.

Uzaq múddetli ortasha qárejetler (LAC) menen qısqa múddetli ortasha qárejetler (SAC) ortasındaǵı qatnas tómendegi 2-súwretden kóriw múmkin.