Dars maqsadi: O’quvchilarda Turbo Pascal 7.0 integrallashgan muhitida ishlashning dastlabki ko’nikmalarini hosil qilish.
Darsning ta`limiy vazifasi: O`quvchilarga mustaqil fikrlashni o`rgatish
Darsning tarbiyaviy vazifasi: O`quvchilarning vatanga muhabbat ruhida tarbiyalash:
Darsning rivojlantiruvchi vazifasi:O’quvchilarni kompyuter savodxonligini oshirish
Uslub: Ma’ruza va amaliyot.
Shakl: Savol – javob, kichik guruhlarda ishlash.
Vosita: Elektron resurslar, darslik va ko’rgazmalar
Usul: slayd materiallari
Nazorat: og’zaki, savol-javob va kuzatish.
Baholash: Rag’batlantirish, 5 ballik reyting tizimi asosida.
Asosiy tushunchalar:
Turbo Paskal integrallashgan muhiti interfeysi, menyular satri, ishchi maydoni, ma’lumotlar satri.
Tashkiliy qism: salomlashish
O’quvchilar bilan o’tgan mavzuni savol javob va test usulida takrorlash, uyga berilgan topshiriq va vazifalarni tekshirish hamda baholash
Mavzuni boshlashga hozirlik:
Informatika va hisoblash texnikasi asoslari darsligi. O‘qituvchi tomonidan kompyuterlar ishga tayyorlanib, Paskal dasturlash tili ishga tushiriladi.
Mavzuni yoritish:
Dars ma’ruza va amaliyotning uyg‘unligi shaklida olib boriladi.
Turbo Pascal 7.0 dasturlash tizimining asosiy fayllari va ular joylashgan kataloglar haqida ma’lumot beriladi. Turbo Paskal integrallashgan muhitiga kirish va undan chiqish amaliy ko’rsatiladi. Turbo Paskal integrallashgan muhitining asosiy menyulari va ularning vazifalari tushuntiriladi. O’quvchilarga Turbo Paskal integrallashgan muhiti matn muharririga o’xshashligini va undan oddiy matn muharriri sifatida foydalanish mumkinligini uqtirish lozim.
O’quvchilarga Turbo Paskal integrallashgan muhitida matn terish va uni tahrirlash tavsiya etiladi.
1981- yilda Paskal tilining xalqaro standarti taklif etildi. Paskal tilining Borland firmasi tomonidan ishlab chiqilgan Turbo Pascal 7.0naqlidan hozirgi davrda keng foydalaniladi. U foydalanuvchilar uchun juda qulay tizim - dasturlashning integrallashgan muhitiga ega. Integrallashgan muhit — dasturlashga yordamlashuvchi dastu bo'lib, u quyidagi asosiy vazifalarni bajarishi lozim:
awalambor, u dastur matnini kiritish imkonini berishi;
dasturni ishga tushirish uchun translyatorga ega bo'lishi;
sintaktik xatoliklarni aniqlash vositasiga ega bo'lishi kerak.
Turbo Paskal 7.0 integrallashgan muhiti sanab o'tilgan vazifalardan
tashqari yana ko'pgina vazifalarni ham amalga oshirish imkonini beradi.
«Turbo Pascal 7.0» dasturlash tizimi tashqi xotiraning, odatda, «ТР7» nomli katalogiga joylashtiriladi (umuman olganda boshqa katalogga joylashtirish ham mumkin). U yuzdan ortiq fayldan iborat bo'lib, fayllar vazifalariga qarab bir nechta kataloglarga joylashtirilgan (1-rasm). Turbo Paskal integrallashgan muhitini ishga tushiruvchi Turbo.exe fayli «BIN» katalogida joylashgan. Qolgan kataloglarda asosan yordamchi fayllar hamda Turbo Paskalning imkoniyatlarini namoyish etuvchi dasturlar joylashgan. Masalan, «BGI» katalogida grafik holatda ishlash uchun zarur fayllar joylashgan.
Turbo Paskalning qolgan katalog va fayllari haqida darslikda keltirilgan qo'shimcha adabiyotlar ro'yxatidagi qo'llanmalarda yetarlicha ma'lumot olishingiz mumkin.
Turbo.exe fayli ishga tushirilgach, ekranda Turbo Paskal integrallashgan muhiti interfeysi ochiladi. U menyular satri, oynalar sohas va ma'lumot satridan iborat . Turbo Paskalda bir nechta turdagi oynalar bo'lib ulardan eng muhimi dastur matni muharriri oynasidir. Bu oynani hosil qilish uchun File menyusii New (Yangi) buyrug'ini tanlash yetarli.